تنش آبی در منطقه ظرف روزهای گذشته بالا گرفت. ماجرایی که در پی شیطنتِ از سربی عقلی دولت یونان کلید خورد و با اقدام آنی و تنبیهی ایران مواجه شد. محموله کشتی تحت پرچم جمهوری اسلامی ایران در آب‌های یونان توقیف شد. سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان مرجع حاکمیت دریایی کشور نسبت به اقدام دولت یونان در رابطه با نگه داشتن کشتی با پرچم جمهوری اسلامی ایران و توقیف بار آن، واکنش نشان داد و در بیانیه‌ای از دولت یونان خواست که فوراً به تعهدات بین‌المللی خود عمل کند.

همزمان و بلافاصله کاردار سفارت یونان در تهران (در غیاب سفیر) به وزارت امور خارجه کشورمان احضار و مراتب اعتراض شدید دولت جمهوری اسلامی ایران به وی ابلاغ شد.

مقامات گارد ساحلی یونان اعلام کردند بنا بر درخواست وزارت دادگستری آمریکا، محموله نفتی توقیف‌شده ایران را در راستای اجرای تحریم‌های آمریکا به این کشور تحویل می‌دهند. در همین راستا نیز خبرگزاری رویترز با استناد به اظهارات سه منبع مطلع مدعی شد که نفت توقیف شده ایران از یک کشتی در یونان به آمریکا تحویل داده شده و تحت مصادره آن است.

در ادامه تلاش‌های دیپلماتیک وزارت امور خارجه برای رفع توقیف محموله کشتی تحت حاکمیت جمهوری اسلامی ایران در آبهای ساحلی یونان که با فشار و مداخله دولت امریکا در حال انجام است، کاردار سفارت سوییس در تهران، در غیاب سفیر این کشور توسط مدیر کل آمریکای وزارت امور خارجه کشورمان احضار و مراتب نگرانی و اعتراض شدید جمهوری اسلامی ایران نسبت به تداوم نقض صریح قوانین و مقررات بین المللی حقوق دریاها و کنوانسیون‌های بین المللی مربوطه خصوصاً اصل آزادی کشتیرانی و تجارت آزاد بین المللی توسط دولت امریکا، اعلام و بر رفع فوری توقیف کشتی و محموله آن تاکید به عمل آمد.

به همه این دلایل در نهایت روز گذشته (۶ خرداد) ایران تصمیم به اقدام تنبیهی علیه یونان گرفت. طبق اعلام روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیروی دریایی سپاه ۲ فروند نفتکش یونانی را به دلیل تخلفات انجام گرفته در آبهای نیلگون خلیج همیشه فارس توقیف کرد. در پی توقیف این نفتکش ایرانی توسط دولت یونان و در اختیار قرار دادن نفت آن به آمریکایی‌ها، ایران تصمیم به اقدام تنبیهی علیه این کشور گرفت؛ موضوعی که با واکنش نمایندگان مواجه شد. تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز در صفحات شخصی خود در توییتر به توقیف کشتی نفتکش ایرانی توسط دولت یونان و در اختیار قرار دادن نفت آن به آمریکایی‌ها و همچنین اقدام متقابل ایران در توقیف دو نفتکش یونان واکنش نشان دادند.

جلیل رحیمی جهان آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی:

«اقدام ‫سپاه پاسداران در توقیف دو ‫کشتی متخلف ‫یونانی؛ عملی منطبق بر موازین حقوق دریاهاست. سپاه نیروی دفاعی ما و مورد حمایت همه ارکان حاکمیت و مردم است. غرب نمی‌تواند دزدی نفت ما را قانونی و برخورد سپاه با ⁧‫نفتکش‌های متخلف را غیر قانونی بداند، استاندارد دوگانه بین المللی وجود ندارد.»

