نطق‌ها و تذکرات بهارستان‌نشینان در جلسه روز گذشته مجلس پر از کنایه، نقد و اصطلاحات خاص بود؛ از «پرستو» گرفته تا «لپ سرخ»ها و «دم کلفت»ها. دیروز بهارستان باز هم درگیر پرونده حالا دیگر قدیمی شده «اعاده اموال نامشروع مسئولان» بود آن هم در روزی که معاون اول رئیس جمهور دستور حذف سه دهک از یارانه بگیران را ابلاغ کرد. ادامه رسیدگی گزارش کمیسیون قضایی و حقوقی در مورد طرح یک فوریتی اعاده اموال نامشروع مسئولان در دستور جلسه علنی روز گذشته مجلس قرار گرفت. پیش از تعطیلات دو هفته‌ای پارلمان، مجلسی‌ها تا ماده ۱۰ این طرح را بررسی کردند. ماده ۱۱ قانون رسیدگی به اموال نامشروع مسئولان هم نخستین ماده‌ای بود که در جلسه علنی دیروز زیر ذره‌بین نمایندگان مجلس رفت. نمایندگان استان اصفهان باز هم سهم عمده و پررنگی در ارائه پیشنهادات، تذکرات و نطق‌های جالب توجه و قابل توجه داشتند. سیدجواد ابطحی، نماینده خمینی‌شهر چهره‌ای بود که در پیشنهاد خود تأکید کرد تا بررسی پرونده‌های اموال نامشروع از مبالغ بالای 100 میلیارد تومان آغاز شود.
حسن کامران دیگر نماینده استان اصفهان در قامت موافق این پیشنهاد،‌ به سراغ عبارات و اصطلاحات همیشگی خودش رفت و گفت: امام فرمودند روسا از یک در وارد شوند و از همان بازگردند، اما برخی مسئولان یک در دیگر دارند که تکبر تحویل مردم می‌دهند. خدا از تقصیراتشان بگذرد. او ادامه داد: برخی می‌گویند نام افراد آورده شود آبرویشان می‌رود، خب به درک. آبروی نظام نباید برود. یارو هم می‌خورد، هم تکبر می‌ورزد، هم فیس و پز دارد،‌ باید اسم برده شود. وقتی اسم می‌برند، چند فایده دارد،‌ رفقا و فامیل‌هایش می‌فهمند که او حقه‌باز شده است و نزدیکانش می‌فهمند اگر این کار را بکنند سرنوشتشان این است. کامران اضافه کرد: الان گفته شده است از 100 میلیارد تومان، نگفته‌اند که زیر 100 میلیارد تومان حساب نشود. این دم‌کلفت‌ها عادت دارند که با قیافه مظلوم و قیافه دینی که انگار از آسمان هفتم افتاده است رفتار کنند،‌ کنارش هم روضه می‌گیرند، هم جهیزیه می‌دهند تا ظاهرسازی کنند. به نظرم به این پیشنهاد رأی بدهید تا این حصار شکسته شود. اسم بردن کار ثوابی است علیه این لپ‌سرخ‌ها و دم کلفت‌ها.
البته پیشنهاد نماینده اصولگرای خمینی‌شهر در مجلس مخالفانی هم داشت. از جمله حسن نوروزی سخنگوی کمیسیون قضایی که در مخالفت با این پیشنهاد رقم ۱۰۰ میلیارد تومان را بسیار بالا توصیف کرد و گفت: آقای ابطحی یا نمی‌دانند این رقم چقدر است یا اینکه خودشان این قدر پول دارند و این گونه می‌گویند. این جمله با فریادهای ابطحی همراه و موجب شد تا مسعود پزشکیان که ریاست جلسه را برعهده داشت،‌ سریع وارد میدان شود و با به رأی گذاشتن این پیشنهاد موضوع را ختم به خیر کند. سرانجام این طرح ابطحی با رأی منفی نمایندگان از گردونه پیشنهادها حذف شد.
اما نماینده مردم تهران، ری و شمیرانات در مجلس ترجیح داد نطق میان دستور خود را به موضوع بازنگری در قانون اساسی اختصاص بدهد. «عبدالرضا هاشم زائی» گفت: بهترین زمان برای آن انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ است تا نامزدها با در نظر گرفتن منافع ملی در یک رفراندوم واقعی بتوانند راهکار خود را به مردم ارائه دهند. شکی نیست که قانون اساسی ما حفره‌هایی دارد. باید پیشنهاد بازنگری قانون اساسی را جدی گرفت.
هاشم‌زائی گفت: «ما در عرصه خصوصی زندگی و کسب و کار مردم حضوری پررنگ داریم و بسیار فراتر از دیگر نظام‌های سیاسی در پوشش، معاشرت، الگوبرداری، هنجارسازی های زندگی و کسب و کار مردم مداخله می‌کنیم. عقب نشینی‌های موضعی و موسمی ما هم بیشتر ناشی از پیشروی نسل‌های جدید است. چرا در این حد در زندگی مردم دخالت می‌کنیم؟»
نماینده مردم تهران در بخش پایانی نطق خود، سری هم به موضوعات مورد علاقه «رأی خاکستری»ها زد و پای محصورین را به میان کشیده و خواهان رفع حصر و پایان ممنوع التصویری رئیس دولت اصلاحات شد و گفت: پس از ده سال وقت آن رسیده که از خودمان بپرسیم این حصر و ممنوع‌التصویری چه دستاوردی داشته است؟
امیر خجسته دیگر ناطق دیروز مجلس بود که در نطق میان دستور خود درباره برخی پرونده‌های تحقیق و تفحص که گویا ترجیح داده شده درباره آن‌ها کمتر صحبت شود، شفاف سازی کرد و پرونده تحقیق و تفحص از بنیاد شهید را مثال زد و گفت: در این پرونده ۳۰ هزار برگ وجود داشت که 1700میلیارد تومان از تسهیلات مشکوک‌الوصول و معوقات بانک دی بازگردانده شد و پنج هزار میلیارد تومان از تسهیلات مشکوک‌الوصول به دادگاه معرفی شد.
حمیده زرآبادی نماینده قزوین نیز نطق خود را با نقد عملکرد گروه‌های سیاسی آغاز کرد و به مسئله «زنان» در جامعه رسید و در پایان گفت: زنان باید تمام توان و قدرت خود را صرف کنند تا از هجوم بی‌اخلاقی‌ها، تهمت‌ها و افتراها در امان باشند و اگر حقیقت داشته باشد باید گفت وای به حال جامعه‌ای که از زن به عنوان یک ابزار استفاده شود و واژه سخیف پرستو در آن وجود داشته باشد.
  خلاصه صحن علنی مجلس بازهم پر از حاشیه‌های جالب توجه بود و البته در روزی که سخنگوی دولت برای بارچندم در نشست خبری خود از «گاندو» حرف زد، خوشبختانه پای نام تمساح پوزه کوتاه ایرانی به بهارستان باز نشد!
 

