طرح ساخت پتروپالایشگاه‌ها که به تصویب مجلس رسیده است، در صورت تصویب آیین‌نامه اجرایی در دولت، به‌عنوان یک طرح ضدتورمی، می‌تواند بخشی از نقدینگی را به‌سمت تولید هدایت کند و موجب تولید ثروت شود. یکی از نقاط‌ضعف اقتصاد ایران را می‌توان وابستگی بودجه دولت به درآمدهای حاصل از خام‌فروشی نفت دانست. این نقطه‌ضعف این فرصت را به آمریکا و متحدانش داده تا با اعمال تحریم‌های نفتی و ایجاد محدودیت بر صادرات نفت ایران بر معیشت مردم فشار آورند و جمهوری اسلامی ایران را وادار به تغییر رفتار سیاسی کنند. به همین دلیل گذر از خام‌فروشی نفت و حرکت به سمت توسعه صنایع پالایشی و تولید و صادرات فرآورده‌های نفتی به یک ضرورت در اقتصاد ایران تبدیل شده است.
ضرورت پرهیز از خام‌فروشی با اتکا به نیروهای توانمند داخلی
کارشناسان معتقدند: راهکار اصولی بی‌اثرکردن تحریم‌های نفتی آمریکا، صادرات فرآورده‌های نفتی به جای نفت خام است؛ زیرا بازارهای متنوع فرآورده‌های نفتی در دنیا و وجود مشتریان زیاد نسبت به نفت خام و روش‌های متنوع انتقال فرآورده، امکان شناسایی و تحریم‌پذیری آن‌ها را بسیار کاهش می‌دهد. همچنین صادرات فرآورده برخلاف نفت خام در قالب محموله‌های کوچک امکان‌پذیر است؛ بنابراین حجم تراکنش‌های بانکی نیز تا حد ممکن کوچک می‌شود. در نتیجه علاوه بر دور زدن تحریم‌های نفتی، حتی امکان تحریم‌پذیری پول حاصل از فروش فرآورده‌های نفتی ایران در سیستم هوشمند بانکی نیز به شدت کم می‌شود. نمونه بارز این موضوع، عملکرد پتروشیمی‌های کشور در این حوزه است که با وجود تحریم‌های نفتی و بانکی، هم می‌توانند فرآورده‌های خود را صادر کنند و هم ارز حاصل از فروش را به راحتی وارد کشور سازند. ساخت پالایشگاه و تولید فرآورده، به سه عامل نیروی انسانی متخصص، تکنولوژی و تأمین مالی، بستگی دارد. در بحث نیروی انسانی متخصص به مدیران پروژه و پیمان‌کاران دارای دانش فنی نیاز است. تکنولوژی نیز شامل دانش فنی و تجهیزات فرآیندی می‌شود. وجود دو عامل ذکر شده شرط لازم برای ساخت پالایشگاه است؛ اما این دو عامل زمانی می‌تواند به کار آید که تأمین مالی ساخت این واحدها به موقع انجام شود، زیرا ساخت یک واحد پالایشی ۲۵۰ هزار بشکه‌ای به حدود پنج میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد که رقم بزرگی محسوب می‌شود. در داخل کشور دو عامل نخست؛ یعنی نیروی انسانی متخصص و تکنولوژی ساخت
موجود است. محمدعلی خطیبی، مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت در گفت‌وگو با مهر، ضمن اشاره به این‌که ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس نماد خودباوری ملی است، گفت: اگر ما در این حوزه مشکلی داشتیم نمی‌توانستیم پالایشگاه ستاره خلیج فارس را با نیروهای متخصص داخلی راه‌اندازی کنیم، ما در حوزه پالایشگاه سازی توانایی لازم را داریم. سه فاز بزرگ ستاره خلیج فارس بدون حضور نیروهای خارجی آغاز به کار کرد؛ نیروی انسانی متخصص و تحصیل‌کرده زیادی در اختیار کشور ماست و می‌توانیم آن‌ها را سازماندهی و استفاده کنیم.