بهروز محبی نجم آبادی نماینده سبزوار: «به عنوان عضو گروه دوستی پارلمانی یونان، از دولت یونان درخواست استیفای کامل حقوق ملت مقتدر ایران اسلامی را دارم. یونان سریعاً خطای نابخشودنی خود در همکاری با شیطان بزرگ و دزدی دریایی نفت ایران را جبران کند. ما سال‌هاست شاخ بزرگترین غارتگر بین المللی، آمریکای جهانخوار را شکسته‌ایم.»

سیدناصر موسوی لارگانی نماینده فلاورجان: «کشورهایی که به تبعیت از آمریکا علیه منافع ایران اقدام می‌کنند، بدانند خلیج فارس دباغ خانه است و گذر پوست هم به ⁧‫دباغ خانه⁩ خواهد افتاد. خیال نکنند با توقیف نفتکش و دزدیدن نفت⁩ ملت ایران می‌توانند قسر در بروند. دست مریزاد می‌گوییم به دلاورمردان سپاه که یونانیان را خوب تنبیه کردند.»

هادی بیگی‌نژاد نماینده ملایر: «اقدام مذبوحانه یونان در توقیف نفتکش ایرانی با توقیف دو نفتکش یونانی توسط نیروی دریایی سپاه پاسخ داده شد. دست‌مریزاد به سبزپوشان جمهوری اسلامی ایران. آمریکا هم بداند که مصادره کشتی ایرانی بدون هزینه و بی پاسخ نخواهد ماند. به وقتش سیلی مقتدرانه‌ای خواهیم زد.»

علی حدادی نماینده ساوجبلاغ: «آفرین به عناصر مؤمن در جمهوری اسلامی ایران که خوش‌خدمتی برخی برای آمریکا را بی‌جواب نگذاشتند.»

محمدرضا احمدی سنگری نماینده رشت: «جمله معروف امام خمینی (ره) که اگر سپاه نبود کشور هم نبود در توقیف نفتکش یونانی نمود پیدا می‌کند. اگر معادله بازدارندگی و مقابله به مثل سپاه نبود چه بسا امروز جریان صادرات نفت کشور بطور کلی قطع می‌شد.»

علی بابایی کارنامی نماینده ساری: «توقیف نفتکش یونانی حامل یک پیام مهم است: از این به بعد فقط ایران نیست که هزینه تحریم‌ها را می‌پردازد بلکه کشورهایی که پیرو آمریکا هستند نیز باید هزینه آن را بپردازند. دنیا باید بداند که آمریکا دیگر قادر به حمایت از هم‌پیمانان خود نیست.»

بدون شک، ساعت ۱۲: ۳۰ ظهرِ دوم خرداد ماه 1401 ساختمان تجاری متروپل آبادان- ساعت 7 و 59 دقیقه صبح 30 دی ماه 1395 پلاسکوِ تهران- ساعت 20: 21 دقیقه 28 مرداد 1357 سینما رکس آبادان و ساعت و زمان‌های تلخِ بسیاری دیگر، همراه با علل اصلی وقوع آن‌ها برای همیشه درحافظه های تاریخی خواهد ماند. دراین میان اما، آنچه که شاید برای عموم جامعه غیرقابل تحمل باشد میزان توجه و دغدغه مندی مسئولان یک کشور درمواجهه با چنین حوادث تلخی است. موضوعی که طی چند روز گذشته برای بسیاری از شهروندان خوزستانی و حتی تعداد کثیری از ساکنان شهرهای دیگر کشورمان سؤال برانگیز شده است. درهمین رابطه با جلیل رحیمی جهان آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به گفتگو نشستیم که درادامه می‌خوانید:

• به نظر می‌رسد این روزها در حادثه متروپل ذهنیت اغلب جامعه به ویژه خوزستانی‌ها براین است که در مقایسه با حادثه پلاسکو، آنطور که باید توسط مسئولان و رسانه ملی همراهی و دلجویی صورت نگرفت. نظرشما دراین باره چیست؟

پلاسکو یا متروپل هیچ فرقی برای مسئولان ندارد، همه ناراحتند و برای امداد رسانی نهایت تلاششان را انجام می‌دهند، همه غصه دارمردم آبادان هستند. نباید به چنین افکاری دامن زد. می‌پذیریم که مثلاً در حوزه‌های اقتصادی کشور به شدت دچار بی انضباطی هستیم اما اینکه، دلجویی‌ها در چنین مواقعی تبعیض آمیزاست را خیر.