علی ربیعی، سخنگوی دولت اخیراً در یادداشتی سریال پربحث «گاندو» را با یک سریال ترکیه‌ای مقایسه کرده و تجربه پخش آن سریال با سریال گاندو را یادآور شده است. وی اشاره کرد که تجربه‌ای مانند گاندو در ترکیه وجود داشته و ساخت چنین سریالی تکرار تجربه سریال «وادی گرگ‌ها» در ترکیه است. بنا به گفته ربیعی «گاندو» و «وادی گرگ‌ها» به این دلیل شبیه به هم هستند که هر دو پدیده «دو دولتی» بودن کشور را القا می‌کنند؛ یکی به صورت عیان در ترکیه و دیگری به صورت ضمنی و ناگزیر در ایران.
سریال «وادی گرگ‌ها» به گفته ربیعی نشان می‌دهد که ترکیه توسط شورایی آمریکایی-اسرائیلی به نام شورای گرگ‌ها اداره می‌شود و دست‌های نامرئی آن شورا کنترل همه امور ترکیه را به دست دارند و هشدار می‌دهد که نباید ما نیز با ساختن سریال‌هایی مانند گاندو به طور ناخواسته در دام شبیه‌سازی القایی توسط دشمنان بیفتیم. سریال ترکیه‌ای که ربیعی به آن اشاره کرده، سال 2003 برای نخستین بار تولید و پخش شد و از قضا شخصیت اصلی آن یک ایرانی تبریزی الاصل به نام «فردین» بود که به خاطر بازی در این سریال جوایزی هم کسب کرد. داستان این مجموعه که فیلم آن هم ساخته شد، درباره مأمور سازمان امنیت عمومی ترکیه (KGT) است که در عملیاتی تحت عنوان دره گرگ‌ها ابتدا با عمل جراحی پلاستیک چهره‌اش را تغییر داده‌اند و راستای نابودی تشکیلات مافیایی ترکیه وارد آن شده‌است.  پیام دهکردی بازیگر نقش جیسون رضائیان در سریال «گاندو» هم به تازگی در گفت‌وگویی اعلام کرده که صفر تا صد این سریال در دست سپاه بوده و اینکه چرا دولت یا سایر ارگان‌ها نقشی در آن ندارند را باید از کارگردان، دولت و صدا و سیما پرسید نه از بازیگر!دولتی‌ها هنوز درباره «گاندو» حرف می‌زنند و برخی چهره‌های سیاسی این موضوع را مطرح می‌کنند که در شرایط کنونی رویه‌ای که رسانه ملی علیه دولت درپیش گرفته، تنها به ایجاد نفاق و اختلاف بیشتر و دوقطبی سازی منجر می‌شود و مضرات ساخت چنین سریال‌هایی از فواید آن بیشتر است. شاید هم به تعبیر ربیعی، در دام شبیه‌سازی‌های القایی دشمنان می‌افتیم. «گاندو» یی‌ها اما همچنان اصرار دارند که راه را درست رفته‌اند و تهدید کرده‌اند که فصل دوم هم در راه است! کاربری در فضای مجازی اشاره کرده بود که کاش می‌شد به جای ساختن «گاندو» از «گاندی» حرف می‌زدیم و می‌ساختیم. از کسی که «پیامبر صلح و دوست مسیحیت» نامیده می‌شد و در تمام عمرش از «دوستی و صلح» حرف زد و از «خشونت» بیزار بود. یک هندوی واقعی که برای هندوستان جانش را فدا کرد و یک وطن‌پرست واقعی بود و از وحدت هندوها حرف می‌زد. ولی خب از «گاندی» تا «گاندو» فرق از زمین تا آسمان است.
 

