توسعه میدان مشترک نفتی و گازی در هالهای از ابهام
تعداد بازدید : 6
«آرش» در دست فراموشی
نویسنده : کور شدن روزنه امید توسعه میدان مشترک نفتی و گازی «آرش» پس از سفر امیر کویت به ایران
یکی از محورهایی که بیژن زنگنه، وزیر نفت از ابتدای حضور در کابینه دولت یازدهم و دوازدهم همواره بر آن تاکید داشت اولویت قراردادن میادین نفتی و گازی مشترک ایران بود. در همین راستا بر فعالیت دکلها وحفاری در میادین مشترک تمرکز بیشتری صورت گرفت و رسیدگی به تعیین تکلیف اوضاع تثبیتی و توسعهای میادین مشترک کشور تسریع شد.یکی از میادین مشترک نفتی و گازی ایران، میدان آرش است. این میدان یکی از میادین توسعه نیافته استراتژیک کشورمان است که با ناحیه بیطرف بین کویت و عربستان مشترک است. امتداد ساختمان میدان آرش در آبهای ایران و ناحیه بیطرف بین کویت و عربستان، به میدان الدوراء کویت میرسد که از سال ۱۹۷۵ تا کنون به مدت ۴۴ سال در حال بهرهبرداری است.
به گزارش مهر، اهمیت میدان آرش علاوه بر حضور لایههای نفتی و گازی با مقدار زیاد میعانات گازی، حفظ حاکمیت کشورمان بر آبهای این منطقه و مناقشه مرزی است که طی حدود ۱۰ سال اخیر توسط کشور کویت به وجود آمده است. بر اساس اطلاعات موجود و قوانین بینالمللی، نظیر عمق آب و فاصله تا سرزمین خشکی، مرز دریایی در سالهای قبل از انقلاب اسلامی تعیین شده که همین مرز مورد قبول و تاکید کشورمان است.
تحدید حدود مرزها کلید خورد
طبق این مرز، حدود ۴۰ درصد ساختمان نفتی و گازی موجود میدان آرش در آبهای ایران قرار دارد. سال ها پیش شرکت ملی نفت ایران به منظور تعیین میزان ذخایر درجای این میدان، یک حلقه چاه اکتشافی (چاه شماره یک آرش) حفر کرد که موقعیت این چاه نزدیک به خط مرزی مورد قبول کشورمان است. طی ۱۰سال گذشته کشور کویت با مستمسک قرار دادن نتایج لرزهنگاری انجام شده توسط شرکت شل برای این کشور، اقدام به تعریف خط مرزی جدید کرد که بر اساس این مرز، کل ساختمان میدان آرش در بخش عربی میدان قرار دارد، اما این مرز هیچگاه مورد پذیرش کشورمان قرار نگرفته است. در دولتهای نهم و دهم تعیین تکلیف تمام میادین مشترک در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت و اقدام برای تولید از میدان آرش به شرکت نفت فلات قاره ایران سپرده شد که برداشت لرزهنگاری سه بعدی از بخش ایرانی میدان آرش (بر اساس مرز قدیمی) یکی از کارهای بسیار مثبت انجام شده توسط این شرکت به شمار میرود. در ادامه، طرح توسعه میدان نهایی شد و عملیات ساخت جکت میدان آرش کلید خورد. به موازات فعالیتهای انجام شده تلاشها برای رفع مناقشه مرزی و امضای معاهده تحدید حدود نیز توسط معاونت امور بینالملل وزارت نفت آغاز شد.
کور شدن روزنه امید پس از سفر امیر کویت به ایران
پس از اعلام سفر امیر کویت به کشورمان در سال ١٣٩٣، معاونت امور بینالملل وزارت نفت با همکاری کارشناسان ذیربط اقدام به تعریف سناریوهای مختلف مرزی جهت امضای تفاهمنامه فی ما بین رئیس جمهوری کشورمان و امیر کویت کرد. این در حالی بود که عملیات ساخت جکت آرش نیز در شرف اتمام بود و این سازه آماده نصب در موقعیت تعیین شده بود، اما متاسفانه پس از سفر امیر کویت، به شکل ناگهانی کلیه فعالیتهای این میدان به حالت تعلیق در آمد و در سکوت خبری جکت ساخته شده برای این میدان نیز تغییر کاربری داده و برای نصب در یک میدان دیگر آماده شد. به این ترتیب توسعه این میدان از دستور کار خارج شد. با این حال به دلیل عدم انجام فعالیت توسعهای در بخش عربی میدان، امکان مهاجرت نفت و گاز منتفی بود، اما متاسفانه طی یک سال گذشته تفاهمنامهای بین کشورهای عربستان و کویت جهت توسعه این میدان امضا و کشور کویت متولی توسعه این میدان شده است. به این ترتیب عملیات توسعه در بخش عربی میدان آرش به پایان رسیده و به زودی بهرهبرداری از این میدان آغاز میشود؛ این در حالی است که کشور کویت به شکل مداوم تاکید بر سهم صددرصدی این کشور از میدان الدوراء داشته و موجودیت میدان آرش را به رسمیت نمیشناسد.
رونق مشارکت نفتی عربستان و کویت
در حالی که به نظر میرسد تلاش دیپلماسی نفتی کشور برای فعالیت در این میدان نفتی با جدیت پیش نرفته و سکوت خبری بر آن حکم فرماست، روزنامه القبس و الرأی کویت ۲۷ مهرماه سالجاری به نقل از برخی منابع اعلام کردند که کویت و عربستان برای ازسرگیری برداشت نفت از میدانهای دارای مدیریت مشترک در منطقه بیطرف میان دو کشور به توافق دست یافتهاند. هر چند مسئولان عربستانی و کویتی به درخواستها برای اظهارنظر، بلافاصله پاسخی ندادند، اما روزنامه القبس اعلام کرد که مسئولان صنعت نفت و دولت عربستان و کویت هفته گذشته دیدار و توافقی امضا کردهاند. با توجه به این توافق احتمال قرار گرفتن میدان الدوراء در فهرست بررسیهای این توافقنامه بیش از پیش قوت گرفته و براین اساس لازم است وزارت نفت کشورمان با ارائه گزارشی از آخرین وضعیت این میدان مشترک، موضع کشورمان را در قبال مواضع کویت اعلام کند.