نسل فردا: همزمان با برگزاری سی و چهارمین جشنواره بین المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان در شهر اصفهان، این شهر توسط سازمان زیباسازی شهرداری فضاسازی و آذین شد. مدیرعامل این سازمان گفت: در این زمینه 55 المان نگاتیو با موضوع جشنواره کودک و شهید «علی لندی» نوجوان فداکار ایذه‌ای که برای نجات جان دو نفر خود را به دل آتش زد در سطح مناطق پانزده‌گانه شهر اصفهان نصب شد. حسن مؤذنی افزود: حدود یک هزار و 500 پرچم ویژه جشنواره بین المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان نیز در 15 منطقه شهر اصفهان به اهتزاز درآمده است. وی بیان کرد: دیواره پازلی جهان نما واقع در میدان امام حسین (ع) نیز این هفته به موضوع جشنواره فیلم کودک و نوجوان و گرامیداشت علی لندی اختصاص یافته است.

ایسنا: همزمان با نخستین اکران جهانی فیلم سینمایی «در نبود کارگردان» در جشنواره بین المللی فیلم «بوسان»، از پوستر این فیلم رونمایی شد. فیلم سینمایی «در نبود کارگردان» به کارگردانی آروند دشت آرای، تهیه کنندگی حسین اکبری و نویسندگی نغمه ثمینی به عنوان نماینده سینمای ایران در بخش اصلی و رقابتی جشنواره بین المللی فیلم بوسان «جریان‌های جدید» New Currents روز ۹ اکتبر نخستین اکران جهانی خود را تجربه می‌کند. طراحی پوستر این فیلم توسط بهراد جوانبخت بر اساس چیدمان رعنا دهقان صورت پذیرفته است. مارین ون هولک، آروند دشت آرای، آزاده میرزایی، طاهره هزاوه، دیبا خاتمی، میثم میرزایی، میثم نوروزی، ساناز باقری، رومینا دواچی، امین یزدانی نژاد، نرگس سعیدی نژاد، کیوان جدیری در این فیلم به ایفای نقش می‌پردازند.

«خاتون» سریال دیدنی این روزها تمام شد. سریالی که سطر یا برگی از تاریخ معاصر بود و برای ما رنگ و بوی «شهرزاد» را داشت. این در حالی بود که تاریخ و روایت آن همواره جذاب است حال اگر مخاطب اثر، فارسی گو باشد و پای یک درام یا داستانی عاشقانه در بستر تاریخ در میان باشد، جذابیت آن دو چندان می‌شود. فیلمسازان بسیاری با استناد به این موضوع، عاشقانه‌های تاریخی پر بیننده ساخته‌اند که «مدار صفر درجه» و «کیف انگلیسی» را می‌توان موفق‌ترین آن‌ها در جذب مخاطب دانست.

حالا «خاتون» که خیلی کم ادعا ظاهر شد، (هر چند از پیش تولید پروپاگاندا داشت) بعد از 8 اپیزود تمام شد تا چند روز بعد از انتشار اپیزود پایانی هم در اخبار حیات داشته باشد؛ از نقدها گرفته تا اظهار نظرها؛ می‌توان گفت در دوره بحران سریال‌های رسانه ملی؛ «خاتون» سریالی است که به مدد عوامل حرفه‌ای و زحمات و هزینه‌های زیادی که به پای آن صرف شده، قابل‌تامل؛ آبرومند؛ خوش‌ساخت؛ سرگرم‌کننده از آب درآمده است و به عنوان کم ترین حق یک مخاطب، به شعور وی احترام گذاشته تا او را ترغیب به پیگیری وقایع آن کند. جالب‌تر اینکه اخیراً در پی اظهارنظری از سیدعزت اله ضرغامی درباره سریال «خاتون»، کارگردان این سریال هم واکنش نشان داد.

-          تعریف ضرغامی

سیدعزت اله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و رئیس اسبق صداوسیما در یادداشتی در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «خاتون خوب بود. قصه پرکشش و کارگردانی حرفه‌ای، مجموعه‌ای خوش‌ساخت را برای مردم تدارک دید. مقاومت ایرانیان همیشه ستودنی است. از خانم تینا پاکروان و هنرنمایی همه عوامل و سازندگان این اثر ماندنی تشکر می‌کنم.»