 بعد از گذشت یک سال اواخر اردیبهشت‌ماه سال‌جاری بود که بار دیگر صحبت از گفت‌وگوی ملی به میان آمد. این بار هم محمدرضا باهنر خبر از سرگیری مجدد این جلسات را رسانه‌ای کرد. جلساتی که کم‌کم نام اسامی دیگری چون محمد صدر، ابوترابی فرد، احمد توکلی و ... به آن اضافه شد. رئیس جبهه پیروان خط امام و رهبری البته این جلسات را گعده سیاسی نامید.
در این میان؛ نگرانی مخالفان از نتیجه‌بخش نبودن گفت‌وگوی ملی در حالی مطرح می‌شود که موافقان این ایده تاکید دارند در جریان گفت‌وگوی ملی قرار نیست به حل اختلافات اساسی و ریشه‌ای که به راحتی قابل حل بین دو جناح نیست پرداخته شود، بلکه قرار است بحث‌هایی که بین دو جناح تفاهم وجود دارد مطرح شود. موضوعی که باهنر برآن صحه گذاشته و می‌گوید: یک مسیری را مشخص کرده‌ایم و گفته‌ایم ما نخست باید روی مسائلی بحث کنیم که هیچ اختلافی با هم نداریم، یا اختلافمان بسیار کم است. محمد صدر هم از دیگر اعضای حاضر در جلسات گفت‌وگوی ملی بر حضور افراد ریشه‌دار و میانه‌رو در جلسات که اهل مباحثه درباره نکات تفاهمی باشند، تاکید دارد و می‌افزاید: در جریان گفت‌وگوی ملی تلاش شده تا افراد ریشه‌دار، عاقل و میانه‌رو و البته دارای اندیشه‌های متفاوت سیاسی از دو جریان اصولگرا و اصلاح‌طلب که می‌توانند با هم صحبت کنند جلساتی با هم داشته باشند تا زمینه رفع مشکلات فراهم شود.
جلسات گفت‌وگوی ملی در حالی رنگ وبوی جدی به خود گرفته که عده‌ای مهم‌ترین نقد وارده به این نشست‌ها را عدم حضور تندروها و افراد با دیدگاه‌های رادیکالی از هر دو جناح سیاسی می‌دانند با این توجیه که یکی از طرف‌های گفت‌وگو باید تندروهایی باشند که همیشه نظری درخلاف جهت اعتدالیون دارند.
با این وجود اما احمد مازنی از نخستین طراحان گفت‌وگوی ملی در مجلس دهم درباره حضور تندروها در جلسات گفت‌وگوی ملی نظری متفاوت داشته و اتفاقاً به آن‌ها چراغ سبز نشان داده و می‌گوید: اولویت نخست ما، این نیست که دنبال افراد تندرو و مسائل تند برویم زیرا در این صورت این موضوع در نطفه خفه می‌شود، ما ابتدا با کسانی که معتدل و علاقه‌مند هستند در موضوعات مشترک کار می‌کنیم. به مرور جلوتر برویم شواهد گویای آن است که گفت‌وگوی ملی به عنوان روشی نو و البته اجتناب‌ناپذیر در تمام سطوح در حال پیگیری است تا زمینه‌های بروز تفاهم بیش از هر زمان دیگری در کشور ایجاد شود، موضوعی که اگرچه به عنوان موضوعی آرمانی به آن نگریسته می‌شود، اما تلاش‌هایی برای تحقق و رونق آن آغاز شده است، حال باید منتظر ماند و دید که آیا تلاش‌ها نتیجه مورد نظر را حاصل خواهد کرد.
 

