این روزها به هر جا که می‌رویم فقط در مورد یک چیز می‌شنویم؛ گرانی. «خودروگران شد»، «نان گران شد»، «لبنیات گران شد»، «ماکارونی گران شد»، «روغن گران شد»، «مسکن گران شد» و … جملاتی هستند که گوشمان به شنیدن آنها عادت کرده است. اما جالبتر واکنش رئیس دولت و دولتمردانش است؛ «یارانه می‌دهیم»، «تقصیر دولت روحانی است»، «دستور می‌دهم که...»، «کار آمریکایی‌ها و توطئه دشمنان است» «پای دلال‌ها در میان است» و… وضعیت آنقدر ترسناک و غیرقابل پیش بینی شده است که حتی حامیان سفت و سخت دولت را هم شاکی کرده و صدای آنها را هم درآورده است، از نمایندگان حامی دولت تا همین سیاسیون اصولگرا و حتی مداحانی که در مدح دولت رئیسی کم نگذاشته بودند همگی از وضعیت اقتصادی امروز جامعه شاکی‌اند.

• بی اعتمادی مردم نسبت به اظهارات مسئولین

دولت سیزدهم از زمان به‌دست گرفتن زمام امور هر روز با وعده جدیدی که داده است سطح مطالبات مردمی را بالا و بالاتر برده و حتی برای بر آوردن این خواست‌ها زمان هم تعیین کرده است. از سوی دیگر هر کدام از وزیران به نوبه خود از بالا رفتن فروش نفت و گاز و افزایش درآمدهای ارزی حاصل از آن و بازگرداندن روز افزون ارز به سیستم پولی کشور سخن گفته یا از افزایش صادرات غیر نفتی خبر داده‌اند. برای مثال اوایل خردادماه امسال بود که وزیر نفت اظهار کرد: «وصول ارزی صادرات گاز بیش از چهار برابر سال ۹۹ رشد داشته است.» اکنون پرسش بجایی که مردم می‌توانند مطرح کنند این است که اگر اوضاع در آمدی کشور از گذشته بهتر شده، پس چرا چنین گرانی لجام گسیخته‌ای بر مردم تحمیل شده است؟ واقعیت این است که در خصوص شرح وضعیت اقتصادی جامعه، هرچه مسئولین در دوره‌های مختلف عدد و آمار ارائه می‌دهند مردم به استناد حرف مسئولین با آمار مراجع رسمی توجه نمی‌کنند بلکه به آن چیزی که در زندگی روزمره شاهد هستند، استناد می‌کنند. مثلاً در اوایل امسال دولت اعلام کرد ضمن اینکه دستمزد کارگران را ۵۷ درصد افزایش می‌دهد، از تورم ناشی از افزایش دستزد در بازار جلوگیری می‌کند اما هنوز پرداختی با نرخ جدید اتفاق نیفتاده بود که قیمت‌ها در بازار رشد کرد و موجب نارضایتی طبقات پایین جامعه شد.

• دولتمردان در صف اول پاسخگویی

همه می دانیم که کابینه دولت رئیسی با شعار کاهش گرانی روی کار آمدند اما نه تنها از شتاب گرانی و مشکلات معیشتی مردم کاسته نشد؛ بلکه بر گرانی افزوده شده و قیمت‌ها همچنان در حال افزایش است. رئیس جمهور در اولین گفت‌وگوی تلویزیونی خود با مردم وعده‌هایی درباره مذاکرات برجام، ساخت مسکن، تأمین کالاهای اساسی، بازگشایی مدارس داد و در دومین سخنرانی خود به مسائلی همچون ساخت چهار میلیون مسکن در آینده، لغو تحریم‌ها و مذاکرات برجام و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی پرداخت. اما با گذشت حدود یک سال از عمر دولت رئیسی در دورانی که حاکمیت یک دست و هماهنگ در اختیار جریان اصولگرایی است هنوز مشخص نیست برای تحقق وعده‌ها چه برنامه‌ای دارد به نظر می‌رسد در حال حاضر نه دولت و نه مجلس برنامه‌ای برای حل مشکلات معیشتی ندارند. حتی یکدست شدن حاکمیت هم باعث نشده مسئولین برای عمل به وظایف و پاسخگویی اراده داشته باشند و باز هم به دنبال مقصرانی از جمله تحریم، مدیران دولت قبلی و مسائلی دیگر می‌گردند. اکنون دولت سیزدهم باید با اتخاذ برنامه‌های جایگزین و جبرانی اثرات منفی حذف ارز ترجیحی را کاهش داده و به دغدغه‌های اصلی مردم یعنی تورم و گرانی توجه جدی داشته باشد. ضمن اینکه به این مسئله توجه داشته باشد که گرانی‌ها و فشار معیشتی به مردم در تراز این دولت نیست و عمل نکردن به وعده‌ها و می‌تواند بستر نارضایتی مردم را فراهم کند و درنهایت اعتماد مردم را از وی سلب کند. نمایندگان نیز باید تفاوتی بین لوایح معیشتی و سایر لوایح بگذارند و اولویت را به لوایح معیشتی بدهند ضمن اینکه آنان نباید از دستور کار بررسی مشکلات معیشتی خارج نشوند تا خروجی پیدا کنند، بعداً اگر خروجی حاصل نشد، صادقانه اعلام کنند که نتوانستیم راهی پیدا کنیم و گیر قضیه در کجا است اگر همه توانستند قانونی در خصوص رفع مسائل معیشتی وضع کنند همگان را مکلف به اجرایان کنند.