-          تمجید پاکروان

این اظهار نظر ضرغامی در ادامه با واکنشی از سوی کارگردان سریال مواجه شد. تینا پاکروان نوشته است: «جناب آقای ضرغامی در روزگاری که تشویق کردن برای مان سخت و تخریب کردن آسان است، در روزگاری که یادمان رفته این سرزمین مال ماست، اینکه خاتون را که طرف ایران ایستاده است، دیدید و حمایت کردید لطف شماست و باعث دلگرمی بود.»

-          درباره «خاتون»

«خاتون» سریالی درام، تاریخی و عاشقانه با بازی نگار جواهریان، اشکان خطیبی، میرسعید مولویان، شبنم مقدمی، بابک حمیدیان، رضا بهبودی، ستاره پسیانی، شاهرخ فروتنیان، بهناز جعفری، مهدی قربانی، مهتاب ثروتی و با حضور مهران غفوریان، پیام دهکردی و فرخ نعمتی و با حضور افتخاری عاطفه رضوی، پژمان بازغی، غزل شاکری، قربان نجفی، سروش صحت و با هنرمندی مهران مدیری و نویسندگی و کارگردانی تینا پاکروان و تهیه‌کنندگی علی اسدزاده است.

این مجموعه اولین سریال تینا پاکروان است و داستان خانواده‌ای را در بستر تاریخ روایت می‌کند. داستانی که از ابتدای شهریور سال ۱۳۲۰ و در دوران جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط متفقین آغاز می‌شود و سرنوشت تحولات یک خانواده و یک سرزمین را به تصویر می‌کشد. تاریخ ایران با همه فراز و فرودهایش در زندگی همه ما جریان دارد و خاتون داستان زنی از زنان این سرزمین است که روزی روزگاری در ایران برای زندگی جنگیده‌اند.

-          تیتراژ پروپیمان

در سریال «خاتون» موسیقیدان مطرح ایرانی کیهان کلهر نیز به عنوان آهنگساز همکاری کرده است. علی اسدزاده، تهیه کننده این مجموعه پیش از تهیه‌کنندگی سریال قورباغه را برعهده داشته است.

بهروز محمودی‌بختیاری با بیان اینکه متاسفانه در کشور ما همیشه فرهنگ را در مقابل اقتصاد قربانی کرده‌ایم، از لزوم مدیریت به نحوی که افراد راغب شوند در حوزه فرهنگ سرمایه‌گذاری کنند، می‌گوید. این زبان‌شناس و دانشیار پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ایسنا، درباره وضعیت فرهنگ و ادبیات در دولت دوازدهم اظهار کرد: زمانی‌که کشور به بحران‌های اقتصادی برمی‌خورد، متاسفانه برخلاف بسیاری از کشورها اولین چیزی که از بودجه‌های آن به نفع اقتصاد هزینه می‌شود، فرهنگ است؛ یعنی مشکل ما این است که وقتی بحران‌های اقتصادی کشور را دچار تلاطم می‌کنند، اولین نظامی که آسیب می‌بیند، نظام فرهنگ است؛ بودجه‌های فرهنگی و درآمدها کم می‌شوند، پروژه‌های هنری به میزان قابل توجهی کاهش پیدا می‌کنند، تیراژ کتاب پایین می‌آید و هزینه چاپ کتاب سرسام‌آور بالا می‌رود و ...