از حالا گرم نکنید
عباس عبدی تحلیلگر مسائل سیاسی گفته: به شخصیت‌هایی که می‌خواهند نامزد انتخابات ریاست جمهوری سال 1400 شوند توصیه می‌کنم که از حالا نیازی به گرم کردن ندارند، حداقل منتظر بمانند که یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی انجام شود، ببینند با چه وضعی مواجه خواهند شد. بعد یک فکری برای انتخابات 1400 بکنند.

ایران، کره‌شمالی نیست
سوزان مالونی، کارشناس مسائل ایران در موسسه بروکیگنز گفته ایران، کره‌شمالی نیست و ترامپ بی‌جهت دل خوش به تسلیم شدن ایران نباشد. مالونی گفته: «بی‌میلی تهران برای گفت‌وگو با ترامپ برای بسیاری از تحلیلگران غافلگیر کننده نیست. شما نمی‌توانید ایدئولوژی و شور انقلابی که هنوز در ایران وجود دارد را نادیده بگیرید. ایرانی‌ها بر خلاف کیم جونگ اون حاضر نیستند که در مقابل واشنگتن انعطاف‌پذیری نشان دهند».

 به شرط‌ها و شروط‌های انگلیسی
انگلیس اعلام کرده اگر مشخص شود که مسیر نفتکش ایرانی توقیف شده در تنگه جبل‌الطارق به سمت سوریه نبوده، نفتکش را آزاد می‌کند. جرمی هانت وزیر خارجه انگلیس گفته: در گفت‌وگو با وزیر خارجه ایران تأکید کردم که تصمیم جبل‌الطارق برای توقیف گریس یک به مقصد آن ربط داشته و نه مبدأ آن.

 بقیه جاسوسی یاد می‌گیرند!
آیت‌اله هاشم بطحایی عضو مجلس خبرگان رهبری درباره سریال «گاندو» گفته که این سریال مضراتش بیشتر از فواید آن بود و در عین حال نباید حرکت‌های زشت بنگاه‌های جاسوسی غرب را تصویرسازی و در تلویزیون پخش کرد چون اثر سو دارد و راه جاسوسی را به دیگران می‌آموزد و بدبینی را در جامعه توسعه می‌دهد چون مثل این می‌ماند که روش‌های دزدان حرفه‌ای را در صداوسیما نشان دهیم.

انگلیس! حواست باشه
«حمید بعیدی‌نژاد» سفیر ایران در انگلیس با انتشار پیامی در توئیتر نوشت: کشتی‌ها قانون و رویه‌ای را نقض نمی‌کنند، اما انگلیس با دزدی دریایی و غیرقانونی چنین تخلفی را مرتکب شده است. انگلیس با اشتباه محاسباتی در توقیف غیرقانونی نفتکش ایران، نباید دوباره اشتباه خود را تکرار کند. سفیر ایران در انگلیس هشدار داد که اگر نفتکش و محموله ایران آزاد نشود، اقدام انگلیس بی‌پاسخ نمی‌ماند.

علیه ما هم کم فیلم نمی‌سازند
عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در هفته‌های اخیر موضوع سریال گاندو و شکل پرداختن این اثر به دولت و مشخصاً دستگاه دیپلماسی یکی از مباحث پربحث در رسانه‌ها بوده آیا این امکان برای فیلم‌سازان وجود دارد تا فیلمی انتقادی در خصوص نهاد متبوع شما بسازند و آیا این آزادی برای انتقاد و پرداختن به نهادهای انتخابی در خصوص نهادهای انتصابی نیز بلامانع است؛ گفت: بله بسازند. علیه ما کم فیلم نمی‌سازند و کم ادعا نمی‌کنند. نمونه‌اش هم همین ادعاهای مضحک و مزخرف اخیر است که علیه این نهاد مطرح می‌شود.
 

