تسنیم:  به نقل از مرکز روابط عمومی انتشارات ایران ، این مرکز در دو سال اخیر توجه ویژه‌ای به مقوله تاریخ معاصر کشور عزیزمان ایران، به خصوص وقایع پس از پیروزی انقلاب اسلامی داشته است که ماحصل آن چاپ کتاب‌های متعدد در حوزه‌های مختلف همچون سازمان مجاهدین خلق، غائله‌ کردستان، دفاع مقدس و... است.از جمله کتاب‌هایی که با همین موضوعات به چاپ رسیده، کتاب «گریز از مرکز» به قلم سعید زاهدی و زینب مرادی‌پور است. این کتاب روایتی از فعالیت‌های گروه‌های مختلف ضدانقلاب در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی در کردستان است که با حمله به مراکز مختلف نظامی، درصدد مبارزه مسلحانه با حکومت نوپای جمهوری اسلامی بودند. این گروه‌ها در سایه کم‌رنگ شدن اقتدار حکومت مرکزی، به پاسگاه‌های مرزی، مراکز ژاندارمری، مراکز شهربانی، مقرهای سپاه و پادگان‌های ارتش در کردستان حمله کرده و در مقطعی موفق به تصرف و خلع سلاح بعضی از این مراکز شدند.

سوزومه به کارگردانی ماکوتو شینکای یک انیمه دست دوم ژاپنی است که می‌خواهد مثل دیگر انیمه‌ها باشد اما از سناریوی خوبی برخوردار نیست. تا اواسط این انیمه رابطه‌ای که بین سوزمه، خواب مادرش و دری که به باغی مانند نارنیا باز می‌شود را متوجه نمی‌شویم و شاید هم مولف نمی‌خواسته این رابطه معلوم شود، این یک گره داستانی به حساب نمی‌آید، تا این‌جای داستان با مولف هم‌سو هستم اما وقتی با یک داستان موراکامی‌وار ژاپنی که زلزله را به هجوم یک کرم بزرگ که فقط آدم‌های برگزیده می‌توانند آن را ببینند تشبیه می‌کند، روبه‌روایم باید شاهد منطق ژاپنی هم باشیم. دختری که یک روز از خواب بلند می‌شود و با یک مرد ناشناس برخورد می‌کند که از او آدرس مکانی دورافتاده را می‌پرسد چرا باید بدون آگاهی از عقبه آن کاراکتر ما باور کنیم که او آدم کنجکاوی است و... .
افسانه‌های ژاپنی
مسئله انیمه‌ ژاپنی از مواجهه با محدودیت‌های خیالی در سینما است. اگر تبدیل شدن مرد به صندلی و افکت‌های نوری را در درام قابل تبدیل باشند که هستند، فرض سینمایی این انیمه اصلا کار سختی نیست. ما در روزهایی به سر می‌بریم که نمی‌توان تشخیص داد این اثر نمایشی یک فیلم سینمایی است یا بازی ویدئویی. «سوزومه» از آن دست انیمه‌هایی است که توجیه روایی در این مدیوم را ندارد؛ جدای از آن که یک افسانه ژاپنی می‌تواند فرمی شبیه به «کوآیدان» کوبایاشی داشته باشد اگر بپذیریم فرضیه فیلم را که خاطرات به‌جای مانده از زمان‌های گذشته می‌توانند به اشکال مختلفِ بلایای طبیعی مانند زلزله‌های پی‌درپی کشوری را به لرزه درآورند و یا شبیه یک کرم بزرگ که شعاع‌هایی در زمین پیدا می‌کند و تنها توسط افرادی منتخب دیده‌ می‌شوند، باز هم می‌گوییم مدیوم فیلم به اشتباه انتخاب شده. اما اگر نگاهی پدیدار شناسانه به هنگامی که جلوی عملیات کرم، جلوگیری خروجش از درب ها و بعد بارش باران داشته باشیم می‌نویسیم: ریختگری درام که اتفاقا بسیار هنرمندانه است مختص جغرافیا و فرهنگ زبانی یک جزیره بزرگ است. ژاپن به واسطه آب و هوا نه بلکه به واسطه فرهنگ و آداب زیستن خرافات را به مقدسات و داستان‌هایی باورکردنی تبدیل می‌کند و اتفاقا کار هنر همین است. اگرچه در انیمه مورد بحث این اتفاق رخ نداده اما «سوزومه» به طور مشخص برآمده از چنین خاصیتی است. در عین حالی که به چالش‌های سناریوی فیلم بیننده لازم نیست توجهی داشته باشد انگاره‌های متنی را برای خود آشناپنداری می‌کند و مدام می‌گوید: آره ژاپنی‌ها این‌گونه‌اند.