او در ادامه گفت: این در صورتی است که معمولاً کشورها در زمان بحران‌های اقتصادی، ظرفیت‌های فرهنگی کشورشان را افزایش می‌دهند و مردم را آماده می‌کنند و به آن‌ها آگاهی می‌دهند. اما متاسفانه در کشور ما انگار که مسائل فرهنگی مسائلی لاکچری هستند و اگر نباشند، اشکال ویژه‌ای به وجود نمی‌آید. انگار که اقتصاد از واجبات است و فرهنگ از مستحبات و اول باید شکم افراد را سیر کرد و بعد به آن‌ها آگاهی داد. در صورتی که در همه کشورهایی که نظام فکری درستی دارند، سیستم‌های فکری و فرهنگی به موازات سیستم‌های اقتصادی جلو می‌روند. اما متاسفانه در کشور ما همیشه فرهنگ را در مقابل اقتصاد قربانی کرده‌ایم. بهروز محمودی‌بختیاری همچنین درخصوص وضعیت فرهنگ و انتشار آثار در فضای آکادمیک و دانشگاهی در دولت قبل بیان کرد: ماجرا این‌جاست که شرایط دولت گذشته در این زمینه از دو جهت قابل بحث است. نظام‌هایی که وزارت علوم برای استخدام، ارتقا، ترفیع و تمدید قرارداد اعضای هیئت علمی و شرایط دفاع دانشجویان دکتری داشته، متاسفانه هیجانی بیش از حد و حساب‌نشده را نسبت به تولید مقالات علمی - پژوهشی به وجود آورده است.

 کافه سینما: یک کارگروه پرونده‌های مختومه و نافرجام پلیسی به سرپرستی ماموران سابق FBI و مقامات بازنشسته پلیس ادعا می‌کند که آن‌ها سرانجام هویت قاتل زودیاک مرموز را پیدا کرده‌اند! این جنایتکار مشهور در اواخر دهه ۱۹۶۰ در یک سری قتل‌های شهروندان که به تصادف انتخاب می‌کرد، شمال کالیفرنیا را دچار همه‌گیری وحشت کرد. اما این شاید بیشتر یادداشت‌های مرموز او به مقامات و رسانه‌ها بود که مشهورش کردند. او هرگز توسط مقامات شناسایی نشد و تازه بعد این همه مدت، چند وقت پیش یکی از نامه‌های اش رمزنگاری شده است.

این یک نسخه از نامه رمزی ارسال شده به سان فرانسیسکو کرونیکل در ۱۱ نوامبر ۱۹۶۹ توسط قاتل زودیاک است.

بازرسان گروه ویژه موسوم به Case Breakers به فاکس نیوز گفته‌اند که قاتل سریالی بدنام کسی نیست جز «گری فرانسیس پست» که در سال ۲۰۱۸ درگذشته است.

قاتل زودیاک با پنج قتل در سال‌های ۱۹۶۸ و ۱۹۶۹ در منطقه سان فرانسیسکو ارتباط داشت. گروه کارآگاهی همچنین پست را به ششمین قتل در کالیفرنیای جنوبی مرتبط کرده‌اند.

قاتل زودیاک سال هاست الهام بخش فرهنگ عامه در کتاب‌ها، موسیقی، تلویزیون و فیلم‌های غربی بوده است.

در فیلم‌هایی مانند «هری کثیف» از کلینت ایستوود در سال ۱۹۷۱ و مجموعه تلویزیونی داستان ترسناک آمریکایی از این شخصیت به عنوان شخصیت پایه‌ای برای داستان‌های تخیلی استفاده شده و البته ما که فیلم «زودیاک» درسال ۲۰۰۷ را به کارگردانی فینچرفراموش نمی‌کنیم. حرکت کلیدی زودیاک، ارسال مجموعه‌ای ازنامه‌ها به روزنامه‌های محلی کالیفرنیای شمالی بود که در صورت چاپ نشدن پیام‌ها تهدید کرده بود جنایت‌های بیشتری کند. او هرگز شناسایی نشده و چندین نظریه در مورد اینکه قاتل کیست در طول این سال‌ها مطرح شده است. ادعای جدید گروه Case Breakers در مورد هویت قاتل زودیاک از شواهد پزشکی قانونی جدید در پرونده نشأت می‌گیرد. عکس‌های گرفته شده نشان می‌دهد جای زخم یا جوشگاه‌هایی روی پیشانی او وجود داشته که ظاهراً با زخم‌های روی طرح زودیاک مطابقت دارد. علاوه بر این، گروه ادعا می‌کند رمزگشایی نامه‌های رمزگذاری شده توسط زودیاک، نام پست را به عنوان قاتل نشان می‌دهد. وی در نامه‌ها مدعی شد که ۳۷ نفر را کشته و همچنین ادعا کرد که یک پیام متناوب براساس نام کامل او (پست Poste) کشف کرده است. جن بوشولتز، مامورسابق ضد جاسوسی ارتش به فاکس گفته است: «بنابراین شما باید نام کامل گری را برای رمزگشایی این آناگرام بدانید.»FBI درمورد ادعاهای Case Breakers اظهار نظری نکرده و معتقد است که پرونده قاتل زودیاک هنوز باز است. پلیس سان فرانسیسکو هم نظر مشابهی را صادر کرده است.