خبرگزاری کویت (کونا) اعلام کرد که نیروی دریایی و سازمان بنادر این کشور به دنبال افزایش تنش میان ایران و غرب در خلیج‌فارس در حال آماده سازی یک طرح امنیتی برای حفاظت از بنادر اصلی کویت هستند. خبرگزاری کویت به نقل از یوسف عبدالله الناصر الصباح، مدیرکل سازمان بنادر این کشور اعلام کرد، در این مرحله امنیتی مهمی که منطقه در آن قرار دارد، یک پروتکل همکاری میان دو طرف امضا شد. الصباح گفت: مرحله کنونی مستلزم دو چندان کردن تلاش‌ها برای حفاظت از امنیت بنادر دریایی و تضمین آمادگی کامل برای مواجهه با هر اتفاق غیرمنتظره‌ای است.
 

یک مقام ارشد ریاست جمهوری کره‌جنوبی بامداد یکشنبه گفت: سئول تا کنون هیچ درخواستی از طرف آمریکا برای اعزام نیرو به تنگه هرمز دریافت نکرده است. «کیم هیون چونگ» معاون رئیس دفتر امنیت ملی کره‌جنوبی که اخیراً با «چارلز کوپرمن» معاون مشاور امنیت ملی آمریکا در واشنگتن دیدار داشته، در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بردرخواست آمریکا برای اعزام نیرو به منطقه خلیج‌فارس، گفت: چنین بحثی صورت نگرفته است. وی اظهار کرد: بخشی از گفت‌وگوها در مورد خاورمیانه، تنگه هرمز و تبادل استانداردها بود، اما هیچ اشاره‌ای به افزایش نیرو در این منطقه صورت نگرفت.
 

مجتبی ذوالنور نماینده مجلس در پاسخ به این سوال که چرا گاهی مردم شاهد اعمال خشونت از سمت برخی ضابطان هستند؟، گفت: ما تاکیدمان اجرای مُرِّ قانون است. اگر شخصی بخواهد ۲۰۰ گرم شکر را میل کند ممکن است باعث خفگی شود، شکر را باید در آب حل کرد و بعد مصرف کرد. این فعال سیاسی اصولگرا تصریح کرد: قانون خوب داشتن یک موضوع است، قانون بد بودن خودش یک مشکل است، قانون خوب را بد اجرا کردن هم یک معضل است. اگر قوانین ما خوب نیست باید آن را درست کنیم. اگر قانون خوب داریم خوب اجرایش کنیم و اگر قانون بد داریم هرچند که از بی‌قانونی بهتر است آن را خوب اجرا کنیم.
 