• روحانیون، اندیشمندان و نخبگان در صف دوم

 روی دیگر سخن با برخی از روحانیون و ائمه جمعه است که به دنبال توجیه این گرانی‌ها هستند. مثلاً میگویند: «این گرانی‌ها مقدمه ظهور امام زمان عج است و وقتی حضرت بخواهد ظهور کند گرانی در جامعه رواج دارد و لذا مردم نباید ناراحت باشند بلکه باید خوشحال باشند!» آنان باید بدانند مصیبت توجیه گرانی به نام دین و فریب مردم از مصیبت خود گرانی سنگین‌تر است آیا واقعاً می‌خواهند تدبیر را تعطیل کرده و مسئولیت را نپذیرند. تا جایی که همه می دانیم دین مبین اسلام فقر را امری ناپسند برای یک فرد و جامعه می‌داند و در دستورات خود برای آن برنامه‌هایی در نظر دارد و وظیفه حکومت را این می‌داند که جامعه را به طرف اسلام پیش ببرد نه اینکه با سوء مدیریت خود و توجیه آن با ابزار دین، مردم را نسبت به اسلام بدبین کنند. در ادامه مشفقانه به ائمه محترم جمعه و جماعات توصیه می‌شود که در خطبه‌های نماز، به موضوع حمایت از امری بسیار پیچیده‌ای همچون افزایش قیمت‌ها ورود نکنند و با سبقت برای دفاع از اقدامات منجر به فقر و فلاکت عموم مردم، حس اطمینان صادقانه به صحت کلام خطیب جمعه را با حس ناخوشایند تردید به باورهای دینی مخاطبان خویش جایگزین ننمایند. روی آخر سخن نیز با برخی نخبگان، اندیشمندان و دلسوزان است که امروز در حاشیه نشسته‌اند. آنان باید به میدان بیایند تا مشکلات مردم را حل کنند. امروز مسأله اصلی کشور قوت لایموت و سلامتی مردم است معیشت مردم نباید فدای سلایق سیاسی شود، همه ما در یک کشتی نشسته‌ایم.

