فرونشست و ایجاد ساختمانهای پایدار در برابر آن
نویسنده : یلدا توکلی/ گروه جامعه
ایران با مخاطرات طبیعی مرتبط با آب مثل فرونشست، خشکسالی، سیل، کم آبی و غیره مواجه است و بسیاری از این مخاطرات به دلیل عدم مدیریت صحیح منابع آب است. بر اساس گزارش سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، بیلان منفی آب های زیرزمینی کشور باعث فرونشست زمین در حدود یک میلیون هکتار از عرصه های کشور در 230 دشت حاصلخیز شده است.
بهسازی خاک باید مدنظر باشد
استانهای شمالی کشور زمانی دچار روانگرایی خاک و زمین شدند که دلیل اصلی آن روان آب های ناشی از باران های سیل آسا بود اما اکنون استان های فلات مرکزی درست به دلیلی برعکس یعنی خالی شدن سفره های آب زیرزمینی در معرض همین خطر قرار گرفته است.در واقع بهسازی خاک، تحکیم و بهبود روان گرایی در استان های شمالی کشور دنبال شد که باید در فلات مرکزی نیز دنبال آن باشیم و از متخصصان ژئو تکنیک در این زمینه کمک بگیریم، در واقع با استفاده از این روند می توانیم احداث ساختمانهای پایدار در مناطق دارای فرونشست را انتظار داشته باشیم.ایجاد ساختمانهای پایدار و مقاوم در برابر فرونشست و بهسازی خاک باید مدنظر باشد
سهم مصرف انرژی نهان در ساختمان بسیار بالا است
نخستین همایش ملی پایداری در محیطهای انسان ساخت امروز و فردا برگزار می شود همایشی که اصفهان میزبان برگزاری آن است ، احمدرضا طاهری اصل رئیس کمیسیون انرژی، استاندارد مصالح و محیط زیست سازمان نظام مهندسی کشور است وی طاهری اصل ابراز داشت: در چند سال اخیر این مسئله توسط کارشناسان معماری و شهرسازی بررسی و تلاش شده که نکاتی را رعایت کنند که از جمله آنها حذف جزیره حرارتی در شهر حذف است و دیگر اینکه باد غالب را در شهر جاری کنند به این ترتیب که اگر بلند مرتبه سازی در گوشههایی از شهر میشود کریدور هوایی اصفهان را در نظر بگیرند و اگر اکنون نیز بلند مرتبه سازی در شهر مشاهده میشود کریدور هوایی را رعایت میکنند.وی در ادامه متوسط عمر یک ساختمان در ایران را ۲۵ دانست و اظهار داشت: عمر ساختمان به عوامل مختلف بصری، مواد و مصالح، تأسیسات گرمایشی و سرمایشی و وضعیت منطقه آن بستگی دارد که این امر نیز در همایش ملی پایداری در محیطهای انسان ساخت در کارگاههای مختلف بررسی خواهد شد.
سلامت انسان بستگی به سلامت ساختمان دارد
رئیس کمیسیون انرژی، استاندارد مصالح و محیطزیست سازمان نظام مهندسی کشور ابراز داشت: یکی از روشهای ماندگار بودن ساختمان بروزرسانی دکوراسیون داخلی است؛ در کشورهای دیگر ممکن است یک بنا حدود ۶۰۰ سال باقی بماند زیرا دکوراسیون داخلی آن بهروز میشود اما پوسته ساختمان همچنان قدیمی با ارزش باقی میماند.طاهری اصل با اشاره به اینکه سلامت انسان بستگی به سلامت ساختمان دارد، اظهار داشت: سلامت ساختمان نیز در گرو سلامت محله، منطقه و شهر است و همه این المانها هم به یکدیگر بستگی دارد و هم به انسان محور بودن آنها و اثراتی بر شهر میتواند داشته باشد.به گفته وی بیش از ۴۰ درصد انرژی در ساختمانها مصرف میشود و این در حالی است که سهم مصرف انرژی نهان در ساختمان بسیار بالا است.وی راهکار اصلی کنترل فرونشست زمین در اصفهان را تغذیه سفرههای زیرزمینی و جریان آب دانست و اظهار داشت: این راهکار مبحثی کلان است اما آنچه که در حیطه کاری سازمان نظام مهندسی و شهرداری درمورد ایجاد ساختمانهای پایدار و مقاوم در برابر فرونشست میتواند دنبال شود، بهسازی خاک است.رئیس کمیسیون انرژی، استاندارد مصالح و محیط زیست سازمان نظام مهندسی کشور خاطرنشان کرد: لازم است در زمینه بهسازی و تحکیم خاک و بهبود روان گرایی آن برای احداث ساختمانهای پایدار در مناطق فرونشستی از متخصصان ژئو تکنیک سازمان نظام مهندسی استفاده شود.طاهری اصل ابراز داشت: در همایش ملی پایداری در محیطهای انسان ساخت که روزهای ۱۵ و ۱۶ آذر ماه با موضوع ساختمانهای سبز در دانشگاه آزاد اصفهان برگزار میشود یکی از پنلهای تخصصی موضوع فرونشست زمین و ساختمان است که در آن همایش راهکارهایی برای پایداری ساختمانها ارائه خواهیم داد.وی ادامه داد: باید توجه داشت که هدف تنها برگزاری همایش نیست و پس از این رویداد دبیرخانه شهر پایدار همچنان فعالانه دورههای مختلف خواهد داشت و به مسائل مختلف از جمله فرونشست اصفهان پرداخته خواهد شد.رئیس کمیسیون انرژی، استاندارد مصالح و محیطزیست سازمان نظام مهندسی کشور در خصوص احداث ساختمانهای بلندمرتبه در شهر اصفهان که خود عامل حبس هوای آلوده در این کلان شهر شده و صدور مجوز برای ساخت این ساختمانها توسط شهرداری گفت: در ادوار گذشته در دو مقطع متأسفانه در جبهه غربی اصفهان چندین مجموعه ساختمانی بنا بر دلایلی ساخته شده و معضل ایجاد کرده است.
مبحث انرژی، تغییرات اقلیمی، پایداری و تکنیکال
علی بهاروند دبیر علمی همایش ملی پایداری در محیطهای انسان ساخت است وی در آستانه برگزاری این همایش و در جمع خبرنگاران گفت: مبحث ۱۹ مقررات ساختمان یکی از قوانین لازم الاجرا است اما کمتر از ۳۰ درصد ساختمانها آن را رعایت میکنند و این یکی از نشانههایی است که باید به موضوع فرهنگی در حوزه انرژی و ساختمان توجه کرد.وی با بیان اینکه ما با دو معضل انرژی و فرهنگی مواجه هستیم، اظهار داشت: تاکنون همایشهای بسیاری با تمرکز بر انرژی برگزار شده است اما در همایش پیش رو به مبحث انرژی، تغییرات اقلیمی، پایداری، فرهنگی اجتماعی و تکنیکال پرداخته خواهد شد.وی خاطرنشان کرد: باید توجه داشت که از نظر فناوری محصولات مناسبی در شهر و کشورمان برای احداث ساختمانهای پایدار وجود دارد اما میزان استفاده بالا نیست و این نشان میدهد با معضلاتی در حوزه فرهنگی روبه رو هستیم.