ایسنا: نشریه ورایتی فیلم «قهرمان» ساخته اصغر فرهادی به نمایندگی از سینمای ایران را در رتبه دوم شانس‌های اصلی کسب جایزه اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان سال قرار داد.

 تاکنون ۲۵ کشور فیلم منتخب خود را برای شرکت در شاخه بهترین فیلم بین‌المللی جوایز اسکار ۲۰۲۲ معرفی کرده‌اند و در این میان برخی کشورها نیز دست به انتخاب‌های غیرقابل پیش بینی زده‌اند.

سینمای اسپانیا با گذشتن از فیلم نام «پدرو آلمادوار» و فیلم جدیدش «مادران موازی» در نهایت فیلم «رئیس خوب» را به عنوان نماینده خود در اسکار ۲۰۲۲ معرفی کرد و فرانسه نیز با حذف فیلم «مامان کوچک» ساخته جدید «سلین سیاما»، یکی از دو فیلم «تیتان» یا «اتفاق» را به زودی به صورت رسمی به عنوان نماینده خود اعلام خواهد کرد. آخرین مهلت معرفی فیلم‌ها از سوی کشورها به آکادمی اسکار روز اول نوامبر (۱۰ آبان) است و فهرست ۱۵ نامزد اولیه شاخه بهترین فیلم بین‌المللی جوایز اسکار ۲۰۲۲ نیز روز ۲۱ دسامبر (۳۰ آذر) معرفی می‌شوند. نشریه ورایتی از میان فیلم‌هایی که تاکنون رسماً وارد رقابت اسکار شده‌اند و یا شانس زیای برای نمایندگی کردن کشورشان در اسکار پیش رو دارند، اقدام به معرفی شانس‌های اصلی اسکار بین‌المللی کرده است و فیلم «بدترین آدم دنیا» ساخته «یوآخیم تریه» (نروژ)، «قهرمان» به کارگردانی اصغر فرهادی (ایران) و «کوپه شماره ۶» ساخته «یوها کاسمانن» (فنلاند) را به عنوان سه شانس اصلی کسب این جایزه پیش‌بینی کرده است.

سه فیلم نخست در پیش‌بینی ورایتی در جشنواره فیلم کن رونمایی شدند و فیلم «قهرمان» و «کوپه شماره ۶» به صورت مشترک برنده جایزه بزرگ هیات داوران شدند و فیلم «بدترین آدم دنیا» هم برنده جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره کن شد.

در رتبه‌های بعدی پیش‌بینی ورایتی از شانس‌های اسکار بین‌المللی فیلم‌های «من مرد تو هستم» از «ماریا شرادر» (آلمان)، «اتفاق» از «اودری دیوان» (فرانسه)، «دست خدا» به کارگردانی «پائولو سورنتینو»، «تیتان» از «جولیا دوکورنو» (فرانسه)، «رئیس خوب» ساخته «فرناندو لئون آرانائو» (اسپانیا)، «کیارا» ساخته «یوناس کارپیانانو» (ایتالیا)، «دعا برای ربوده شده» به کارگردانی «تاتیانا هوئزو» (مکزیک)، «یک فیلم پلیسی» از «آلونسوروزپالاسیوس» (مکزیک)، «بیتس‌های کازابلانکا» از «نیل عیوش» (مراکش) و «رویای تب‌دار» به کارگردانی «کلودیا یوسا» (پرو) قرار دارند. طبق قوانین معمول آکادمی، فیلم‌ها برای حضور در شاخه بهترین فیلم بین المللی اسکار ۲۰۲۲، باید در حد فاصل بین اول ژانویه تا ۳۱ دسامبر ۲۰۲۱ (۱۲ دی ۱۳۹۹ تا ۱۰ دی ۱۴۰۰) در کشور مبدأ حداقل هفت روزاکران سینمایی داشته داشته باشند اما بر اساس قوانین نود و چهارمین دوره جوایزسینمایی اسکار و برای تسهیل حضور آثار سینمایی در این جوایز در شرایط کنونی، فیلم‌ها برای معرفی رسمی برای حضور در شاخه بهترین فیلم بین المللی الزاماً نیاز به اکران در کشور مبدأ ندارند.