• به هرحال ابهام ایجاد شده در فضای مجازی بین کاربران بیشتر قابل درک است، به نظر شما آیا توجهات به همه ابعاد متروپل کافی بوده است؟ برای اینکه بهانه دست معاندان داده نشود چه باید کرد؟

البته منکروجود برخی کاستی‌ها نیستیم و نباید به گونه‌ای عمل کنیم که مورد لعن و خشم مردم قرار بگیریم، صادقانه بگویم که به طور کلی نارضایتی در میان مردم در همه زمینه‌ها کاملاً قابل مشاهده است. منتهی نیمه پر لیوان را هم نباید نادیده گرفت و نباید فرصت جولان به دشمنان داخلی و خارجی داده شود.

• میزان امداد رسانی‌ها را چگونه می‌بینید؟

خوشبختانه کمک‌های خودجوش مردمی مانند هر حادثه دیگر درکشورمان قابل تقدیراست.

• بخش دیگری از نارضایتی‌ها از این است که چرا درچنین مواقعی، حضور بعضی از مسئولان بیشتر درعکس و فیلم گرفتن خلاصه می‌شود و ظاهراً پس از آن دیگر خبری از اقدامات اساسی نیست؟

عرض کردم متاسفانه معایب و نواقصی هم وجود دارد. نه تنها درحادثه متروپل که درهمان پلاسکو یا سیل و زلزله‌ها نیز مسئولانی را می‌دیدیم که بعضاً وقوع چنین حوادثی برایشان فرصتی جهت مطرح شدن بود. مسلم است که مردم از دیدن چنین رفتارهایی درد می‌کشند و معترض می‌شوند. البته این گونه حرکات نازیبا را نباید به نام همه نوشت.

• به نظر شما ایراداتی که به حواشی حوادث درکشورمان وارد است چیست؟

اگر از بُعد مردمی بخواهیم بگوئیم، عدم کنترل و مدیریت هیجانات است که به هرحال منجر به دامنه دارشدن نارضایتی‌ها و تفرقه می‌شود. بازهم تاکید می‌کنم که کم کاری‌ها وجود دارد و انکار نمی‌کنیم. از نگاه مدیران و دست اندرکاران نیز، همان نکته آخری که عرض شد، ژست و وعده و فراموشیِ پس از این شوآف ها، البته شامل همه مسئولان نمی‌شود.

بررسی سیاستهای کلی برنامه هفتم در صحن مجمع تشخیص کلید خورد. بررسی سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه کشور در صحن مجمع تشخیص طی جلسه‌ای فوق العاده به ریاست آملی لاریجانی و با حضور روسای قوا، دبیر و اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و همچنین جمعی از نمایندگان دولت و مجلس شورای اسلامی آغاز شد.

آیت‌اله آملی لاریجانی در ابتدای جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره‌ای مختصر به ساختار سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه کشور، تصریح کرد: سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه به نسبت سیاستهای کلی برنامه‌های سابق، از نظر تعداد بند محدودتر شده و بر همین اساس امیدواریم که اعضای محترم مجمع با تدقیق هر چه بیشتر در بندهای سیاستها طی جلساتی فوق العاده، متنی دقیق و کارشناسی شده را به محضر مقام معظم رهبری تقدیم کنند تا دولت محترم نیز پس از ابلاغ سیاستهای کلی، فرصت کافی برای تدوین برنامه و ارسال آن به مجلس داشته باشد.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه را بستر ریل گذاری اجرایی کشور برای پنج سال آینده دانست و بر ضرورت حضور جدی همه اعضا در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام و تأمل و دقت در بررسی مفاد سیاستهای کلی تاکید کرد.