تنفس خوراک؛ نفسی تازه برای ساخت پالایشگاه
حسینی اظهار داشت: در این راستا کمیسیون انرژی مجلس پاییز سال گذشته طرحی با عنوان «افزایش ظرفیت پالایشگاه‌های میعانات گازی و نفت خام با استفاده از سرمایه‌های مردمی» را تصویب کرد. ایده اصلی این طرح برای حل مشکل تأمین مالی، اعطای تنفس خوراک به پالایشگاه‌ها برای جذب سرمایه‌های مردمی است. در روش تنفس خوراک در سال اول و دوم بهره‌برداری طرح، خوراک به صورت رایگان به پالایشگاه داده می‌شود؛ بدین صورت سوددهی طرح در دو سال ابتدایی بسیار بالا رفته به طوری که اصل پول به علاوه سود سالیانه ۴۰ درصد به سرمایه‌گذاران بازمی‌گردد؛ در حالی که آن‌ها هم‌چنان سهام‌دار آن پالایشگاه باقی می‌مانند. سپس اقساط دو سال تنفس خوراک طی ۱۰ سال بعد از روی سود سالیانه پالایشگاه کم می‌شود. به گفته این کارشناس انرژی، بعد از بازگشت مجدد تحریم‌های نفتی، میزان صادرات نفت خام و میعانات گازی کشور از ۲.۵ میلیون بشکه در روز کاهش داشته است. در نتیجه وزارت نفت به اجبار تولید نفت راه کاهش داده است که این موضوع به میادین نفتی کشور آسیب جدی زده و تولید صیانتی میادین را کاهش می‌دهد. همچنین درحال حاضر کشور با تولید مازاد ۲۰۰ هزار بشکه میعانات گازی روبه‌روست که به دلیل نیاز کشور به گاز نمی‌توان مانند نفت جلوی استخراج آن را گرفت و به همراه گاز از میادین گازی کشور خارج می‌شود.
 

فروش روزانه 100 هزار بشکه نفت، آن هم در شرایط بحرانی تحریم‌ها، خبر خوبی بود که چندماه پیش از این توسط تیم دولت و برخی مجلسی‌ها قاطعانه اعلام شد. حالا پس از گذشت حدود سه ماه این پرسش مطرح می‌شود که هدف‌گذاری یاد شده تا چه اندازه محقق شده است؟ اسداله قره‌خانی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی درگفت‌وگوی اختصاصی با ما درباره این موضوع توضیحاتی داد که درادامه می‌خوانید:
با افزایش فشار تحریم‌ها دولت و مجلس آمادگی خود را برای فروش دو برابری نفت اعلام کرد یعنی روزانه 100 بشکه نفت؛ اما عملاً شاهد چنین روندی نبودیم. نظرشما در این باره چیست؟
 نمی‌دانم سایر همکاران برچه اساسی ادعای دوبرابری فروش نفت داشته‌اند. همیشه گفته‌ام آن مقداری را که به ارزناشی از فروش نفت نیاز داریم، می‌فروشیم تا بتوانیم مشکلات و تنگناهای خود را مرتفع کنیم. با این حال هیچ موقع آمریکا نتوانست و نخواهد توانست به هدفش، یعنی به صفررساندن توان نفتی ایران برسد. شاید درچند ماه اخیر بعضاً توانست بعضی از کشورها را نسبت به خرید نفت از ایران متقاعد کند، اما الان می‌توانم بگویم آن فشارهای زمان اولیه تحریم‌ها را نداریم و اوضاع و احوال ما نسبت به چهارماه قبل متفاوت‌تر شده است. دلیلش هم این بود که ایران استراتژی و سیاست واحدی را انتخاب کرد، هژمونی درداخل خود کشورایجاد شد، یک وحدت و هماهنگی دربین تمام تشکل‌های سیاسی و مسئولان نظام ایجاد و درواقع ایران یکپارچه شد؛ بنابراین توانستیم وضعیت را به سمت سفید حرکت دهیم و اقتدارمان را درمنطقه خلیج‌فارس ثابت و تثبیت‌شده نگه داریم.
