ادامه از صفحه یک:

مسائل نظامی هم دخیل باشد. اعلام تاریخ سفر پوتین به تهران در شرایطی منتشر شده که ساعاتی پیش از آن «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید ایران را متهم به همکاری با روسیه در زمینه ارسال پهپاد ایرانی به روسیه در جنگ اوکراین کرده است هرچند سخنگوی کرملین اعلام کرده که پوتین در سفر به ایران درباره خرید پهپاد گفت‌وگو نخواهد کرد؛ اما واقعیت این است که برنامه روسیه برای خرید صدها پهپاد جنگی از ایران نشانگر نیاز فوری مسکو به تجدید قوا پس از چهار ماه جنگ در اوکراین است و احتمالاً در این سفر در حوزه نظامی نیز رایزنی‌هایی انجام می‌شود.

-        اتحاد دشمنان آمریکا برای شکست سیاست انزوا

سفر هفته جاری «ولادیمیر پوتین» به ایران از این حیث اهمیت دارد که از آغاز درگیری‌ها در اوکراین روسیه وارد جنگی غیرمستقیم با غرب شده و غرب تلاش دارد تا کرملین را منزوی کند. در شرایطی که روسیه تحت شدیدترین تحریم‌های اقتصادی از جانب غرب قرار دارد، با خروج «دونالد ترامپ از توافق برجام و اعمال کمپین فشار حداکثری علیه ایران، دو کشور از شرایطی مشابهی رنج می‌برند. بدین ترتیب، این سفر از نظر نمادین می‌تواند تلاشی باشد برای نمایش شکست سیاست انزوا از سوی غرب علیه دو کشور. واقعیت این است که در منطقه خاورمیانه قواعد بازی در حال تغییر است، در حالی که نقش آمریکا در روند اوضاع در حال تضعیف است، نقش قدرتهای منطقه‌ای در محور چندجانبه از جمله ایران و روسیه جانبه‌ای در حال افزایش است، و این تغییر ژئوپولیتیکی در منطقه می‌تواند نتایجی در پی داشته باشد که در حال حاضر نه مسکو، نه تهران و نه واشنگتن، انتظار آن را ندارند.

-        سفر به تهران و مقابله با طرح خاورمیانه‌ای آمریکا

همزمانی سفر پوتین به ایران با سفر «جو بایدن» به اسرائیل و عربستان نشان می‌دهد، وضعیت منطقه در مرحله پیچیده‌ای قرار دارد.. در شرایطی که گفته می‌شود یکی از مهم‌ترین اهداف سفر بایدن تشکیل ائتلاف امنیتی منطقه‌ای جدید با محوریت ایالات متحده و اسرائیل و با شرکت کشورهای خلیج فارس با هدف رویارویی با آن چه تهدید ایران می‌خوانند، سفر پوتین به ایران می‌تواند نوعی اعلام حمایت از شریک خاورمیانه‌ای خود و در تقابل با طرح‌های منطقه‌ای دولت بایدن تلقی گردد. همچنین این سفر می‌تواند نشانه‌ای باشد از تلاش کرملین برای واگذار نکردن بازی منطقه‌ای در شرایطی که گرفتار جنگ اوکراین است

