چند راه کار برای نجات بورس
نویسنده : دکتر مصطفی نصراصفهانی / تحلیلگر مسائل اقتصادی
پیرو پیشنهاد وضع مالیات بر عایدی سرمایه در بازار سهام، پنج پینوشت را باید مورد توجه قرارداد:
1 - متأسفانه قدرتمندان در ایران همگی ملک باز هستند و اساساً وقتی درصد عمده ثروت افراد در ملک باشد، نمیتوانند سیاست درستی در قبال آن اخذ کنند. حالا حباب فاحشی که در ایران در ملک وجود دارد را هم ببینند انواع و اقسام مبانی نظری از هزار مکتب اقتصادی جور میکنند تا بگویند مثلاً نسبت P/r اگر 30 به بالا هم باشد حبابی نیست. بازار سهام مثل همیشه مظلوم است. اگر قیمت ملک رشد کند میگویند به دلیل تورم بوده است، اما قیمت سهامی که چندین سال از تورمهای 60-70 درصدی جامانده است اگر رشد کند صدای بعضی معلومالحالها بلند میشود.
2 - متأسفانه در موارد متعددی حتی سهمی که پروژه میشود هم به دلایل مختلف در اوج قیمت هم کمتر از ارزش جایگزینی و یا NAV سهم قیمت میبیند. یعنی بازیگر تلاش میکند ارزش بازار سهم را به ارزش واقعی نزدیک کند، اما او هم نمیتواند، چون سایر تعارض منافع (مثلاً بین مدیران شرکتها) اجازه نمیدهد که بعداً در مورد آن بحث خواهم کرد. نتیجه اینکه حتی در همان اوج 99 هم تعداد زیادی از شرکتها باارزش بالقوه و حتی ارزش اسقاط (نه جایگزینی) خود فاصله داشتند و به بیانی ارزان بودند.
3 - ممکن است گفته شود که این مالیات خرج مردم نمیشود و... . پاسخ این است که دولت کسری بودجه دارد و اگر آن را از طریق سالم تأمین نکند هر کار بیجایی ممکن است بکند. از شوک واردکردن به بازار سهام بگیر تا خونریزیهایی مثل سال 98 تا خلق ابر تورم و... .
4 - فعالان بازار سهام ممکن است بگویند چرا ما؟ پاسخ این است که این کار به نفع بازار سهام هم هست. چنانچه بالاتر توضیح داده شد منجر به رشد بازار سهام خواهد شد و این باج را باید داد. درست مثل کسی که زورگیر خفتش کرده است و کاری نمیتواند بکند. در این صورت کارهایی مثل افزایش نرخ خوراک در عمل به ضرر کسری بودجه خواهد بود. در ثانی کمک به بهبود وضعیت کلان هم کار هر دلسوزی است. حتی اگر دیگران کمک نکنند.
5 - این مافیای کثیفی که امروز در حال سرکوب بازار سهام و تلاش برای پائین تر آوردن قیمتهای آن است، دغدغه بودجه و بیتالمال و... ندارند، بلکه هدفشان خرید در قیمتهای پائین تر است و ازقضا بزرگترین مخالف مالیات بر عایدی سرمایه و یا کاهش انتظارات تورمی هستند. آنها میخواهند همه سود نامشروعی که بناست تا سال آینده از بازار سهام کسب کنند را داشته باشند. اگر شک دارید تا سال آینده پیگیر اخبار و تحولات بازار سهام باشید.