محمدرضا باهنر، دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین: دولت تدابیرش بد نیست؛ البته بگذریم از این دو سه ماه اخیر که در جریان بحران و مشکلات بعضی از تدابیرش قابل نقد است، علتش هم این است که مسئولینی که در دولت هستند مدیر زمان بحران نیستند؛ حتی خود مسئولین هم در جلسات خصوصی خودشان می‌گویند که ما مدیر زمان بحران نیستیم؛ مدیر زمان عادی هستیم. از اینکه بگذریم تدابیر دولت نسبتاً بد نبوده است؛ ولی ما برای دولت به دو یا سه مشخصه باهم نیاز داریم. باید مدبر باشد و شجاعت تصمیم‌گیری و توان قدرت و اجرا داشته باشد؛ به‌طور‌مثال، دولت نهم و دهم توان اجرا داشت، پرتحرک بود؛ اما خرد جمعی را قبول نداشت.
 

محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور: می‌دانم مشکل چیست. آقای فیروزآبادی تلاش زیادی می‌کند و اطلاعاتی دارد که قابل‌گفتن در این جمع نیست. آنجا که باید اراده‌ای قوی برای ساماندهی فضای مجازی باشد، نیست. رهبری چقدر تأکید بر شبکه ملی اطلاعات داشتند. چقدر تأکید شد که پیام‌رسان‌های خارجی جای خود را به پیام‌رسان‌های داخلی بدهند. تلگرام و اینستاگرام ازنظر اخلاقی و امنیتی برای کشور ما بلا ایجاد کرده است. ما کشور عقب‌افتاده‌ای نیستیم که نتوانیم از این ابزارها متناسب با نظام جمهوری اسلامی استفاده کنیم. این ملت ازنظر سطح علمی حرف اول را می‌زند. این حقیقت غیرقابل‌انکار است که زمینه بهتری را فراهم کنیم تا جوان‌هایی که باور دارند می‌توانند کشور را از این مشکل نجات دهند آن زمینه را فراهم کنیم.
 

تا قبل از استیضاح «علی ربیعی» تصور نمی‌کردیم وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تا این اندازه محبوب باشد که هنوز ربیعی نرفته، لیستی از کاندیداها برای جایگزینی او به‌صف شوند. در همین چند روز، حداقل نام ده نفر به‌عنوان جانشین ربیعی در رسانه‌ها مطرح شده است. به‌جز «پرویز فتاح»، رئیس کمیته امداد امام(ره) که «فارس» دیروز مدعی شد پیشنهاد وزارت را رد کرده است، لشکری از اسامی به صف شده است!
راز این محبوبیت آن‌هم در ارتباط با وزارتخانه‌ای که در این وضعیت بحرانی اقتصادی با بیکاران و بازنشستگان سروکار دارد، شاید در یک کلمه باشد: شستا؛ شرکتی که روز استیضاح ربیعی «وزیرکش» لقب گرفت؛ اما انگار اگر پای شستا هم در میان نباشد، معرفی جانشین برای جریان‌های سیاسی به مسئله‌ای حیثیتی تبدیل شده است. ۱۰نفری که برای به‌دست‌گرفتن سکان هدایت وزارت کار کاندیدا شده‌اند عبارت‌اند از: انوشیروان محسنی بندپی، جمشید انصاری، تقی نوربخش، کامل تقوی‌نژاد، ابوالحسن فیروزآبادی، احمد می‌دری، کاظم جلالی، محمد نهاوندیان، محمدباقر نوبخت و مرتضی بانک (باور بکنید یا نکنید نام نوبخت هم در این لیست قرار دارد!). اما اولین گزینه انوشیروان محسنی بندپی است که بعد از برکناری ربیعی با حکم رئیس‌جمهور به‌عنوان سرپرست وزارت کار انتخاب شده است. کسی که در روز استیضاح ربیعی نامش به میان آمده و متهم به رشوه‌دادن به نمایندگان به اسم کمک به بهزیستی شد! و انتخاب او به‌عنوان سرپرست وزارتخانه را نوعی دهان‌کجی به مجلس می‌دانند. جمشید انصاری، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان امور اداری و استخدامی کشور است که سابقه نمایندگی مجلس را در کارنامه دارد و مدت‌ها مدیرعامل بنیاد باران بود. سیدتقی نوربخش، رئیس سازمان تأمین اجتماعی گزینه‌ای است که درباره او گفته می‌شود «لابی نزدیک به وزیر بهداشت در دولت و مجلس، می‌خواهد نوربخش را به صندلی وزارت برساند.» سیدکامل تقوی‌نژاد، رئیس سازمان امور مالیاتی گزینه‌ای است که گفته می‌شود نزدیک به طیف غلامرضا تاجگردون و فراکسیون زاگرس‌نشینان است. سیدابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی یکی از گزینه‌های معرفی‌شده در فضای مجازی است. سال ۹۲ هم به‌عنوان یکی از گزینه‌های احتمالی وزارت ارتباطات مطرح ‌شده بود. احمد می‌دری، اقتصاددان و معاون وزیر کار، نماینده مجلس ششم و عضو کمیسیون اقتصادی آن بود. چهار گزینه «مرتضی بانک»، «محمد نهاوندیان»، «محمدباقر نوبخت» و «کاظم جلالی» هم گزینه‌های حزب اعتدال و توسعه هستند. درباره نوبخت نقل‌قولی از حسین مرعشی شاید بد نباشد که اخیراً گفته بود: «هیچ وزیری در هیئت دولت از نوبخت راضی نیست و هرکس را که می‌بینیم از وی می‌نالد!»
 