-        مذاکره در خصوص خلاء نفوذ روسیه در سوریه

همان گونه که بیان شد پوتین به ایران می اید تا در اجلاسی سه‌جانبه با «ابراهیم رئیسی» و «رجب طیب اردوغان» رؤسای جمهور ایران و ترکیه شرکت کند. واقعیت این است که روس‌ها بعد از جنگ اوکراین حضور کمتری در سوریه دارند و این موضوع هم نیازمند مذاکره است. قبلاً هم بعد از اینکه شنیده شد که روسیه در حال انتقال بخشی از نیروهایش از سوریه به اوکراین است، بشار اسد به ایران آمد و احتمالاً راجع به خلاء حضور روسیه در کشورش با مقامات ایرانی گفت‌وگو کرد. از سوی دیگر الان بحث ترکیه مطرح است چراکه ترکیه اختلافاتی با ایران و روسیه دارد. این موضوع هم نیازمند مذاکره است. ترکیه مثل ایران یک‌طرفه بازی نکرده و توانسته است در وسط بازی بماند. یعنی هم تحریم علیه روسیه را نپذیرفته و ارتباطش را با این کشور حفظ کرده و حتی تا مرحلهٔ میانجی‌گری بین اوکراین و روسیه پیش رفت. از سوی دیگر اردوغان در صدد است از فرصت کمرنگ شدن حضور روسیه در سوریه استفاده کند. این‌جا یک تناقضی هم ایجاد می‌شود و آن اینکه عقب‌نشینی روسیه از سوریه به نفع ایران تمام می‌شود یا به نفع ترکیه؟

در نهایت باید گفت شرایطی که الان برای روسیه ایجاد شده، به دلیل نیاز روسیه به ایران در مسائل اقتصادی و سیاسی و تا حدی هم نظامی، شاید موجب نزدیک‌تر شدن روابط دو کشور شود و روسیه را مجبور کند که تعهدات گذشته‌اش را انجام دهد. اما این به معنای استراتژیک شدن روابط دو کشور نیست. اکنون تنها چیزی که به سود ماست، موقعیت فعلی روسیه است که این کشور را مجبور می‌کند در شرایط فعلی امتیازاتی به ایران بدهد با توجه به اینکه روس‌ها در گذشته هیچ وقت به ایران امتیاز خاصی نداده‌اند و اکثر تفاهمات و توافقاتشان با ایران روی کاغذ باقی مانده است.

 تاکنون نسبت به موضع شورای نگهبان درباره نقش نمایندگان در انتصابات با توجه به دیدگاه رهبر انقلاب چندین بار صحبت شده و رهبر معظم انقلاب هم تاکیداتی داشتند در حقیقت نظارت و پیگیری قوانین دخالت در انتصابات نیست. این مطلب را دکتر هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان در جمع خبرنگاران عنوان کرد و گفت: صلاحیت و وظایف مجلس براساس قانون مشخص است. این وجهه را هم باید مورد توجه قرار دهیم که نظارت و پیگیری قوانین دخالت در انتصابات نیست. مجلس این حق را دارد که قوانین وضع شده را پیگیری کند که در این مورد هم پیش بینی در قانون صورت گرفته است. ما همینطور که بر عدم دخالت تاکید می‌کنیم باید بر بحث نظارت هم توجه داشته باشیم. وی درباره ماهیت ادغام یا تفکیک وزراتخانه‌ها (همچون موضوع تشکیل وزارت بازرگانی) نیز گفت: در مورد ادغام وزارت خانه‌ها ما ورود نمی‌کنیم؛ زیرا اساساً در صلاحیت ما نیست و شورا صرفاً مصوبات ارسالی را بر اساس موازین شرع و قانون بررسی می‌کند. ما وارد بحث‌های محتوایی و کارشناسی نمی‌شویم و نخبگان و کارشناسان باید این بحث‌ها را دنبال کنند و این موضوع در صلاحیت دولت و مجلس است. وی افزود: وظایف و صلاحیت‌های مجلس براساس قانون مشخص است که شامل قانون‌گذاری و نظارت است؛ البته وظیفه نظارت و پیگیری امور، به معنای دخالت در امور اجرا نیست و در عین حال، پیگیری و نظارت بر قوانین وضع شده هم نباید دخالت تلقی شود.