امید – گربه‌ها
همواره انیمه‌های ژاپنی حتی وقتی «مدفن کرم‌های شب‌تاب» تاکاهاتا را می‌بینیم از امید حرف می‌زنند و تلاش برای زندگی و زنده ماندن. یکی از خواستگاه‌های امیدبخش در انیمه «سوزومه» شکل هم‌زیستی آدم‌هایی است که امروزی هستند اما برای ثبات فرهنگ و هنر خودشان می‌جنگند. اصلا قرار نیست پیشرفت تکنولوژی و مدرنیته در ژاپن باعث از بین رفتن افسانه‌هایی مانند فیلم مورد بحث شود بلکه اتفاقا این پیشرفت لایه‌های جدیدی از این افسانه‌ها را کشف می‌کند که در گذشته غیر ممکن بوده. اگر برای دیگران دویدن و دنبال کردن گربه‌ای توسط یک صندلی چوبی در ژاپن عجیب باشد پس برای ما باید چه حالی داشته باشد؟ خاصیت دراماتیک انیمه‌های ژاپنی این‌گونه است؛ ضمن این‌که قرار نیست میازاکی ما را همواره با منطق ژاپنی‌وارش در انیمه‌ها غافل‌گیر کند اما هنوز می‌توان تاثیرات او را بر روی درام و نحوه‌ برخورد با رویا را در چنین آثاری دید. ضمن این‌که باید باور کنیم بازی‌سازی مانند هیدئو کوجیما اگر تخیلات ژاپنی‌اش نبود هرگز «METAL GEAR» نمی‌ساخت. اساسا سینما برای تخیل ژاپنی کم است تا به این‌جا با مولف «سوزوزمه» ماکاتو شینکای موافقم اما وقتی قرار است مدیوم سینما کنار گذاشته شود و روایتی را در مدیوم دیگری انتخاب کنیم باید توجیه‌پذیری آن را به یاد داشته باشیم. اگرچه انیمه مال ژاپن است و شاید مانند یک لوح مقدس برای فرم روایت چنین داستان‌هایی انتخاب می‌شود اما باید اُرگانیک بودن آن را در نظر گرفت و همواره به این اندیشید که چرا باید این داستان انیمه شود؟ نکته‌ای که در یادداشت‌های پیشین هم به آن اشاره کردم وجود «گربه» به عنوان نماد خرافات در ژاپن است. گربه‌ها می‌توانند به اشکال مختلف از شیطان گرفته تا فرشته و انسان تبدیل شوند و همواره از چشم‌های آنان که بسیار شباهت به مار دارد باید ترسید. آیا واقعا مرد با نگاه گربه تبدیل به صندلی چوبی شد؟ با همه سوراخ‌های عمیقی که فیلم‌نامه «سوزومه» در روایت داستان خیالی خود دارد اما همچنان جذاب و هیجان‌انگیز است.