خبری که از همان اول منتشر شد، بد بود. خبر از ابتلای بازیگری دوست داشتنی به بیماری بی رحم کرونا. حالِ بد و وخیم او هر چند همه هنری‌ها و دوستدارانش را دست به دعا کرد ولی ماندن قسمت نبود. عزت‌الله مهرآوران، بازیگر سینما و تلویزیون، جمعه، شانزدهم مهر بر اثر سکته قلبی ناشی از کرونا در هفتاد و دو سالگی درگذشت. رفت و ما را با نقش‌هایی که برایمان یادگار گذاشته سوگوار کرد.

-          پرویز پرستویی: ساده و صمیمی و باسواد بود

پرویز پرستویی که در دو فیلم آژانس شیشه‌ای و مرد عوضی با مرحوم مهرآوران همبازی بوده در سوگ رفتن این بازیگر نوشت: عزت الله مهرآوران هم رفت. عزت الله مهرآوران از همکاران خوبم در اداره تئاتر بود. چه روزهای خوبی را در اداره تئاتر و سر صحنه‌های فیلم‌ها داشتیم! انسانی شریف، بی‌حاشیه، باسواد، نمایشنامه نویس، کارگردان تئاتر، بازیگر خوب تئاتر و تلویزیون و سینما، روشنفکر، ساده، صمیمی، طناز، شوخ طبع و ...همیشه از بازیگری‌اش لذت می‌بردم. حتماً عزیزانی که با ایشان کار کردند می‌دانند، حضورش در یک گروه باعث آرامش بود و لذت بخش. روحش شاد و یادش گرامی. تسلیت به خانواده محترمش.

 -          هوتن شکیبا: در حافظهٔ دل من تا ابد ماندید

 هوتن شکیبا، بازیگر سینما و تلویزیون که در سریال لیسانسه‌ها ساخته سروش صحت نقش حبیب پسر عباس (با بازی عزت الله مهرآوران) را بازی می‌کرد، ناراحتی‌اش را این گونه بیان کرد: عمو عزت، بابای حبیب، محبوب همه، بخواب قربون اون شکلت، راحت بخواب دورت بگردم من عزیزم. شما در حافظهٔ دل من موندین تا ابد. من خیلی شما رو دوست داشتم و دارم، یه روزی باز می‌بینمتون و مثل همیشه سفت بغلتون می‌کنم و قربونتون می‌رم. باز با هم شوخی می‌کنیم آواز می‌خونیم و حالمون خوب می‌شه. الانم آگه اشکم بند نمی‌آد بخاطر خودمه. دلم خیلی تنگه…رفتنتون دلمو کَند.

-          احسان کرمی: به غایت مهرآور و مهربان بود

احسان کرمی عکسی از از نمایش سپنج رنج و شکنج به کارگردانی احسان حاجی پور که در آن با مهرآوران همبازی بوده منتشر کرد و در توضیح آن نوشت: آقای مهرآوران نازنین هم از بین ما رفت.

قدیمی‌ترهای تئاتر می‌گن: وقتی عزت در جوانی پاش به تئاتر تهران باز شد سر وصدایی بلند شد که جوون خوش صورتی اومده با صدایی خوش که هم خوب بازی می‌کنه و هم خوب می‌خونه… باز هم چی میشه گفت جز جمله‌های کلیشه‌ای این دوسال اخیر…؟ (حیف…لعنت به کرونا و لعنت و لعنت و لعنت به…) دلم سوخت…خیلی. حیف از اون همه مهربانی و هنر…به غایت مهرآور و مهربان بود و در مهر ماه هم از جهان رفت. روانش شاد.