موضوع هنوز تصویب نشده

وی درباره اصلاحیه قانون انتخابات ریاست جمهوری نیز گفت: این موضوع با ایراد هیئت عالی نظارت مواجه شد. با این حال شرایط ثبت‌نام‌های انتخابات سال ۱۴۰۰ نسبت به سال‌های گذشته بهتر شد. سخنگوی شورای نگهبان در خصوص طرح افزایش تعداد نمایندگان مجلس نیز گفت: تاکنون یک بار این کار انجام شده و آن هم از طریق لایحه بوده و رویه دیگری هم در این رابطه نداریم. موضوع هنوز تصویب نشده که شورای نگهبان اظهار نظر کند. تاکنون در شورای نگهبان بحثی در این خصوص نداشته‌ایم و باید تصویب شود و بعد نسبت به آن اظهار نظر می‌شود. طحان نظیف در پاسخ به سوالی درباره اظهار نظر یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام مبنی بر این‌که برخی اعضای شورای نگهبان به دلیل کهولت سن در جلسات حضور پیدا نمی‌کنند گفت: باید عرض کنم همه اعضای شورای نگهبان عضو مجمع نیستند و تنها فقها عضو هستند. گاهی همزمانی جلسات مجمع تشخیص با جلسات شورای نگهبان موجب شده تا اعضای شورا نتوانند در جلسات مجمع حضور داشته باشند اما باید اعلام کنم که جلسات شورای نگهبان همواره با حضور همه اعضا تشکیل می‌شود و بندرت پیش می‌آید که حتی یک نفر از اعضا در جلسات غیبت داشته باشد.

ارزیابی عملکرد شورای نگهبان برعهده مردم، نخبگان و رسانه‌ها است ست

سخنگوی شورای نگهبان درباره نقاط ضعف این نهاد گفت: ارزیابی عملکرد شورای نگهبان برعهده مردم، نخبگان و رسانه‌هاست. ما در شورای نگهبان اقدامات زیادی انجام می‌دهیم. مثلاً در بررس مصوبات جلسات متعددی با نخبگان، دستگاه‌ها و افراد مختلف داریم و فکر می‌کنم در این جهت باید اطلاع رسانی بیشتری داشته باشیم.

بررسی ۶۰ مصوبه ارسالی مجلس

وی همچنین آخرین مصوبات دولت و مجلس اعم از ۹ طرح و لایحه و ۲ اساسنامه و ۳۵ پاسخ به استعلامات ارسالی از دیوان عدالت اداری را تشریح کرد. وی ادامه داد: دولت محترم در تهیه لوایح و مجلس محترم هم در مورد تهیه طرح‌ها و تصویب قوانین، نسبت به استفاده از واژگان فارسی، دقت داشته باشند، در غیر این صورت ما طبق قانون موظفیم مصوباتی که در آنها از واژگان غیرفارسی استفاده شده را اعاده کنیم. وی افزود: یکی از طرح‌ها، طرح اصلاح قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت بود که در ۸ جلسه در شورای نگهبان بررسی شد و چهارشنبه هفته گذشته به پایان رسید و متن نهایی در حال نگارش است و طی روزهای آینده به مجلس ارسال خواهد شد. سخنگوی شورای نگهبان همچنین افزود: لایحه درآمد پایدار و هزینه شهرداری‌ها و دهیاری‌ها چندین بار بین مجلس و شورای نگهبان در رفت و آمد بود که چهارشنبه هفته گذشته مصوبه مجلس مجدداً بررسی و تأیید شد و این لایحه خلاف موازین شرع و قانون اساسی شناخته نشد. هم‌چنین اساسنامه صندوق ملی مسکن هم توسط شورای نگهبان واجد برخی اشکالات و ابهامات شناخته شد. وی تصریح کرد: در یک سال گذشته، ۶۰ مصوبه ارسالی مجلس را بررسی کردیم که ۱۴ مصوبه در مرحله اول تأیید شدند و ۲۱ مصوبه در مراحل بعد و ۲۵ مصوبه هم در حال اصلاح است. در این مدت ۱۱ اساسنامه هم به شورای نگهبان ارسال شده که ۹ اساسنامه تأیید و ۲ اساسنامه مورد ایراد واقع شده است. همچنین در یک سال گذشته، ۱۷۴ نامه از دیوان عدالت اداری دریافت کردیم که توسط فقهای محترم بررسی شده است. شورای نگهبان از ۲۶ تیر سال ۱۴۰۰ تا امروز، ۱۳۷ جلسه برای بررسی مصوبات داشته است.