محمدباقر ذوالقدر دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز طی سخنانی در این جلسه با اشاره به روند تهیه متن سیاستهای کلی برنامه هفتم از ابتدای سال ۹۹ تا ابلاغ پیش نویس متن از سوی رهبر معظم انقلاب در ۱۰ بهمن سال ۱۴۰۰، به برگزاری جلسات متعدد کمیسیون مشترک برای بررسی ایده‌های ارائه شده و تدوین آنها در قالب بندهای سیاستهای کلی اشاره و اظهار کرد: با انجام کاری دقیق و علمی در دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام همراه با آسیب شناسی سیاستهای کلی پیشین و همچنین ارزیابی میزان تحقق برنامه‌های سابق و نسبت آن با نیازهای واقعی کشور، روی ایده‌ها کار متراکمی صورت گرفت و برای نخستین بار در قالب جمع سپاری، حدود ۸۰۰۰ صفحه از نظرات همه صاحبنظران و کارشناسان تهیه شد و مورد بررسی قرار گرفت.

وی افزود: سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه برخلاف سیاستهای کلی سابق که موضوع محور بودند، کاملاً مبتنی بر مساله محوری شکل گرفته تا با تدوین این سیاستها بتوان به نقشه راهی مطلوب برای حل مهم‌ترین چالش‌ها و مسائل کشور دست یافت.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه پیش نویس سیاستهای کلی برنامه هفتم توسعه پس از تأیید مقام معظم رهبری برای بررسی به مجمع ابلاغ شده است، اظهار کرد: در ابتدای امر، ۳۲۰ بند پیشنهاد شد که پس از بررسی در کمیسیون مشترک مجمع به ۴۵ بند رسید و پس از آن به ۲۹ بند کاهش یافت و نهایتاً متن حاضر در قالب ۲۱ بند پیش روی اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار دارد.

ذوالقدر ابراز امیدواری کرد که با برگزاری جلسات فوق العاده و با نگاه دقیق و کارشناسی اعضای مجمع، سیاست‌های کلی برای تدوین برنامه هفتم توسعه کشور پس از تأیید رهبر معظم انقلاب در اختیار دولت قرار گیرد.

در ادامه جلسه بحث در کلیات انجام شد و برخی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دیدگاه‌ها و نقطه نظرات خود را درباره کلیات سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه مطرح کردند و با آسیب شناسی برنامه‌های قبل و برنامه ششم توسعه خواستار تدوین برنامه‌ای جامع و قابل اجرا شدند که با همکاری سه قوه، امکان اجرای آن بیش از شش برنامه توسعه قبل فراهم باشد.

آملی لاریجانی، در پایان جلسه امروز، با اشاره به تقاضای تعداد دیگری از اعضای مجمع برای ارائه دیدگاه‌های خود، از آنها خواست در جلسه آینده، بر اهداف و اولویت‌های کشور در پنج سال آینده و همچنین منابع قابل تحقق برنامه متمرکز شوند.

منبع: ایسنا

ایلنا: وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت که حذف ممنوعیت واردات ۴ تا ۵ قلم کالا به دولت پیشنهاد شده که در حال بررسی است، اما عمده ساختار ممنوعیت واردات ۲۰۰۰ قلم کالا که از سال 1397 تصویب شده حفظ می‌شود. سیدرضا فاطمی امین از بازنگری در لیست ۲۰۰۰ قلم کالای ممنوعه وارداتی خبر داد و گفت: حذف ممنوعیت واردات ۴ تا ۵ قلم کالا به دولت پیشنهاد شده که در حال بررسی در ستاد اقتصادی دولت است، اما عمده ساختار ممنوعیت واردات ۲۰۰۰ قلم کالا که از سال 1397 تصویب شده حفظ می‌شود. وی افزود: عمده کالاهای ممنوعه وارداتی، مصرفی و نهایی بودند که مشابه داخل داشتند. طبیعتاً به هیچ وجه واردات مواد اولیه و ماشین آلات ممنوع نمی‌شود. این مقام مسئول با بیان اینکه فهرست کالاهای ممنوعه تقریباً فهرست مناسبی است و در سال‌های اخیر چند بار ویرایش شده است.

