این روزها، بحث فیلترینگ و رفع محدودیت‌های دسترسی به اینترنت، یکی از محوری‌ترین و حیاتی‌ترین گفتمان‌های پیش روی جامعه ایران است. سخن گفتن در باب این ضرورت، دیگر صرفاً یک کنش سیاسی نیست، بلکه ورود به قلمرو منافع استراتژیک ملی، رشد اقتصادی و حفظ کرامت شهروندان در عصر جهانی‌شدن است. این موضع‌گیری که در مقابل تداوم فیلترینگ می‌ایستیم، ریشه در درکی عمیق از تحولات تکنولوژیک و نیازهای بنیادین زندگی مدرن دارد.
وعده رئیس جمهور محترم مبنی بر رفع فیلترینگ، یقیناً با درایت و آگاهی کامل نسبت به واقعیت‌های جاری جهان و نیازهای کشور بیان شده است. با این حال، صرف این وعده کافی نیست؛ ما باید دلایل بنیادینی که هرگونه فیلترینگ را ناموجه می‌سازد، به صورت شفاف تبیین کنیم.

اینترنت زیرساخت حیاتی، نه کالای لوکس
مهم‌ترین نکته‌ای که باید در نظر گرفت این است که اینترنت دیگر یک کالای مصرفی یا لوکس نیست؛ اینترنت، زیرساختی حیاتی برای زندگی مدرن، حکمرانی به‌روز و اداره علمی امور در قرن بیست و یکم محسوب می‌شود. در هیچ عرصه‌ای از مدیریت شهری، خدمات‌رسانی دولتی، آموزش عالی، تا تعاملات تجاری، نمی‌توان اثری از تأثیر اینترنت و فناوری‌های مبتنی بر آن نیافت.سرعت و دقت، شاه‌بیت پیشرفت در هر زمینه‌ای است. اینترنت این سرعت و دقت را در اطلاع‌رسانی، محاسبات و اجرای فرآیندها به ارمغان می‌آورد. محدود کردن دسترسی به آن، در واقع فلج کردن موتور محرک بهره‌وری در تمام سطوح است.

خدشه در اعتماد و پیامدهای اجتماعی
فیلترینگ، تأثیری مستقیم بر اعتماد عمومی نسبت به نهادهای رسمی و حاکمیتی دارد. وقتی مسیرهای رسمی اطلاعات مسدود یا تضعیف می‌شوند، میل طبیعی انسان به حقیقت، او را به سمت منابع غیررسمی و زیرزمینی هدایت می‌کند. این امر، در بلندمدت، جامعه را به سمت چندپارگی در روایت‌ها و درگیری با اخبار تأییدنشده سوق داده و پیامدهای اجتماعی پیش‌بینی نشده‌ای به همراه خواهد داشت. ایجاد خدشه در استقلال فکری و اعتماد شهروندان، بزرگترین زیان اجتماعی فیلترینگ است.

ضربه مهلک بر اقتصاد دیجیتال
فیلترینگ مستقیم‌ترین و خشن‌ترین ضربه را به موتور اصلی اقتصاد نوین، یعنی اقتصاد دیجیتال، وارد می‌کند. کسب‌وکارهای نوپا، فریلنسرها، صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی و میلیون‌ها نفری که معیشتشان به ارتباطات بین‌المللی وابسته است، با این مانع روبرو هستند. محدود کردن اینترنت، یعنی حبس استعدادها و محروم کردن نسل جوان از رقابت برابر در بازارهای جهانی. اینترنت آزاد، مهم‌ترین ابزار برای یادگیری مستمر، آگاهی و ارتباطات در دنیای امروز است.

ناکارآمدی در بلندمدت؛ آب در هاون کوبیدن
تلاش برای مقابله با علم و تکنولوژی از طریق مسدودسازی، در میان‌مدت و بلندمدت، صرفاً مصداق “آب در هاون کوبیدن” است. فناوری‌های ارتباطی هر روز پیشرفته‌تر می‌شوند و روش‌های عبور از فیلترینگ نیز توسعه می‌یابند. حکومتی که در صدد پیشرفت است، باید حداکثر استفاده را از علوم و فنون روز دنیا ببرد، نه آنکه با استفاده از ابزارهای قدیمی، سعی در مسدودسازی جریان طبیعی اطلاعات داشته باشد. راه حل، اصلاح رفتار و استفاده هوشمندانه از تکنولوژی است، نه مسدودسازی آن.