پایگاه خبری «میدل ایست مانیتور» در گزارشی به تغییر موضع قابل توجهِ دولت اردن در مورد جمهوری اسلامی ایران و ابراز تمایل این کشور به توسعه روابط دوستانه با ایران اشاره کرده و به طور خاص به این مساله پرداخته که این موضوع در نوع خود حامل پیام‌ها و تبعاتی جدی برای اتحادهای آتی منطقه‌ای خواهد بود. اتحادهایی که جو بایدن در جریان سفر اخیر خود به منطقه خاورمیانه به نوعی به دنبال پیاده سازی آن‌ها در قالب‌هایی نظیر ایجاد سپر دفاع هوایی منطقه‌ای جهت مقابله با آنچه تهدید ایران عنوان می‌کند و یا زمینه چینی برای عادی سازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی بوده است.

میدل ایست مانیتور در این رابطه می‌نویسد: «به تازگی شمارِ بیانیه‌هایی که دولت اردن در رابطه با ایران و نقش منطقه‌ای این کشور صادر می‌کند، افزایش قابل ملاحظه‌ای را از خود نشان می‌دهد. با این حال، علی رغم وجود برخی اختلافات میان ایران و اردن، این بیانیه‌ها حاکی از سطح ابهام ِحاکم بر سیاست و روابط منطقه‌ای به ویژه در بحبوحه برگزاری نشست اعراب و آمریکا در عربستان سعودی هستند. یک سال قبل، ملک عبدالله دوم پادشاه اردن مدعی شد که منافع کشورش به وسیله پهپادهای ایرانی هدف قرار گرفته است. وی همچنین تاکید کرده بود که حملاتی از این دست رو به افزایش هستند. با این حال، او جزئیات یا اسناد چندانی را در رابطه با این ادعای خود ارائه نکرد. در ماه مِی، پادشاه اردن درجریان بازدید خود از آمریکا مصاحبه‌ای را انجام داد و تاکید کرد که در صورت خروج نیروهای روسی از سوریه، یک خلأ ایجاد خواهد شد که احتمالاً ایرانی‌ها و نیروهای نزدیک به این کشور آن را پُر می‌کنند. مساله ای که به زعم ملک عبدلله دوم می‌تواند به یک چالش امنیتی برای اردنی‌ها تبدیل شود. در این چهارچوب، دولت اردن همواره به گونه‌ای رفتار کرده که گویی نگران آن است که دامنه قدرت ایران، برای این کشور حامل تبعات مخربی باشد. این در حالی است که اخیراً نخست وزیر اردن "بشر خصاونه" به شبکه بی بی سی عربی گفته است که کشورش به دنبال برقراری روابط خوب و دوستانه با ایران است و هیچگاه تهران را به مثابه تهدیدی علیه امیت ملی خود نگاه نکرده است. خصاونه در این رابطه گفته است: "اردن خواستار توسعه روابط دوستانه با ایران بر اساس احترام متقابل و اصل همسایگی خوب است". وی همچنین تاکید کرده که ایران بازیگر مهمی در عرصه معادلات منطقه‌ای است و توسعه روابط تهران-امان می‌تواند به امنیت و ثبات منطقه‌ای نیز کمک قابل توجهی کند. در این چهارچوب، آنچه واضح است این نکته می‌باشد که موضع دولت اردن در مورد ایران تا حد زیادی تغییر کرده است و این مساله، پیامدهای روشن را برای اتحادهای آتی منطقه‌ای به همراه دارد. این موضوع اهمیت خود را به ویژه در بحبوحه سفر "جو بایدن" رئیس جمهور آمریکا به منطقه و برگزاری نشست کشورهای عربی با آمریکا به خوبی نشان می‌دهد. البته که همزمان با اردن، مصر نیز خواستار توسعه روابط سازنده با ایران شده است. در این راستا، به طور خاص، روابط ایران و اردن در طول دو دهه اخیر، با شکاف‌هایی جدی رو به رو بوده است. در این رابطه، حمایت‌های اردن از رژیم بعث عراق در جریان تجاوز آن به ایران در دهه 1980 میلادی، تا حد زیادی موجبِ به سردی گراییدنِ روابط دو کشور شد. اخیراً دولت عراق از برگزاری برخی گفتگوها میان مقام‌های ایرانی و اردنی در بغداد خبر داده است. البته که هیچکدام از طرفین مذاکرات، تاکنون این موضوع را تأیید نکرده‌اند. با این حال، وقوع این قبیل تحرکات حامی از این است که ژئوپلیتیک و شکلِ اتحادهای منطقه‌ای در خاورمیانه در آینده نزدیک تا حد زیادی تغییر خواهد کرد و شرایط جدیدی ایجاد خواهد. شرایطی که بازیگران و کنشگران منطقه‌ای و فرامنطقه ای نمی‌توانند نسبت به آن‌ها بی‌تفاوت باشند.»