ایسنا: وزیر امور خارجه عمان در بخشی از گفت‌وگو با یک روزنامه فرانسوی صحت برخی گزارش‌ها درباره وجود مذاکرات محرمانه میان ایران، آمریکا و عمان درباره احیای توافق هسته‌ای را تأیید نکرد. بدر البوسعیدی، در گفت‌وگو با فیگارو وجود مکالمات محرمانه میان عمان، ایران و آمریکا را تأیید نکرد اما اظهار کرد که توافقی جدید در راستای احیای توافق هسته‌ای که آمریکا در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شده بود و تاکنون به مرحله اجرایی نرسیده است، به نفع خاورمیانه و جهان می‌باشد. مذاکرات وین که در راستای احیای توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌های ایران در آوریل ۲۰۲۱، مدتی پس از روی کار آمدن دولت جو بایدن در آمریکا، آغاز شد در پی برخی تحولات اخیر بین‌المللی از جمله حمله روسیه به اوکراین و کشمکش‌های تهران - واشنگتن بر سر برخی مسائل باقی‌مانده در مذاکرات، فعلاً متوقف شده است.

مروان بشاره نویسنده، مقاله‌نویس و تحلیلگر ارشد سیاسی فلسطینی برای شبکه خبری الجزیره است. از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۴ بشاره سردبیر و مجری برنامه «امپراتوری» بود که مسائل مرتبط با قدرت‌های جهانی را مورد بررسی قرار می‌داد. او به عنوان یکی از روشنفکران عمومی پیشرو جهان عرب درنظرگرفته می‌شود و به طورگسترده در مورد سیاست جهانی می‌نویسد و به عنوان یک مرجع برجسته در خاورمیانه و اموربین المللی شناخته می‌شود. اودررشته دکتری جامعه‌شناسی سیاسی و مطالعات استراتژیک در فرانسه تحصیل کرده است. مقالات او در نشریات معتبری، چون نیویورک تایمز، نیوزویک گاردین و لوموند منتشر شده‌اند. از جمله کتاب‌های منتشر شده از او می‌توان به «فلسطین – اسرائیل: صلح یا آپارتاید» چاپ سال ۲۰۰۱ میلادی و «عرب نامرئی» چاپ سال ۲۰۲۱ میلادی اشاره کرد. چه خبر از جو بایدن؟ او این روزها پر سر و صداست و لاف دلیر بودن سر می‌دهد حتی اگر به عنوان یک کاتولیک خوب بداند که فخرفروشی بدترین گناه در بین هفت گناه است! تنها چند ماه پس از خروج تحقیرآمیز نیروهای امریکایی از افغانستان بایدن خطرات را علیه هر دو قدرت هسته‌ای جهان یعنی چین و روسیه افزایش می‌دهد در حالی که به برتری نظامی بی‌بدیل آمریکا می‌بالد گویی بر این باور است که می‌توان در جنگ‌های هسته‌ای پیروز شد. در انحراف بزرگ از سیاست «ابهام استراتژیک» چندین دهه‌ای امریکا در قبال تایوان بایدن این هفته از ژاپن اعلام کرد که در صورت حمله چین علیه تایوان ایالات متحده از آن جزیره دفاع خواهد کرد. با این وجود، کاخ سفید تاکید کرده است که «هیچ تغییری در سیاست» آن کشور صورت نگرفته است.

این اولین بار نبود که او این گونه اظهارنظر می‌کرد. چند هفته پیش، بایدن از تغییر رژیم در روسیه حمایت کرد و در لهستان اعلام کرده بود که «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه «نمی‌تواند در قدرت باقی بماند». تنها کاخ سفید بود که از تشدید تنش‌ها عقب نشینی کرد و تاکید نمود که هیچ تغییری در سیاست خارجی امریکا ایجاد نشده است. با این وجود، بایدن از پس گرفتن اظهارات خود که بیانگر «خشم اخلاقی» او بود امتناع ورزید و در عوض پوتین را به جنایات جنگی، نسل‌زدایی و تلاش برای از بین بردن اوکراین متهم کرد.