 -          شقایق دهقان: به تنهایی یک موجِ پُر بار و مفرح رادیویی بود

شقایق دهقان متنی را در اینستاگرامش به اشتراک گذاشت و در آن خطاب به عزت الله مهرآوران نوشت:

 برامون از بکت و مولیر می‌گفتین و از ژان ژنه که نمایش نامه نویس مورد علاقه‌تون بود؛ گاه شاهنامه میخوندین و گاهی آوازهای خوش مسجد سلیمانی و بَه که چه خوب می‌خوندین و شوخی‌های ناب و زیرکانه‌تون که ما را وامیداشت یک دل سیر بخندیم و از عاشقانه زیستن گفتن‌هاتون که قلب‌های ما رو سرشار می‌کرد. می‌گفتم آقای عزیزم شما خودتون به تنهایی یک موجِ پُر بار و مفرح رادیویی هستین و بعد شما شیرین شیرین می‌خندیدین! ای وای که دیگه خنده‌هاتونو نمی‌شنویم! ای وایِ ما به این همه دلتنگی...

-          ***

بازی در فیلم‌های سینمایی خوابم می‌آد،‌ آتیش بازی،‌ بانوی من، مومیایی ۳، سیب سرخ حوا، آژانس شیشه‌ای، تارهای نامریی و سریال‌های تلویزیونی و شبکه نمایش خانگی چون لیسانسه‌ها، ایراندخت، ناخونک، هیولا، ریکاوری، فوق لیسانسه‌ها، زیر همکف، پدر پسری، خوب، بد، جلف: رادیواکتیو، می‌خواهم زنده بمانم، بچه مهندس ۴، زن زندگی مرد زندگی، ساخت ایران ۳ از دیگر فعالیت‌های این بازیگر پُر کار و خوش‌نام کشورمان بود.

فتحعلی اویسی یکی از قدرنادیده‌ترین بازیگران سینمای ایران است. بازیگری که در دهه شصت چند نقش مکمل درخشان بازی کرد و با کارگردانان بزرگی کار کرد، اما به تدریج و به دلیل عوض شدن اتمسفر و حال و هوای فیلم‌ها و سریال‌ها و جاافتادن ساختاری مبتذل در سینما و تلویزیون ایران مجبور به بازی در آثاری شد که جای دفاع نداشت. اویسی درسال ۱۳۲۴ در شهر قم به دنیا آمد. به آمریکا رفت ودرسال ۱۳۵۳ از رشته بازیگری و کارگردانی ازدانشگاه تگزاس فارغ‌التحصیل شد و بعد ازبازگشت به ایران چهارسال طول کشید تا کارش را درسینما شروع کند. اولین کار او بازی در فیلم «قدغن» علیرضا داوودنژاد در سال ۱۳۵۷ بود. دهه شصت نقطه اوج کارنامه حرفه‌ای فتحلی اویسی است؛ بازی در آثار کارگردانانی مانند ناصر تقوایی، مسعود کیمیایی و بهروز افخمی ازاوبازیگری ساخت که می‌تواند در نقش‌های مکمل کولاک کند. اویسی به واسطه قد بلند، چهره خشن وتوانایی در استفاده اجزای صورت خیلی زود به گزینه مناسبی برای بازی در نقش‌های منفی بدل شد. بخش درخشان کارنامه فتحعلی اویسی در سینما بازی در نقش سرهنگ در فیلم همیشه ماندگار ناصر تقوایی یعنی «ناخدا خورشید» است. سرهنگ که هیچ‌گاه نظامی نبوده و به دروغ این لقب را به روی خودش گذاشته سردسته تبعیدی‌های حاضر در جزیره است. سرهنگ مردی است خشن، باهوش و به شدت بی‌رحم که تبعیدی‌های خطرناک را مثل موم در دست دارد. اوست که تقابل نهایی را با ناخدا رقم می‌زند و باعث رخ دادن تراژدی نهایی فیلم تقوایی می‌شود.

مهم‌ترین کاری که اویسی در ناخدا خورشید انجام می‌دهد این است که اجازه نمی‌دهد در میان انبوهی از بازی‌های درخشان بازی‌اش گم شود. او با تکیه بر صدای بم و درخشان عطاالله کاملی از سرهنگ مردی مقتدر و سرد و گرم چشیده می‌سازد که مشخص است پیشینه سیاسی محکمی دارد.