https://www.middleeastmonitor.com/20220714-jordans-position-towards-regional-issues-has-shifted-especially-on-iran/

ایسنا: ولیعهد سعودی در اظهارتی گفت که ایران را به همکاری با کشورهای منطقه دعوت می‌کنیم. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در آغاز نشست جده که با حضور رهبران آمریکا و کشورهای عرب منطقه برگزار می‌شود، گفت که ایران را به همکاری با کشورهای منطقه و پایبندی به قوانین بین المللی دعوت می‌کنیم. وی همچنین گفت که جهان اکنون با چالش‌های بزرگی مواجه است که نیازمند تلاش‌های بین المللی است. این در خواست از سوی بن سلمان درحالی است که ایران در ساله‌های اخیر بارها خواستار مشارکت جمعی در تأمین امنیت منطقه شده است و ابتکارعمل‌های مختلفی را در همین راستا به کشورهای عربی ارائه کرده است که متاسفانه غالباً با کارشکنی و یا بی‌میلی عربستان سعودی این تلاش‌ها تاکنون کار به جایی نبرده است.

ایرنا: نخست وزیر پیشین رژیم صهیونیستی اذعان کرد که این رژیم توانایی و امکانات نظامی لازم برای هدف قرار دادن سایت‌های هسته‌ای ایران را ندارد.

ایهود اولمرت، نخست وزیر پیشین رژیم صهیونیستی گفت که تل آویو امکانات نظامی لازم برای هدف قرار دادن تاسیسات هسته‌ای ایران و نابودی آن‌ها را ندارد.

وی تاکید کرد: اسرائیل توانایی پایان دادن به تهدیدات هسته‌ای ایران با حمله نظامی را ندارد و مسئولان اسرائیلی که تهدید به گزینه نظامی علیه ایران می‌کنند هم به خوبی می‌دانند که این کار عملی نیست.

اولمرت تاکید کرد: علیرغم تمام تهدیدات، اسرائیل قدرت نظامی کافی برای مقابله با ایران را ندارد؛ این امر غیرعملی است و همه از جمله آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها این مساله را می‌دانند.

جو بایدن جمعه با مقامات سعودی از جمله محمد بن سلمان دیدار کرد و شنبه هم در نشستی مشترک با حضور سران 6 کشور جنوب خلیج فارس (سعودی، کویت، بحرین، قطر، امارات و عمان) به علاوه سران اردن، مصر و عراق، شرکت کرد.

 سفر رئیس جمهور امریکا مستقیم از تل آویو به شهر جده انجام شد. این برای نخستین بار است که پرواز مستقیم از اسرائیل به عربستان سعودی می‌رود.