«این‌طوری پیش برود یک چیزی هم به مسئولان و بچه‌هایشان بدهکار می‌شویم!» این را یکی از کاربران پس از ادعای نماینده ارومیه درباره چوپان ‌بودن(!) پسرش نوشته بود.
در این چندروزی که کمپین «#فرزندت_کجاست» به راه افتاده، جو طوری پیش رفته که مردم احساس بدهکاربودن می‌کنند! تقریباً تمامی مسئولانی که به این کمپین پیوستند و درباره نحوه فعالیت فرزندانشان پاسخ دادند، مدعی بیکاربودن بچه‌ها و استخدام‌نبودنشان در دستگاه‌های دولتی شده‌اند تا این پرسش پیش بیاید که پس این آقازاده‌های لاکچری زندگی‌کن و گاهی اختلاس‌کن و بعضی وقت‌ها هم رانت‌خوار و مدعی ژن خوب داشتن دقیقاً چه کسانی هستند؟
کاربری نوشته بود: «این‌جوری که از پاسخ مقامات به «#فرزندت_کجاست» معلومه، نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان بیشتر از آمارهای رسمیه. فرزندان مقامات اغلب تحصیل‌کرده اما بیکارن یا کار پاره‌وقت و گه‌گاهی دارن. فکر کنم عن‌قریب ملت یه چیزی هم بدهکار میشن و باید به فکر اشتغال فرزندان مسئولین باشن!»
کاربر دیگری هم نظر جالبی در این باره داشت: «آقازاده‌ها هم که همه از دم بیکارن، این‌هایی که دارو احتکار می‌کنن، ماشین وارد می‌کنن، بازار طلا و ارز دستشونه، رانت می‌خورن، دلالی می‌کنن، همشون منم!»
و باز کاربری هم این‌گونه نوشته بود: «اکثراً در جواب «#فرزندت_کجاست»، می‌گویند شازده در دستگاه دولتی مشغول به کار نیست. ما هم به انتخابشان بین کار دولتی با شش هفت میلیون حقوق و گرفتن پروژه‌های چندصدمیلیونی با رانت پدر احترام می‌گذاریم!»
جواب‌ها عجیب‌وغریب است و تناقض‌هایی به‌همراه داشته است؛ به‌عنوان‌مثال، وزیر آموزش‌وپرورش (بطحایی) و وکیلی، نماینده مجلس در حالی مدعی بیکاربودن و سربازبودن فرزندانشان شدند که رسانه‌ها بلافاصله از وجود نام فرزندان این دو مسئول در لیست دریافت‌کنندگان طرح ترافیک خبرنگاری خبر دادند و پرده برداشتند.
وکیلی کمی بعد ادعای تازه‌ای مطرح کرد و گفت که دخترش در روزنامه ابتکار مشغول به کار بوده است و کاربری هم در پاسخ به این ادعای نماینده مجلس در توییتی خطاب به او نوشت: «آقای وکیلی! چهارده ماه در روزنامه ابتکار بودم، نه دخترتان را دیدم و نه مطلبی از ایشان در روزنامه. مطمئن هستید روزنامه‌نگار ابتکار بودند یا هستند؟!» هرچند چرایی به‌راه‌افتادن این کمپین و اهداف آن از ابتدا هم محل بحث بود.
مهم‌ترین مسئله هم این است که هدف این کمپین چیست؟ آیا می‌خواهد نشان دهد که کدام مقامات رانت‌خوار یا فاسد هستند یا می‌خواهد مسئولان سالم را به مردم معرفی کند؟ این کمپین درواقع نوعی خوداظهاری است، هر مقامی که مایل باشد به این پرسش پاسخ می‌دهد؛ به‌این‌ترتیب ماهیت این کمپین برای معرفی مقامات و مسئولان رانت‌خوار نیست؛ چراکه با این روش نمی‌توان آنان را شناسایی کرد. شاید این کمپین بتواند تعدادی از مدیران سالم کشور را معرفی کند (و البته قطعاً منظور این نیست که مسئولانی که در این کمپین شرکت نکنند، فاسد هستند).
موضوع بعدی این است که پاسخ‌های مسئولان به پرسش عموماً کامل نیست. پاسخ آنان چیزی را ثابت نمی‌کند. نشان نمی‌دهد که فرزندان آنان با رانت پیشرفت کرده‌اند یا نه، یا از رانتی سود برده‌اند یا خیر؟ به‌عنوان‌مثال، پاسخ ظریف نشان می‌دهد پسر و داماد او در بخش خصوصی کار می‌کنند. آیا این پاسخ به این معناست که آنان از رانتی استفاده نکرده‌اند؟ یا پزشکیان گفته است دخترش در پتروشیمی جم کار می‌کند. آیا به این معنی است که دختر نایب‌رئیس مجلس از رانت استفاده کرده است؟ کارکردن دختر نایب‌رئیس مجلس در پتروشیمی جم لزوماً به معنای این نیست که او از رانت استفاده کرده است. درعین‌حال نافی استفاده‌نکردن از رانت پدر هم نیست. درباره سایر مسئولان هم همین موضوع صدق می‌کند؛ هرچند اکثرشان مدعی هستند فرزندانشان کلاً بیکار هستند و اصلاً کاری ندارند که بخواهیم درباره نقش استفاده از رانت در آن صحبت کنیم!
اما گذشته از تمام این‌ها، آنچه ما را به نوشتن درباره این کمپین وادار کرد، پاسخی است که «نادر قاضی‌پور» به این کمپین داده است. او گفته پسرش چوپانی می‌کند! خبرنگار روزنامه ایران هم در پاسخی توییتری نوشت: «قاضی‌پور حق دارد تملک و اداره یک دامداری چندصدمیلیونی توسط فرزندش را هم به معنای اشتغال او به چوپانی بداند!»
قاضی‌پور همان نماینده‌ای است که می‌گوید شب‌ها در مجلس می‌خوابد و ساده‌زیست است! اما این پاسخی که به کمپین تازه به‌راه‌افتاده داده، واقعاً نوبر است و همه را شوکه کرده! آن‌قدر که کاربری نوشته بود: «این چالش «#فرزندت_کجاست» را متوقف کنید بابا. داریم یه چیزی هم بدهکار می‌شیم. بیکار، خانه‌دار، دانشجو، شاغل در شرکت خصوصی؛ این‌ها همه رو تحمل کردیم اما قاضی‌پور با گفتن اینکه پسرم چوپانی می‌کنه، همه رو با خاک یکسان کرد!»

