به مناسبت 14 اسفندماه؛
تعداد بازدید : 13
روز درگذشت دکتر محمدمصدق یادی از مردی که زیاد میدانست
نویسنده : زهرا محزونیه
امروز سالروز درگذشت دکتر«محمد مصدق» نخست وزیر دوران «محمدرضاپهلوی» است. دکتر محمد مصدق، در سال 1261 ش در روستای احمدآباد در اطراف تهران به دنیا آمد. وی در سال 1299 ش به سمتهای وزیر دارایی، وزیر خارجه و سپس نمایندگی مردم تهران در مجلس شورای ملی برگزیده شد؛ اما پس از آن برای مدتی از سیاست کناره گرفت. مصدق در سال 1322 بار دیگر به صحنه سیاست بازگشت و در دورههای چهاردهم و شانزدهم مجلس شورای ملی، برای ملی کردن صنعت نفت ایران تلاش کرد.
دکتر محمد مصدق در 29 اسفند 1329 موفق شد قانون «ملی شدن صنعت نفت» ایران را با حمایت جریانهای اسلامی به رهبری آیتالَّه «کاشانی» و گروههای ملی در مجلس به تصویب مجلس شورای ملی و سنا برساند.
در همین راستا، مصدق در اردیبهشت 1330 برای اجرای این قانون و خلع ید از شرکت نفت انگلیس، نخست وزیر ایران شد. مصدق یک سال بعد به دلیل درخواست به دست گرفتن وزارت جنگ و عدم پذیرش آن توسط «محمدرضا پهلوی»، بدون مشورت با کسی از مقام خود استعفا داد.
شاه نیز بلافاصله «احمد قوام» را به این سمت برگزید. این واقعه موجب تحریک نیروهای مردمی به رهبری آیتاله «سید ابوالقاسم کاشانی» شد و در نهایت با اولتیماتوم آیتالَّه کاشانی به احمد قوام برای کنار رفتن از قدرت، قیام مردمی 30 تیر 1331 شکل گرفت. دکتر مصدق پس از 30 تیر 1331 و روی کار آمدن مجدد، تصور میکرد که مردم تا همیشه از او حمایت خواهند کرد. در نهایت کار بدانجا رسید که حتی آیتاله کاشانی را از دخالت در امور دولت و سیاست برحذر داشت و به هشدار آن عالم مجاهد در مورد احتمال کودتا علیه دولت توجهی نکرد.
از آن سو، چون مصدق موجبات ناراحتی شاه و اروپاییان غربی او را فراهم آورده بود، تدارک کودتایی بر ضد مصدق دیده شد تا آنکه در جریان کودتای 28 مرداد 1332، دولت مصدق به آسانی سقوط کرد و او با عدهای از یارانش دستگیر و زندانی و پس از محاکمه، به سه سال زندان محکوم شد. مصدق پس از طی دوران محکومیت به روستای احمدآباد در غرب تهران تبعید شد و پس از چند سال تبعید در 14 اسفندماه 1345 و در 84 سالگی در آنجا در گذشت و در زادگاه خود به خاک سپرده شد.