همه این موارد این پرسش را ایجاد می‌کنند: آیا این مورد «بایدن بودن» است؟ او به خصوص به عنوان یک مرد ۷۹ ساله گشاده زبان و فاقد نظم و انضباط است. آیا بایدن صرفاً برای مخاطبان خارجی صحبت می‌کند یا آن که ایالات متحده در واقع «صراحت راهبردی» را در رابطه با پکن در مورد تایوان اتخاذ کرده و متعهد به «تغییر رژیم» در مسکو پس از حمله پوتین به اوکراین است؟ بیان این تفاوت مبالغه گویی نیست، زیرا پیامدهای بالقوه یک رویارویی جهانی می‌تواند به معنای مرگ و ویرانی در سراسر جهان باشد.

بایدن در اکتبر گذشته در جلسه شهرداری در بالتیمور اظهارات مشابهی را در مورد تایوان بیان کرد. این که او از زمان روی کار آمدن لحن جنگجویانه را علیه چین و روسیه اتخاذ کرده و این که مدت‌ها دیدگاه‌های جنگ طلبانه در مورد سیاست خارجی داشته است از جمله زمانی که در دولت «باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا خدمت می‌کرد نشان دهنده این است که او منظورش را داشته یا دست کم از پیش از رئیس جمهور شدن در نظر داشته این مسائل را مطرح کند و اکنون به عنوان فرمانده کل قوای ایالات متحده این دیدگاه‌های اوست که در مورد مسائل جنگی در واشنگتن اهمیت دارد و می‌تواند منجر به تشدید تنش‌ها با مسکو و پکن شود.

بایدن برای مدت زمانی طولانی یک لیبرال دوره جنگ سرد بود که از ایستادگی در برابر اتحاد جماهیر شوروی دفاع می‌کرد. بایدن تا حد زیادی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به یک مداخله‌گر لیبرال تبدیل شد و از مداخلات نظامی به نمایندگی یا به بهانه اهداف بشردوستانه و دموکراتیک به ویژه در زمانی که مناسب باشد حمایت کرد. برای مثال، او در سال ۱۹۹۱ میلادی به دلیل ترس از واکنش منفی به جنگ اول خلیج فارس رأی منفی داد، اما پس از آن به جنگ بعدی خلیج فارس در سال ۲۰۰۳ میلادی رأی مثبت داد که در نهایت باعث واکنش شدیدتر شد.

با این وجود، به نظر می‌رسد که او از آن زمان درس خود را از شکست‌های متعدد ایالات متحده در خاورمیانه آموخته است و نظرش را در مورد استقرار نیروهای آمریکایی برای بازسازی کشورها یا تغییر حکومت‌ها تغییر داده است. با این وجود، بایدن به جای این که به درون و به سوی انزواگرایی یا عقب نشینی از جهان متمایل شود اکنون هدف‌اش رو به بالا است. هدف او این است که انواع مداخلات نظامی پرهزینه و کم بازده مانند مداخلات در عراق و افغانستان را به نفع مهار جهانی کم هزینه و پربازده در نقاط جنجالی جهان کنار بگذارد تا اعتبار امریکا در خارج از کشور و محبوبیت در داخل را بدون قربانی کردن خون و سرمایه آمریکا افزایش دهد.

بایدن این نکته را در یک سخنرانی انتقادی در مورد خروج ایالات متحده از افغانستان در سال گذشته خلاصه کرد و گفت: «رقبای استراتژیک واقعی ما یعنی چین و روسیه هیچ چیزی را بیش از این دوست ندارند که ایالات متحده میلیاردها دلار منابع خود را به طور نامحدود برای برقراری ثبات در افغانستان هزینه کند».

منبع: فرارو