 

دفتر ریاست‌جمهوری اعلام کرد: اخیراً نقل‌قولی از محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهوری مبنی بر اینکه «ما حساب آقای علی لاریجانی را از مجلس جدا می‌دانیم» منتشر شد که این نقل‌قول تقطیع و تحریف‌شده است. اصل کلام این بوده که واعظی گفته است: «آقای رئیس‌جمهور در نامه به آقای لاریجانی اعلام کردند که طبق قانون در زمان مقرر در مجلس حاضر خواهند شد و به این خواسته برخی نمایندگان احترام خواهند گذارد. ما حساب یک گروه معدود و اقلیت در مجلس را از کلیت آن جدا می‌دانیم.»
 

پورابراهیمی، نماینده کرمان که اصلی‌ترین استیضاح‌کننده ربیعی، وزیر کار بود و با نام‌بردن از دختر پزشکیان حسابی خبرساز شد، حالا پشیمان شده است. پورابراهیمی گفته است: «بنده اگر اندازه سر سوزنی در فضاهایی بودم که درخواستی به کسی بدهم، با این صراحت علیه وزیر صحبت نمی‌کردم که وی به «خدای لابی» لقب گرفته است؛ فقط ای‌کاش من در مجلس نامی از فرزند کسی نمی‌بردم؛ هرچند یادداشت یکی از همکارانم بود که به من داد.»

