ماجرای حذف صفر از پول ملی ایران، بیش از دو دهه پیش برای نخستینبار مطرح شد؛ اما در دهه هفتاد این موضوع هرگز به سر منزل مقصود نرسید؛ تا اینکه با شرایط نامناسب اقتصادی، حذف صفرها باز هم در بهارستان طرح شد و اکنون بعد از گذشت 25سال، این لایحه بالاخره بهتصویب رسید. مقصود اصلی از این اقدام در کنار سایر اقدامهای اساسی بانک مرکزی، اصلاح نظام بانکی، بهکارگیری ابزارهای نوین سیاستهای پولی و شیوههای جدید و کارآمد نظارت بر بانکها و در یک کلام، اصلاح نظام بانکی است.
با اینکه این موضوع میتواند سرفصل اتفاقهای خوبی باشد، برخی از کارشناسها معتقد هستند در شرایط حاضر، حذف صفرها از نظام پولی ایران دردی را دوا نخواهد کرد.
به گفته عضو هیئت علمی دانشگاه علامه که با سایت «الف» گفتوگو کرده است، درشرایطی که تحریم هستیم، مشکل نقدینگی در گردش داریم و تمام وزرای اقتصادی به دنبال تأمین مواد اولیه کارخانهها هستند، وقتی ما با این هیجانها درگیر هستیم، حذف چهارصفر و تغییر واحد پول ملی عقلانی به نظر نمیآید. «عباس شاکری» ادامه میدهد: کشورهایی که این کار را انجام میدهند، یک ابرتورم دارند که اگر متناسب باشد، مانند یک سیلاب پس از مدتی فروکش میکند و اگر نامتناسب باشد، تا سالهای سال تخریبگر و گریبانگیر اقتصاد خواهد بود.
امروز ابرتورمی که اقتصاد ما با آن درگیر شده، خیلی پیچیده و نامتناسب است؛ به طور مثال قیمت کالاها چند برابر شدهد است. با این تفاسیر، عدهای هم موافق هستند که پول ملی باید با حذف صفرها به یک تعادل واقعی برسد و تاکید دارند این موضوع باید هر چه زودتر اتفاق
بیفتد. آنها این عامل را موجب واقعی شدنِ ارزش پول میدانند و اعتقاد دارند: این شفافیت میتواند مشکلات اقتصاد ایران را در زمینه تورم بالایی که با آن مواجه هستیم، بهبود بخشد.
اما اگر بخواهیم به این نقطه برسیم، باید راه را هموار کنیم؛ زیرا راهحل کشورهایی که با چنین موضوعی روبهرو میشوند، اتخاذ «رفرمها» یا اصلاحات پولی از سوی بانک مرکزی است که یک نمونه آن، حذف تعدادی از صفرها با توجه به میزان کاهش قدرت خرید پول است؛ اما سیاست حذف صفر هیچگاه برای کاهش تورم به تنهایی نسخه درمانی نیست و برای تحقق به این مهم، نیاز به اصلاح و تغییرات بنیادین در حوزه اقتصاد امری ضروری است که اگر این اتفاقها نیفتد، شاهد پولشویی و شکستن قبح قیمتها و اضافه کردن هزینهها خواهیم بود. هزینههایی که باری اضافی بر دوش طبقه متوسط و رو به پایین جامعه است که هم اکنون هم زیر بار سنگین تورم کمر خم کردهاند. این لایحه به تصویب رسید؛ ای کاش مسئولان بلندبالای جامعه و بانک مرکزی حواسشان به حذف صفرهایی باشد که سوراخهای بزرگی در زندگی مردم ایجاد خواهد کرد.