ایلان ماسک، ثروتمندترین فرد جهان توییتر را به مقاومت در برابر درخواست‌هایش برای ارائه اطلاعات متهم و تهدید کرد که در صورت ادامه وضع موجود، ۴۴ میلیارد یورو بهای پیشنهادی برای خرید این شبکه اجتماعی را نمی‌پردازد. این درخواست وتهدید ازسوی ایلان ماسک به مقام آمریکایی نظارت بربازارمالی تقدیم ودرسایت این نهاد قابل مشاهده است. براساس این سند، ماسک ازمدیریت حقوقی توییتردرخواست کرده تا تمام داده‌ها درباره اسپم‌ها وحساب‌های دروغین را دراختیار او قراردهند. این درخواست ازسوی توییتررد شده است. ایلان ماسک از زمان اعلام پیشنهاد ۴۴ میلیارد دلاری برای خرید بخش اعظم سهام توییتر در ماه آوریل، بارها با انتقاد ازعملکرد این شبکه اجتماعی پرکاربر، تهدید کرده بود درصورت عدم رضایت، این پیشنهاد را معلق وحتی یکجانبه لغو خواهد کرد. با این حال این نخستین باراست که او چنین تهدیدی را درقالب اسناد رسمی مطرح می‌کند. دان ایوس، عضو موسسه حقوقی ودباش آمریکا می‌گوید که این تهدید دوباره «نشانگر آن است که ایلان ماسک به دنبال راهی برای الغای توافق خریدمی‌گردد.» درحالی که به نظرمی‌رسد مدیران کنونی توییتر قطعاً به این تهدید رسمی پاسخ خواهند داد، گروهی ازکارشناسان صنعت پردازش داده‌ها معتقدند این کشمکش‌ها می‌تواند با هدف کاهش قیمت پیشنهادی ازسوی ایلان ماسک انجام شود. براساس توافق خرید میان توییتروایلان ماسک، فسخ قرارداد می‌تواند درشرایطی، طرف «متخلف» را موظف به واریزیک میلیارد دلاربه‌عنوان غرامت به حساب طرف دیگر کند. توییتر می‌گوید براساس تحلیل داده‌های این شرکت، تنها ۵ درصد حساب‌ها و فعالیت‌های این شبکه اجتماعی ازسوی اسپم‌ها وکاربران دروغین انجام می‌شود. ایلان ماسک با انتقاد ازروش پردازش داده‌های توییتر، آن را «نامتناسب» خوانده ومی‌گوید برای تحیلیل دقیق‌تر باید به داده‌های بیشتری دسترسی داشته باشد. براساس اسنادی که وی به نهاد ناظر بازارهای مالی ایالات متحده تقدیم کرده، توییتر از دادن پاسخ درست به این درخواست، چه به‌صورت کتبی و چه به‌شکل شفاهی، طفره می‌رود. علاوه‌بر این، ایلان ماسک می‌گوید برای اتمام عملیات سرمایه‌گذاری و تراکنش مالی هم به اطلاعات بیشتری نیاز دارد. حدود سه هفته پیش و در اواسط ماه مه، پاراگ اگراوال، مدیر توییتر تلاش کرد درباره رویکرد قاطع این شبکه اجتماعی برای مبارزه با اسپم‌ها و حساب‌های دروغین، ایلان ماسک را قانع کند. با این حال به نظر می‌رسد این تلاش به‌هیچ وجه مؤثر نبوده است. تهدید جدید ایلان ماسک به نخریدن سهام توییتردرنخستین روز کاری پس ازپایان مهلت مرحله اول نقل و انتقال سرمایه انجام می‌شود. قراربود در صورت اتمام مرحله پیشین، اداره تضمین رقابت بازارهای آمریکا تحقیق درباره توافق پیشنهاد ایلان ماسک با توییتر را آغاز کند.

سید روح‌اله سیدی، دبیرکل و رئیس شورای مرکزی مجمع نخبگان ایران در گفتگو با ما، جهاد تبیین را فرصت مناسبی برای حضورِپررنگ‌تر نخبگان دربخش های مختلف کشوردانست وگفت: یکی ازملزومات موفقیت «جهاد تبیین»، استفاده هرچه بیشتراز نخبگان درامورکشور است. وی دراین باره توضیح داد: نخبگان به نوبه خودشان می‌توانند با ارائه راهکار و برنامه‌های متنوع، پروژه جهاد تبیین را چند گام به موفقیت نزدیک‌تر کنند. ما در حوزه‌های مختلف افراد نخبه و خوش فکری داریم که می‌توانند مقوله مورد نظر را به نحو شایسته اجرایی نمایند. سیدی اضافه کرد: ایران نیز مانند سایرکشورها دریک پیچ تاریخی قرار دارد و تحولات متعددی را در منطقه و جهان شاهد هستیم، از این جهت مقوله جهاد تبیین مهم‌ترین و اثرگذارترین سلاح برای مقابله با توطئه دشمنان داخلی و خارجی است. باید نگاه نخبگانی و تخصصی به این موضوع مبذول شود. دبیرکل و رئیس شورای مرکزی مجمع نخبگان ایران اظهار داشت: فهم واقعیت‌ها و شناخت و درک محیط و انتقال آن به جامعه، هدف کلی جهاد تبیین است، یعنی اجازه ندهیم روایت‌های دروغ بر آنچه که واقعیت است قالب شود. وی تاکید کرد: همواره درادوار مختلف، جریان‌های معارضی وجود دارد که به دنبال ضعیف جلوه دادن دستاوردهای آن نظام است. بدون شک با بهره گیری از تفکر نخبگانی می‌توان به ایده‌های نو برای خنثی سازی آن‌ها دست یافت.

رئیس شورای مرکزی مجمع نخبگان ایران یادآور شد: البته جهاد تبیین را ابتدا باید به خوبی برای لایه‌های مختلف جامعه تشریح کرد تا بتوانیم نتیجه لازم را ازآن دریافت کنیم. متاسفانه هنوزبسیاری ازخودِ دولتمردان و مسئولان دستگاه‌ها مقوله پیش رو برایشان جانیفتاده و تبیین نشده است. سیدی گفت: به متولیان این امر پیشنهاد می‌کنم برای نتیجه بخشی بهتر این جهاد، ظرفیت دانشجویی و نخبگانی را فراموش نکنند.