فرمانده مرکزی ارتش آمریکا در صفحه توییتر خود در پیامی به نقل از «جوزف وتل»، فرمانده نظامیان آمریکایی در خاورمیانه، سپاه قدس ایران و فرمانده آن را متهم به انجام کارزار توسعه‌طلبانه در خاورمیانه کرده است. در ادامه این پیام آمده است: این فعالیت‌های مخرب و بی‌ثبات‌کننده امنیت و ثبات منطقه را به خطر می‌اندازد و به نفع مردم ایران نیست. چندی پیش هم مایک پومپئو گفته بود: «مسئولان ایران به‌خصوص فرماندهانی مثل قاسم سلیمانی باید پیامدهای دردناک اقدامات خود را بچشند.»
 

روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: سلمان‌بن‌عبدالعزیز، پادشاه عربستان در آستانه آغاز اعمال حج، در پیامی به زبان فارسی، به زائران فارسی‌زبان خانه خدا خوشامد گفت. او در این پیام نوشت: «از خدا می‌خواهم حج شما را قبول فرماید و پاداش حج مبرور را که بهشت است به شما عنایت فرماید.» کارشناسان سیاسی می‌گویند این اقدام شاه عربستان که تازگی دارد می‌تواند به معنای ابراز تمایل دولت عربستان به ازسرگیری رابطه با جمهوری اسلامی ایران باشد.
 

 «رجب صفراف» را خیلی‌ها با اظهارنظر جنجالی اخیرش درباره سهم ایران از دریای خزر در بی‌بی‌سی شناختند. صفراف گفته بود به‌عنوان عضو تیم مذاکره‌کننده روسیه در دهه 70، تعجب کردیم که چرا ایران بر سهم 50درصدی خود از دریای خزر در مذاکرات ایستادگی نکرد. صفراف البته دو روز بعد اظهاراتش را پس گرفت و گفت صحبت‌های زنده او در برنامه تلویزیونی تحریف و تقطیع شده است! بااین‌حال بهانه را به دست آنانی داد که به‌دنبال پشت‌پرده‌های سهم ایران در این دریا بودند و مسئولان کشورمان را به آب‌وخاک‌فروشی به بیگانگان متهم می‌کنند.
بد نیست بدانید «صفراف» مثل «علی علیزاده» (کارشناس لندن‌نشین بی‌بی‌سی فارسی) از کارشناسان موردعلاقه برنامه «جهان‌آرا»ست، برنامه‌ای که توسط «وحید یامین‌پور» اجرا می‌شود. این برنامه او را مدیر مطالعات ایران معاصر در مسکو معرفی می‌کند و باز شاید برایتان جالب باشد بدانید به‌عنوان‌مثال، آقای «صفراف» در همین برنامه در 27 دی 96 روایت دیدار حاج‌قاسم سلیمانی و پوتین را این‌گونه روایت کرد: مطبوعات روسیه این دیدار را تائید نمی‌کنند؛ اما می‌گویم این دیدار انجام‌شده و در آن دیدار آقای پوتین از نظرات واقع‌گرایانه و عملیاتی آقای سلیمانی استفاده کردند؛ البته معتقدم پوتین نابغه سیاسی جهانی است یا ٣١ خرداد ٩٦ در همین برنامه و در پاسخ به این پرسش که آیا دولت روسیه عملیات موشکی ایران علیه داعش را موفقیت‌آمیز ارزیابی می‌کند یا خیر، گفت: دیروز جمهوری اسلامی ایران برای خودش یک جایگاه جدیدی تعیین کرد و در سرنوشت مبارزه علیه تروریسم بین‌المللی صفحه‌ای ایجاد کرد که واقعاً در نقش یک بازیگر اصلی به صحنه آمد. روسیه مطمئناً از این موضوع راضی است؛ چون به یک متحد بسیار قوی در منطقه نیاز دارد و چنین متحدی را در چهره ایران می‌بیند. (مهمان دیگر برنامه حسن عباسی بود)
 