 

عصر ایران: خبر درگذشت ابراهیم گلستان در 101 سالگی منتشر شد و بسیاری از اهالی جامعه فرهنگی هنری ایران نسبت به آن واکنش نشان دادند، که در آن واکنش‌ها هم اظهارات مثبت بود و هم منفی. زندگی گلستان را می‌توان به دو 50 سال تقسیم کرد، نیم قرن اول پر از فعالیت، کار، فراز و فرود و نیمه دوم در آرامش و استراحت اما پر از حرف و سخن.طبیعی است که به دلیل شکل زندگی ابراهیم گلستان و اتفاقات ریز و درشت آن، این حجم زیاد اظهار نظر پیرامون او صورت گیرد و هر کسی بخواهد به نوعی بگوید او خوب بود یا خیر.از همان ابتدا خانواده ابراهیم گلستان مورد توجه است چون پدربزرگ و عموی او مجتهد بودند. ابراهیم نوه آیت‌الله سید محمد شریف تقوی شیرازی و نخستین فرزند سید محمد تقی گلستان، روزنامه‌نگارِ شیرازیِ صاحبِ روزنامه گلستان، است که نمایندگی فارس را در مجلس مؤسسان ۱۳۰۴ که سلطنت را از قاجار به پهلوی منتقل کرد برعهده داشت.

 

محمد خزایی در سیزدهمین نشست شیوه ما مردمان با موضوع «بیان مفاهیم عناصر نمادین در هنر آئینی، حماسی عاشورا» اظهار کرد: تنها حماسه‌ای که دارای هنر مستقل است و بیش از صدها سال عمر دارد، حماسه عاشورا است و این حماسه خود را در جلوه‌های مختلف همچون ادبیات و هنر نمایش داده است.وی افزود: جلوه این هنر تجسمی را می‌توان در کتیبه‌نگاری، نقاشی، طبیعت‌گرایی مشاهده کرد و نکته قابل تأمل اینکه هنر ایرانی بر خلاف هنرهای کشورهای دیگر که فقط روی فرم تاکید دارد، در معنا و مفهوم هم تکیه دارد.این هیئت علمی گروه گرافیک دانشگاه تربیت مدرس تصریح کرد: مبانی هنر عاشورایی بسیار زیاد است که بخشی از این موضوع وجود نمادهای شیر، اژدها، خورشید و طاووس است و موضوع دیگر رنگ است؛ در واقع این پرسش پیش می‌آید که چرا در هنر حماسه عاشورا از رنگ مشکی استفاده می‌شود، هر چند رنگ سیاه در فرهنگ‌های مختلف نماد عزاداری است، اما بحث ما انتخاب رنگ در مبانی هنر عاشورایی است.
نماد اژدها در هنر عاشورا چه مفهومی دارد؟
خزایی گفت: یکی از نمادهای هنر عاشورایی اژدها است، بر خلاف اینکه تصور می‌شود اژدها متعلق به کشور چین است، اما بر اساس حفاری‌ها در شوش و کشف ظروف سفالین مشخص شد اژدها یک نماد ایرانی با سابقه بیش از پنج هزار ساله است و بر خلاف فرهنگ چینی این نماد دارای مفاهیم مثبت و منفی است و نوع مفهومش بسته به کارکرد و استفاده آن مشخص می‌شود؛ به عنوان مثال در درب‌های قدیمی این نماد به عنوان رفع طلسم استفاده می‌شده است.وی ادامه داد: اما قبل از اینکه به بیان اینکه نماد اژدها در هنر عاشورایی چه مفهومی دارد، باید درباره نماد درخت زندگی در هنر ایرانی قبل اسلام و بعد اسلام حرف زد، درخت زندگی از قبل اسلام به عنوان یکی از نمادهای مهم شناخته می‌شد و در تزئینات و ظروف مختلف این نماد به کار برده می‌شده، این نماد بعد از اسلام به درخت طوبی نماد یکی از درخت‌های بهداشت تغییر شکل می‌دهد.
نماد درخت زندگی
این دکترای گرافیک هنر اسلامی گفت: در نماد درخت زندگی قبل و بعد از اسلام همواره دو حیوان یا دو انسان از این درخت برای تسلط نشدن اژدها یا مار حفاظت می‌کنند و در این نمادشناسی بر این باور بودند که هر وقت مار بر روی درخت زندگی مسلط شود خشکسالی و بلا اتفاق می‌افتاد، بر همین اساس می‌توان گفت در حادثه عاشورا یزیدیان که نماد اژدها هستند، بر شجره نبوت حاکم می‌شوند، اما نمی‌توانند این شجره را از بین ببرند.