
نباید محیطزیست را آلوده کرد
تعداد بازدید : 0
نسخه نفتی برای گرد و خاک!
علی محمد طهماسبی : در ایران حدود ۳۴.۶ میلیون هکتار مناطقی داریم که پتانسیل ایجاد گرد و غبار را دارند، نزدیک به شش میلیون هکتار از این اراضی پهنه و زمین ماسهای است
نویسنده : یلدا توکلی
ایران یکی از کشورهایی است که با معضلی به نام هجوم گرد و غبار روبهروست و با ایجاد این پدیده بسیاری از فعالیتهای اجتماعی، اقتصادی یا حتی مهاجرت در مناطقی که شاهد این معضل است افزایش مییابد، برای مهار این پدیده میلیاردها تومان هزینه شده، اما تا کنون با صرف این بودجههای کلان نیز نتوانستهاند از وقوع آن جلوگیری کنند.
استفاده از مالچ نفتی باعث نابودی طبیعت و محیط زیست میشود
استفاده از مالچ نفتی و درختچههای مهاجم یکی از روشهایی است که برای جلوگیری از هجوم گرد و غبار به کار برده میشود، اما نه تنها مفید نیستند بلکه ضرر و هزینههای زیادی نیز در بر دارند. این موضوع میتواند برای خیلیها سودآور باشد چرا که در چند روز اخیر خبرهایی مبنی بر بازداشت چند متولی این امر به گوش رسیده بود. سالهاست که بسیاری از دوستداران محیطزیست و تنوع زیستی فریاد سر میدهند که استفاده از مالچ نفتی باعث نابودی طبیعت و محیط زیست میشود، اما گوش شنوایی برای شنیدن این فریادها وجود ندارد و تنها منافع برای ارگانهای ذیربط مهم بوده است.
نخست عملیات پیشگیری و اصلاحی و بعد عملیات احیایی
علی محمد طهماسبی دبیر ستاد مقابله با پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیطزیست کشور است. وی میگوید: در ایران حدود ۳۴.۶ میلیون هکتار مناطقی داریم که پتانسیل ایجاد گرد و غبار را دارند، نزدیک به شش میلیون هکتار از این اراضی پهنه و زمین ماسهای است. وی با اشاره به راههای مقابله با پدیده گرد و غبار بیان کرد: به طور کلی سه دسته عملیات برای مقابله با پدیده گرد و غبار، چون عملیات احیا، اصلاح و پیشگیرانه داریم. طهماسبی مطرح کرد: اولویت مقابله با پدیده گرد و غبار پیشگیری و اصلاح است و در صورت نیاز عملیات احیایی را انجام میدهیم. دبیر ستاد ملی مقابله با پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیطزیست گفت: مالچپاشی خودش یک هدف نیست، بلکه یک وسیله برای استقرار پوشش گیاهی است و رطوبت خاک را حفظ میکند. طهماسبی افزود: برای مقابله با پدیده گرد و غبار نخست عملیات پیشگیری و اصلاحی و بعد عملیات احیایی انجام میشود. او در ادامه عنوان کرد: از سال ۱۳۴۶ تا کنون عملیات مالچپاشی انجام میشود که آخرین اقدام برای تثبیت و مقابله با گرد و غبار است. دبیر ستاد ملی مقابله با پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیطزیست تصریح کرد: بسیاری از روستائیان و دامداران متقاضی مالچپاشی هستند.
هرگونه مالچپاشی ممنوع است
مسعود تجریشی معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست نیز یکی از مخالفان استفاده از مالچ نفتی برای توقف ماسهها و گردو غبار است و در این باره میگوید: براساس نامه معاون محیطزیست طبیعی به سازمان جنگلها، هرگونه مالچپاشی برای تثبیت شن در مناطقی که مشکل گرد و خاک ندارد، ممنوع است. معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست تصریح کرد: در برخی از مناطق حیات وحشی داریم که با مالچپاشی دچار مشکل میشوند. تجریشی با بیان اینکه ماسههای روان در کشور بیش از پنج هزار هکتار نیستند، گفت: ۲۰ میلیون هکتار از اراضی کشور مشکل گرد و غبار دارند، اما تنها برای تپههای شنی در حال حرکت مانند مناطق سوسنگرد در استان خوزستان از مالچ نفتی استفاده میشود. وی افزود: سازمان حفاظت از محیطزیست از سالهای گذشته اقدامات اجرایی را برای تثبیت ماسههای روان در جنوب کشور آغاز کرده است. معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست تصریح کرد: مالچهای نفتی به دلیل داشتن فرآورده نفت ممکن است موجب بروز مشکلات زیست محیطی شوند که برای جلوگیری از بروز پدیده گردوغبار باید اقدامات ویژهای صورت گیرد، به عنوان مثال در ارومیه برای جلوگیری از حرکت ماسههای روان از موانع فیزیکی مانند درختچههای گز استفاده شده است.
نباید محیطزیست را آلوده کرد
پروفسور پرویز کردوانی پدر علم کویرشناسی در رابطه با استفاده از ماده مالچ نفتی برای تثبیت شنهای روان اظهار کرد: هر روشی که از آن استفاده میشود باید ارزان، زودبازده و دائمی باشد. همچنین نباید محیطزیست را آلوده کند. این در حالی است که مالچ نفتی گران و با ارزش است، زمین را سیاه میکند و بد بو است و حرارت منطقه را بالا میبرد و همین موضوع باعث میشود بادهای منطقه به صورت گرم و بد بو باشد و همچنین موجب نابودی گیاهان و موجودات نیز میشود. کردوانی افزود: چند طرح زیستی در زمینه تولید مالچهای زیستی پلیمری از سوی شرکتهای دانشبنیان اجرایی شده که برخی از آنها به مدت شش ماه دوام دارند و از سوی دیگر این مالچها حاوی کلروکلسیم هستند و رطوبت هوا را میگیرند، از این رو منجر به خشک شدن گیاه میشوند، ضمن آن که عمر مفید این مواد تا زمانی است که باران نبارد. کردوانی پدر کویرشناسی با بیان اینکه ریگ میتواند یک بار برای همیشه موجب تثبیت شن و ماسه شود، اظهار کرد: ریگ دارای دانههای درشت به اندازه بادام است و در طبیعت به وفور یافت میشود و برای تولید آن نیاز به احداث کارخانه نداریم.