قبل از این و در سفر دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا از ریاض به تل آویو در سال 96 برای اولین بار یک پرواز مستقیم از عربستان سعودی به اسرائیل انجام شد.

همزمان اعلام شد عربستان سعودی آسمان خود را به روی پروازهای تجاری اسرائیل باز می‌کند. براین اساس هواپیماهای اسرائیلی می‌توانند از آسمان عربستان سعودی عبور کنند اما حق فرود در فرودگاه‌های این کشور را ندارند. این باعث می‌شود مسیر پروازهای هواپیمای اسرائیلی کوتاه‌تر و کم هزینه‌تر شود.

با این حال همچنان روابط میان عربستان سعودی و اسرائیل قطع است و دوطرف یکدیگر را به رسمیت نمی‌شناسند. عربستان سعودی عادی سازی روابط با اسرائیل را منوط به حل مسئله فلسطین از طریق به رسمیت شناختن دولت مستقل فلسطین و بازگشت اسرائیل به مرزهای 1967 می‌داند.

جو بایدن و محمد بن سلمان در رأس هیات های عالی رتبه دو کشور، جلسات مذاکرات رسمی برگزار کردند.

جو بایدن گفت که موضوع قتل جمال خاشقجی را در سفر به عربستان سعودی مطرح کرد اما محمد بن سلمان گفت که قتل خاشقجی دستور او نبوده است.

• خروج نیروهای امریکایی از جزایر تیران و صنافیر

امریکا اعلام کرد نیروهای بین المللی پاسدار صلح که شامل نظامیان امریکایی هم هستند در پایان 2022 (سال جاری میلادی) از این جزیره خارج می‌شوند. این دو جزیره در شمال دریای سرخ و ورودی خلیج عقبه واقع هستند. این خلیج، تنها راه دسترسی اسرائیل به دریای سرخ است. عربستان سعودی و مصر در دو سوی مسیر اتصال خلیج عقبه به دریای سرخ هستند. سعودی، اردن، اسرائیل و مصر مرزهای ساحل خلیج عقبه را تشکیل می‌دهند. بندر مهم ایلات اسرائیل در ساحل دریای خلیج عقبه است.

• بیانیه مشترک امریکا و سعودی علیه هسته‌ای ایران

امریکا و سعودی به مناسبت سفر جو بایدن بیانیه مشترکی صادر کردند. در بخشی از این بیانیه آمده است: امریکا و سعودی بر اهمیت منع ایران از کسب سلاح هسته‌ای تاکید کردند. این بیانیه اضافه می‌کند: بایدن بر تعهد قوی و دائمی امریکا برای حمایت از امنیت پادشاهی عربی سعودی و دفاع از سرزمین این کشور و تسهیل قدرت این کشور برای کسب همه امکانات لازم برای دفاع از ملت و سرزمین خود در مقابل تهدیدات خارجی تاکید دارد. دو طرف بر آزادی حفاظت از آزادی حرکت تجاری از طریق آبراه‌های بین المللی استراتژیک به ویژه باب المندب و تنگه هرمز تاکید دارند.

همچنین در این دیدارها «جو بایدن» رئیس‌جمهوری آمریکا با تکرار برخی ادعاهای بی‌اساس درباره ماهیت برنامه هسته‌ای ایران، گفت که کشورش از توسل به «زور به عنوان آخرین گزینه برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای استفاده خواهد کرد».

آسوشیتدپرس در این باره گزارش داد؛ بایدن که با کانال ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی صحبت می‌کرد، مدعی شد: «تنها چیزی که می‌تواند بدتر از ایران امروز باشد، دستیابی این کشور به سلاح هسته‌ای است». رئیس‌جمهوری آمریکا با تکرار برخی مواضع بی‌اساس گفت که حتی به بهای عدم دستیابی به توافق هسته‌ای، حاضر به حذف نام سپاه پاسداران ایران از فهرست سیاه نیست.