 از لحاظ سیاسی قدرتمان نشان داده شد؛ اما آیا میزان فروش نفت‌مان طبق پیش‌بینی که شده بود تحقق یافت؟
نه. ما حتی به اندازه زمان «برجام» هم فروش نفت نداریم و نمی‌توانیم ادعاکنیم دوبرابربیشتر از قبل می‌توانیم فروش نفت داشته باشیم. ما کاهش چشمگیرفروش نفت داشته‌ایم.
 یعنی به آن ارزآوری لازم دست پیدا نکردیم؟
بله. فروش نفت برای این است که ما ارز لازم را برای اداره کشورتامین کنیم؛ اصل این است نه خود فروش نفت. فروش نفت ما کم بود؛ اما حتی اگر دراین بخش ارز کمتری به کشور ما آمد؛ لذا به سبب ایجاد باور عمومی، تاب‌آوری خود را بالا بردیم و مقاومت کشورمان افزایش یافت. الان درهیچ جای کشور اعتراضی نمی‌بینید.
شرایط معیشتی و اقتصادی رضایت‌بخش است؟
مردم درفشار و تنگنا هستند؛ اما بین پذیرش این فشار و تسلیم دربرابر خواسته‌های نابه‌جای آمریکا قطعاً امر بر تحمل فشار را قبول می‌کنند.
آیا به نظر نمی‌رسد کمر قشری از جامعه بیش از پیش زیر بار این فشارها خرد شده است؟
بله. دشواری‌های سخت معیشتی برای مردم ایجاد شده که بعضاً حتی تبعات اجتماعی را به دنبال دارد اما نباید خواسته نابه‌جای طرف مقابل را نادیده گرفت. الان عراق پنج میلیون بشکه نفت تولید می‌کند اما اختیارش دردست کیست؟ آمریکا عنان و مدیریت دارایی آن را دراختیار دارد. ما نمی‌توانیم بپذیریم و هم‌چنان ایستادگی می‌کنیم.
علاوه برنفت راه دیگری برای ارزآوری کشور وجود ندارد؟
نکته بسیار خوبی را اشاره کردید. باید به سراغ فرارمالیاتی‌ها برویم که ده‌ها هزار نفربه راحتی تردد دارند. ما 120 هزارمیلیارد فرارمالیاتی داریم؛ این‌ها چه کسانی هستند؟ چرا به سراغ‌شان نمی‌رویم؟ فرارمالیاتی‌ها نه کارمند، نه بازنشسته و نه حقوق‌بگیران هستند؛ افرادی هستند که درآمدهای بالایی دارند. دولت اموال منقول و غیرمنقول فراوانی دارد؛ چرا این‌ها را نمی‌فروشند؟ قانون هم برای فروش‌اش تکلیف کرده است. درصورتی که داریم برای نگه‌داری آن‌ها هزینه پرداخت می‌کنیم. مثلاً اموالی که دردست تأمین اجتماعی است را چرا شرکت‌های بزرگی که وجود دارند، نمی‌فروشند و واگذار نمی‌کنند تا محل درآمدی برای اداره کشور باشد؟

با قیمت پایه ۵۸ دلار و ۸۱ سنت انجام می‌شود
پنجمین عرضه نفت خام سنگین در بورس انرژی؛ ۸ مردادماه
مهر: اطلاعیه عرضه دو میلیون بشکه نفت خام سنگین شرکت ملی نفت ایران در رینگ بین‌الملل بورس انرژی با قیمت پایه ۵۸دلار و ۸۱سنت برای هر بشکه، نیز برای تاریخ سه‌شنبه هشتم مردادماه منتشر شد.