با ناخدا خورشید فتحعلی اویسی بدل به همان بازیگری شد که می‌توان برای بازی در نقش‌های مکمل مهم به او اعتماد کرد. اویسی این توانایی را با بازی در فیلم «سرب» مسعود کیمیایی ثابت کرد. در سرب او یک قاتل شرور به نام «یزقل» است که برای صهیونیست‌ها در ایران کار می‌کند. قاتلی ایدئولوژیک که از کشتن به خاطر دفاع از ایدئولوژی خود و گسترش آن هیچ هراسی ندارد.

اویسی این نقش را با چنان ظرافتی ایفا کرد که بازی‌اش بیشتر از تمام بازیگران این فیلم مورد توجه قرار گرفت. بازی در نقش سیاسی دیگری به نام «مشدی علیشاه» از چهره‌های مبارز نهضت جنگل باعث شد اویسی بدل به بازیگری شود که توانایی بازی در هر نقشی را دارد.

«بانو» را می‌توان آخرین کار واقعاً متفاوت فتحعلی اویسی دانست؛ در نقش دلالی موذی که در دسیسه با قربان سالار، بانو را به نابودی می‌کشانند. بعد از آن اویسی به تدریج حضور کم‌رنگی در سینما و تلویزیون پیدا کرد و با عوض شدن ساختار فیلم‌ها و سریال‌ها که همگی به سمت ابتذال حرکت می‌کرد در آثاری ظاهر شد که خاطرات خوش اولیه آثار او را هم از بین برد. این انتخاب‌ها را نمی‌توان تقصیر خود بازیگر دانست و او را بابت بازی در چنین فیلم‌ها و سریال‌هایی ملامت کرد.

• آغاز دهه هشتاد و ابتذال بازیگران مهم سینمای ایران

بازیگران بزرگ‌تر و مشهورتر از فتحعلی اویسی مانند علی نصیریان، جمشید مشایخی و محمدعلی کشاورز هم به دام بازی در این آثار مبتذل افتادند و کارنامه‌شان پر شد از انبوهی آثار مبتذل که جای دفاع نداشت؛ بنابراین مشکل را نه در خود انتخاب‌های بازیگر که باید در ساختاری جستجو کرد با تکیه بر سیاست‌زدایی و فراری دادن نخبگان عرصه نمایش باعث نابودی ساختارهایی شدند که از دل آن‌ها آثار فاخری مانند سرب، ناخدا خورشید و کوچک جنگلی بیرون می‌آمد.

همین که فتحعلی اویسی در دهه هفتاد در کمدی سیاسی متفاوتی مانند «کاکتوس» بازی کرد و چند سال بعد مجبور شد در آثار نازلی مانند «کمربندها را ببندیم» و «بدون شرح» و «باعچه مینو» بازی کند، نشانگر همین تغییر ساختارها و حرکت آثار نمایشی به سمت ابتذال است. وقتی بازیگر در چنین فضایی قرار می‌گیرد نمی‌توان از او انتظار داشت که یک تنه در برابر سیستم برآشوبد و با عصیان سیستم را اصلاح و در آثار درخشان‌تری بازی کند. بازیگر در نهایت انتخاب می‌شود و میان انتخاب‌هایی که دارد انتخاب می‌کند؛ بنابراین نزول کارنامه هنری اویسی را باید تقصیر ساختاری دانست که بازیگران را وادار به انتخاب از میان آثاری می‌کنند که تمامشان مبتذل است. فتحلی اویسی بازیگرخوبی بود که دریک ساختار مبتذل استعدادش به هدر رفت. بازیگرانی مانند او بسیارزیاد هستند که در چنین ساختاری نابود شدند و استعدادشان به هدر رفت. اویسی می‌توانست بازیگر دیگری باشد. بازیگری که می‌توانست درخشش دهه شصتش را ادامه دهد، اما اسیر در یک ساختار مبتذل مجبور به تن دادن به قواعدی شد که در نهایت کارنامه هنری او را پُر کرد از آثار مبتذلی که خاطرات خوش بازی‌های ابتدایی او را هم از بین برد؛ بنابراین باید گفت فتحعلی اویسی از آن استعدادهای نابی بود که در یک ساختار مبتذل تلف شد.

منبع: رویداد 24