محاسبه هزینه-فایده و شفافیت
البته پذیرفته‌ایم که ابزارهای تکنولوژیک ممکن است مورد سوءاستفاده قرار گیرند. اما مبنای هر تصمیم حاکمیتی باید قاعده شفاف “محاسبه هزینه-فایده” باشد. پروژه‌ای که زیان‌ها و عواقب آن (اقتصادی، اجتماعی، سیاسی) چندین برابر فواید بالقوه‌اش باشد، باید از دستور کار خارج شود.
در مقابل، پرسش‌گری بدون هزینه، آزادی نقد و انتقاد، و جریان آسان تبادل اطلاعات، از لوازم اصلی مبارزه با مفاسد و تضمین سلامت امور هستند. شفافیت، اعتماد عمومی را تقویت می‌کند و همدلی بین دولت و ملت را به ارمغان می‌آورد. نادیده گرفتن این ضرورت‌ها، تنها به افزایش نارضایتی منجر خواهد شد.
بنابراین، عدم فیلترینگ در ایران، نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت استراتژیک برای حفظ منافع ملی و فراهم کردن امکان رشد برابر شهروندان با استانداردهای جهانی است.
 

پس از هفته‌ها مذاکرات فشرده و تحت فشارهای بین‌المللی، سرانجام جنبش حماس و گروه‌های مقاومت فلسطینی، موافقت رسمی خود را با طرح پیشنهادی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برای برقراری آتش‌بس در غزه اعلام کردند. این اعلامیه که همزمان با پخش زنده اخبار از سوی ترامپ صورت گرفت، پایان رسمی جنگ را رقم زد و بر اساس آن، توقف کامل درگیری‌ها، خروج نیروهای اسرائیلی، ورود کمک‌های بشردوستانه و آغاز روند تبادل اسرا تضمین شده است. این توافق که با ضمانت‌های آمریکا، مصر، قطر و ترکیه حاصل شد، پروژه‌های اشغالگران برای تسلیم و کوچ اجباری فلسطینیان را با شکست مواجه ساخت.

   موافقت رسمی حماس و شروط توافق
جنبش حماس پس از مذاکرات مسئولانه در شرم‌الشیخ، بیانیه‌ای رسمی صادر کرد و اعلام نمود با هدف توقف نسل‌کشی و عقب‌نشینی اشغالگران از نوار غزه، با طرح مورد نظر موافقت شده است. یک منبع فلسطینی به «العربی الجدید» تأکید کرد که این توافق، با ضمانت‌های چهار کشور، «بازگشتی به جنگ نخواهد بود» مشروط بر پایبندی کامل هر دو طرف به مفاد آن. حماس همچنین از تلاش‌های میانجی‌گران (قطر، مصر، ترکیه) و شخص ترامپ قدردانی کرد و در عین حال، خواهان الزام رژیم صهیونیستی به اجرای کامل تعهدات شد تا از تعلل یا طفره رفتن جلوگیری شود.

   استقبال در اراضی اشغالی و به رسمیت شناختن ایستادگی مقاومت
در پی اعلام پایان جنگ، مردمی که خواهان صلح بودند به خیابان‌ها آمده و شادی کردند. نکته قابل توجه، اذعان تحلیلگران اسرائیلی به عدم شکست حماس بود. خبرنگار شبکه «کان» اعتراف کرد که حماس «پس از بیش از دو سال جنگ شکست نخورد و تسلیم نشد.» او اظهار داشت: «امروز جنگ با یک توافق به پایان رسید. همه منتظر تصویری از تسلیم و شکست حماس بودند، اما تصویری که امروز دیدیم به نظر نمی‌رسد شبیه آن باشد.»

    چشم‌انداز صلح منطقه‌ای و نقش ایران
دونالد ترامپ در حاشیه اعلام این توافق، بار دیگر درباره صلح گسترده‌تر در منطقه صحبت کرد. او در مصاحبه با فاکس نیوز، ضمن تأکید بر آزادی قریب‌الوقوع اسرا، به نتانیاهو یادآوری کرد که اسرائیل «نمی‌تواند با جهان بجنگد.» ترامپ با اشاره به این دستاورد، گمانه‌زنی‌ها را تقویت کرد که «ایران بخشی از روند صلح گسترده‌تر خواهد بود.» این اظهارنظر، ادعاهای پیشین ترامپ مبنی بر پیوستن احتمالی ایران به توافق ابراهیم و فرآیند عادی‌سازی روابط با اسرائیل را تداعی می‌کند، تحلیلی که برخی آن را در راستای استراتژی تغییر رژیم در ایران ارزیابی کرده‌اند.