این پنجمین عرضه نفت خام سنگین در رینگ بین‌الملل از زمان آغاز عرضه نفت در بورس انرژی است. دهم اردیبهشت‌ماه امسال در نخستین عرضه نفت خام سنگین ۷۰ هزار بشکه معامله شد. خریداران می‌توانند تا سه ماه پس از انجام معامله محموله را تحویل بگیرند و تحویل محموله در دیگر مناطق منوط به تائید شرکت ملی نفت ایران امکان‌پذیر است. 

در حوزه نیروگاه‌های حرارتی؛
بخش‌خصوصی ازدولتی جلو زد
ایسنا: هم‌اکنون نزدیک به ۴۴هزار مگاوات از ظرفیت نیروگاه‌های حرارتی مربوط به بخش خصوصی و ۲۱.۵هزارمگاوات از ظرفیت این واحدها مربوط به بخش دولتی است. درحال حاضر ۶۰۰۰مگاوات نیروگاه توسط بخش دولتی و دوازده‌هزار و ۸۰۰مگاوات نیروگاه توسط بخش خصوصی در حال احداث است که براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته سهم ۳۳درصدی بخش دولتی در مالکیت نیروگاه‌های حرارتی با احتساب یازده‌هزار و ۱۴۶مگاوات نیروگاه حرارتی آماده واگذاری به ۱۶درصد کاهش خواهد یافت.

شانا: تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، از عملکرد وزارت نفت در حوزه گازرسانی قدردانی کردند. عباسعلی پوربافرانی، نماینده نایین، خور و بیابانک در مجلس از اقدام‌های انجام شده توسط وزارت نفت در بخش گازرسانی روستایی قدردانی کرد و گفت: شهرها و روستاهای حوزه انتخابیه بنده از جمله مناطق سخت‌گذر است؛ با این حال گازرسانی به روستاهای این بخش پایان یافته است یا به‌زودی تکمیل خواهد شد. محمدحسین فرهنگی، نماینده تبریز، اسکو و آذرشهر در مجلس نیز در این باره گفت: عملکرد وزارت نفت در بخش گازرسانی روستایی، خودکفایی در تولید بنزین و گازوئیل با کیفیت، بسیار مناسب است. علی قربانی، نماینده بجنورد، مانه، سملقان، جاجرم و گرمه در مجلس  گفت: وزارت نفت در بسیاری از بخش‌ها از جمله گازرسانی روستایی عملکرد درخشانی دارد و هم‌اکنون نیز با وجود مشکلات اقتصادی و تحریم‌های دشمنان، گازرسانی روستایی و شهری، تولید بنزین با کیفیت و صادرات و تولید نفت تداوم دارد.
 

شانا: مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس گفت: پایش و تعمیرات اساسی سکوهای پارس‌جنوبی تا پیش از فصل پاییز پایان می‌یابد.
 محمد مشکین‌فام، در نشست با رؤسا و سرپرستان بخش عملیات تولید این شرکت گفت: تولید پایدار گاز، هدف مشترک همه کارکنان بخش‌های توسعه و تولید است و همه تلاش‌ها هم‌سو با این هدف انجام می‌شود. وی، برداشت حدود ٧٥درصد از گاز کشور از میدان مشترک پارس جنوبی را وظیفه‌ای مهم توصیف کرد و گفت: در این شرایط همه تلاش خود را برای حمایت از این بخش مهم و راهبری مجموعه به کار می‌گیریم. مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس با یادآوری حادثه سکوی شماره ٩پارس جنوبی بر ضرورت پایش دوباره و دقیق همه سکوهای میدان گازی پارس‌جنوبی تاکید کرد و گفت: با توجه به گزارش‌های دریافتی، امیدواریم تمهیدات لازم در سکوهای پارس جنوبی تا پیش از فصل پاییز برای تحقق تولید پایدار در فصل زمستان لحاظ شود.