در روز‌های گذشته، آمریکا به دلایل ظاهراً مختلف تحریم‌هایی علیه ایران و ترکیه اعمال کرد. دور نخست تحریم‌های ایران در پی خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از توافق هسته‌ای در موعد مقرر اجرا شد. تحریم‌های ترکیه، اما اندکی غیرمنتظره بود. به‌دنبال کودتای نافرجام ترکیه در سال ۲۰۱۶، مقامات امنیتی این کشور کشیشی آمریکایی به نام آندرو برنسون را به اتهام عضویت در جنبش گولن بازداشت کردند. پرونده این کشیش در ماه‌های گذشته روابط واشنگتن و آنکارا را به حدی تنش‌آلود کرد که آمریکا تحریم‌هایی علیه ترکیه اعمال کرد. در مقابل، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، طی یادداشتی در روزنامه نیویورک‌تایمز به آمریکا هشدار داد که اگر با ترکیه به‌طورشایسته رفتار نکند، ترکیه به‌دنبال دوستان و متحدان جدیدی خواهد رفت. در اثر تحریم‌های آمریکا، پول ملی ترکیه، لیر، در برابر دلار سقوط کرده و اردوغان، واشنگتن را به تحمیل جنگ اقتصادی علیه آنکارا متهم کرده است. به‌طورهم‌زمان، مقامات ایران هم از جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران سخن می‌گویند. برخی ناظران معتقدند دلیل اقدامات خصمانه آمریکا علیه ایران و ترکیه، فراتر از اختلاف‌های ظاهری بر سر برجام و برنسون است. در همین رابطه، روزنامه العرب طی یادداشتی مدعی شد تحریم‌های واشنگتن علیه تهران و آنکارا یک هدف مشترک دارد: زدن سر جریان اسلام‌گرایی در منطقه. العرب مدعی شد: «آشکار شد که تحریم‌های اقتصادی، عصای آمریکا برای تأدیب اسلام‌گرایان در منطقه خواهد بود. آمریکایی‌ها در دوره ترامپ متوجه شدند که مشکل در بازو‌های اسلام‌گرا نیست؛ بلکه مشکل حقیقی در سر (جریان اسلام‌گرایی) نهفته است.» بنا به گزارش بی‌بی‌سی، وزارت امور خارجه آمریکا با صدور اطلاعیه‌ای قاسم عبداله علی احمد، با نام مستعار قاسم المومن را مطابق با یک فرمان اجرایی صورت گرفته که تحریم‌هایی را بر اشخاص خارجی وضع می‌کند و مرتکب اقدامات تروریستی شده یا تهدیدهای تروریستی عمده محسوب  می‌شوند، در فهرست تروریست‌های جهانی قرار داده و تحریم کرده است.

تحقیق و تفحص از پرونده واردات خودرو، لایه‌های پنهـان یک کنوانسیون، بازی سیاسی آمریکا در غزنی افغانستان، جنگ آب، بیخ گوش، درخواست انحلال فدراسیون فوتبال توسط وکیل یک بازیکن، آغاز تسویه مدیران اصلاح‌طلب در وزارت کار، جای خالی چهره‌های شاخص در کمپین فرزندت کجاست، گمانه‌زنی از برخورد روحانی با مجلس، محتکران ۶ میلیاردی، سود برخی سلبریتی‌ها از کمک‌های مردمی!، تصویب سیاست‌های کلان مبارزه با جنگ روانی و راه‌حل ۸۵ اقتصاددان روی میز دولت از مواردی بود که موضوع گزارش‌های خبری و تحلیلی روزنامه‌های دیروز شده بود.روزنامه‌های دیروز در حالی چاپ شدند که کشف انبار‌های بزرگ احتکار، تصویب سیاست‌های کلان مبارزه با جنگ روانی، احتمال تحقیق و تفحص از واردات خودرو و گمانه‌زنی‌ها از رفتار احتمالی روحانی در جلسه سؤال از رئیس‌جمهور از مواردی بود که در صفحات نخست آن‌ها برجسته شده بود.روزنامه ابتکار با چاپ تصویری از جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی خبر تصویب سیاست‌های کلان مبارزه با جنگ روانی را به‌عنوان تیتر یک برگزید.
روزنامه ایران عنوان حفره رانت ارزی مسدود شد را تیتر یک کرد و در گزارشی با همین عنوان از افزایش ۵/۳برابری ثبت سفارش برای واردات در چهار ماه اخیر که ده برابر نیاز کشور محسوب می‌شود، خبر داده بود. این روزنامه در گفت‌وگویی با وزیر علوم عنوان هیچ دانشجویی نباید ستاره‌دار باشد را از قول غلامی تیتر گفت‌وگو کرد و از قول او نوشت: امیدوارم بتوانیم احکام سنگین دانشجویان بازداشتی را سبک‌تر کنیم.روزنامه کیهان عنوان راه‌حل ۸۵ اقتصاددان روی میز دولت را تیتر یک خود کرده و در یادداشت روز خود با عنوان دو وحشت عمده آمریکا درباره دو «وحشت راهبردی»، آینده و سیاست‌های آمریکا در منطقه نوشته بود.روزنامه شرق در کنار تصویر روحانی در مجلس شورای اسلامی موضوع سؤال از رئیس‌جمهور را با عنوان گمانه‌زنی‌ها درباره برخورد روحانی با مجلس برجسته کرد. این روزنامه همچنین در گزارشی دیگر با پرداختن به پرونده‌های احتکار از احتکاری ۶میلیاردی خبر داد.