ادامه از صفحه یک ...
این آینده نامعلوم وجود نداشت و معلوم نبود که اگر در آینده اثبات شد تعهدات غرب صرفاً روی کاغذ اجراشده و اثر این اقدامات در میدان و عمل قابل مشاهده نیست، تکلیف چه خواهد بود.
4-مکانیسم ماشه، ایراد بزرگ برجام:
مکانیسم داوری در برجام (که به مکانیسم ماشه معروف شد) از زمانی که هنوز این توافق اجرایی نشده بود، از سوی کارشناسان مورد انتقاد قرار گرفت و گفته شد ایران به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند شکایات خود را به‌نحو موثری به نتیجه برساند. در این مکانیسم کشورهای1+5 می‌توانند تنها ظرف مدت دو، سه‌ماه نسبت به برجام و تعهدات ایران اعتراض کنند و حتی بدون داشتن استدلال کافی، کار را به شورای امنیت بکشانند و با کنار زدن حق وتوی اعضا، برجام را فروریخته و شش قطعنامه قبلی را احیا کنند. طبعاً در این مکانیسم دست ایران نیز به‌جایی بند نیست یعنی اگر ایران نسبت به اجرای تعهدات طرف مقابل اعتراض داشته باشد تنها می‌تواند اعتراض خود را به جلسه کمیسیون مشترک و سپس نشست وزرا ببرد و اگر نتواند از این دو که به‌واقع هیچ اهرم فشاری نیستند، نتیجه لازم را کسب کند می‌تواند درخواست تشکیل جلسه شورای امنیت را داشته باشد و اگر آنجا هم مشکل حل نشد نتیجه خاتمه برجام و احیای قطعنامه‌های قبلی خواهد بود.
5 - تحریم تحقیق و پژوهش:
طبق متن برجام تحقیق و توسعه در ایران محدود شده بود. علاوه‌بر این، دیگر اقدام تیم مذاکراتی ایران در توافق، پذیرش پروتکل الحاقی بود، مجموعه قوانین و مقرراتی که دست بازرسان آژانس را که بارها غیرقابل اعتمادبودن آن‌ها اثبات شده که اطلاعات را به‌سادگی به بیرون از آژانس انتقال می‌دهند برای حضور در نقاط وسیعی از ایران باز می‌گذاشت.
6-تصویرسازی‌غیرواقعی از نتیجه مذاکره:
یک ایراد بزرگی که بیشتر به نفرات اصلی تیم مذاکره‌کننده وارد است مربوط به نوع اظهارنظرها درباره نتیجه مذاکرات و خروجی برجام است. در جریان مذاکرات و سپس در زمانی که این توافق به امضای طرفین رسید، به‌صورت مداوم تعریف‌هایی از نتایج برجام می‌شد که هم غلو بود و هم غیرواقعی، یعنی دربعضی مقاطع درمورد نتایج برجام توصیفات اغراق‌آمیز ارائه می‌شد و گاهی هم عباراتی درمورد آن به‌کار می‌رفت که اساساً ریشه‌ای در واقعیات نداشت.
7-تعهدات نامتوازن  و گام‌های نامتناظر:
در برجام تعهدات  ایران بسیار روشن، صریح و اجرای آن‌ها قابل قضاوت و راستی‌آزمایی پیش‌بینی شده بود، اما این موضوع به‌هیچ‌وجه متقابل نیست و عمده‌تعهدات سایر طرف‌ها در متن توافق کلی، مبهم و قابل تفسیر تعبیه شده‌اند. مضاف بر آنکه اصل تناظر در انجام تعهدات دو طرف رعایت نشد و هرگونه اقدام واقعی از سوی 1+5 در زمینه تعلیق تحریم‌ها به انجام تعهدات ایران و راستی‌آزمایی آن از سوی آژانس موکول شد.
8- پاشنه‌آشیل برجام، پذیرفتن تعلیق به‌جای لغو:
زمانی که مذاکرات در جریان بود، تیم ایرانی آنقدر برای رسیدن به توافق عجله داشت که با یک بهانه ساده از یک حق بزرگ خود عدول کرد. در آن زمان آنان گفتند از فرصت حضور اوباما در کاخ سفید باید استفاده کرد و می‌گفتند از آنجاکه معلوم نیست کنگره با اوباما همراهی کند و به توافق هسته‌ای رضایت دهد، باید به لغو تحریم‌ها و نه تعلیق‌شان اکتفا کرد. تیم ایرانی از حق مسلم خود برای تعلیق همیشگی تحریم‌های آمریکا علیه ایران گذشت و به‌جای تصویب قانونی در کنگره به یک دستور اجرایی رئیس‌جمهور که بعداً مشخص شد هیچ ضمانت اجرایی و تداوم زمانی ندارد، اکتفا کرد و باعث شد تنها ظرف چندماه از پایان دوران حضور اوباما در کاخ سفید به‌سادگی هرچه تمام‌تر آمریکا از برجام
خارج شود.
9-عدول از خطوط قرمز:
 امضای برجام از سوی دولت پایان کار نبود و اجرای آن از سوی ایران اقتضائات دیگری هم داشت. شتاب دولت در امضای این توافق پیش از تصویب مجلس یکی از انتقادها به این توافق است؛ چراکه به‌طور طبیعی بعد از قطعی‌شدن آن، ورود مجلس عملاً جنبه نمایشی پیدا کرد و تصویب آن صرفاً به امری در چارچوب بروکراسی‌های اداری مرسوم تقلیل یافت. اتفاقی که به تصویب 20 دقیقه‌ای برجام شهره و برای همیشه در کارنامه مجلس نهم ثبت شد. در کنار مصوبه بحث‌برانگیز مجلس، رهبر انقلاب نیز اجرای توافق را مشروط به شروطی کردند که خطوط قرمز برجام نام گرفتندو البته بسیاری از آن‌ها رعایت نشد.