
اساسیترین کالای فرهنگی حیرانِ ایدهها و تصمیمهاست
تعداد بازدید : 1
کاغذ بورسی می شود!
نویسنده : آزاده سلیمان نژاد / گروه اقتصاد
به گفته مدیرعامل تعاونی لیتو گرافان تهران، ورود کاغذ چاپ و تحریر به بورس نگرانیهایی برای مصرفکنندگان، واردکنندگان و دیگر دستاندرکاران بحث کاغذ ایجاد کرده است. تاکنون نیز سابقه نداشته که یک کالای وارداتی در بورس عرضه شود. از این موارد گذشته بورس هم مثل بقیه بازارها حالوروز خوشی ندارد.
در مورد بازار این کالا برخی منابع میگویند: افتوخیزها و فساد در بازار کاغذ قدمت زیادی ندارد، جوان آنلاین اردیبهشتماه اعلام کرد: از سال 97 که کاغذ در فهرست کالاهای اساسی قرار گرفت فساد در عرصه واردات کاغذ رو به فزونی رفت ارزهایی که به نامهای جعلی اختصاص پیدا کرد و سرنوشتشان معلوم نشد.
در یک نگاه کلی میتوان علت نوسانات بازار کاغذ و بهخصوص افزایش آن را در سالهای اخیر متأثر از قیمت دلار و ادامهدار شدن بحران اوکراین بهعنوان یکی از سه کشور واردکننده کاغذ و همچنین تغییر اقلیم جنگلها و اجازه تنفس به جنگلهای شمال دانست، ناگفته نماند که آغاز سال تحصیلی جدید و چاپ کتاب و دفتر و کاغذ موجب خالی شدن انبارهای کاغذ و گرانی این کالا شد. اما این تمام قضیه نیست چراکه اظهارنظرهای متفاوت صاحبنظران، مسئولین و مردم در مورد گرانی کاغذ زیاد است.
اردیبهشتماه، بابک عابدین رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ درباره دلایل گرانی کاغذ گفت: افزایش قیمت جهانی کاغذ، مصوبه تجاری برای افزایش نرخ ارز مبنای حقوق ورودی و محدودیتهای تخصیص ارز و واردات ازجمله دلایل افزایش ۲۰ تا ۲۵ درصدی قیمت کاغذ تحریر و مقواست.
مهرماه نیز رئیس اتحادیه کاغذ و مقوا، در گفتوگو با فارس گفت: 90 درصد کاغذ موردنیاز کشور از طریق واردات تأمین میشود بنابراین نرخ ارز و مسائل خارجی در قیمت آن تأثیرگذار است.
احمد شریفان بابیان اینکه قیمت کاغذ از ابتدای امسال 20 درصد گران شده است، افزود: جنگ روسیه و اوکراین مجرای ورودی کالاهای ما را تا حدودی بسته است و همین موضوع بر روی قیمت کاغذ تأثیر گذاشته است. رئیس اتحادیه کاغذ و مقوا بابیان اینکه مسائل مختلف داخلی نیز بر روی قیمت کاغذ اثرگذار است، ادامه داد: وزارت صمت متولی بازار و واردات است؛ بنابراین باید در کنترل بازار نقش ایفا کند که متأسفانه نقشی در کنترل بازار کاغذ نداشته است.
شریفان افزود: تا زمانی که بین ارگانهای مختلف ازجمله سازمان تعزیرات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت صمت و سازمان بازرسی و نظارت، هماهنگی وجود نداشته باشد نمیتوان اقدام عملی خاصی انجام داد.
به گفته یک واردکننده کاغذ «قیمت کاغذ بههیچعنوان پایین نمیآید؛ چون اشخاصی که قیمتها را تعیین میکنند، کسانی هستند که از قیمت کاغذ در روزهای بعد خبردارند و ما نمیتوانیم ملاقاتشان کنیم».
احمدی دلایل دیگری برای افزایش قیمت کاغذ داشت و گفت: دومین دلیل گرانی، هزینه حملونقل است. «درگذشته حملونقل کاغذ در هر ماشین ۱۲ میلیون تومان هزینه داشت، اما در حال حاضر این مبلغ به ۲۰ میلیون تومان افزایش پیداکرده است».
ناگفته نماند وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ماه پیش در بازدید از کارخانه کاغذسازی زاگرس در استان فارس به ایرنا گفت: به دنبال سفر استانی مهرماه سال گذشته رئیسجمهور مصمم هستیم مشکلات این کارخانه رفع شود. اسماعیلی همچنین گفته، من از طرف دولت به مردم قول دادم که مشکل واردات کاغذ مرتفع شود.
به گفته وی «در حال حاضر کاغذ باقیمت سابق در حال توزیع است و ما شاهد آرامش در این بازار هستیم.»
این در حالی بود که بسیاری از کارشناسان، فعالان و تولیدکنندگان کاغذ در همان روزهای نخست که وزیر ارشاد از حمایت از تولید داخلی کاغذ برای رسیدن به خودکفایی سخن میگفت، این مهم را در طولانیمدت امکانپذیر میدانستند و تحقق آن در دوره یک سال و نیم غیرممکن اعلام کردند؛ ابوالفضل روغنی گلپایگانی، رئیس سندیکای تولیدکنندگان کاغذ و مقوا ازجمله این افراد بود.
روغنی از همان ابتدا در گفتوگو با تسنیم گفته که «رسیدن به خودکفایی در حوزه تولید کاغذ تحریر نیازمند سرمایهگذاری بلندمدت و تغییر استراتژی و سیاست در دولت است. بیان حمایت صرف کافی نیست، بلکه حمایتها باید به مقام عمل بیاید.»
وی همچنین در مورد مشکلاتی که بازار کاغذ با آن روبروست گفت: من بهعنوان یک تولیدکننده و یک مقام صنفی معتقدم برنامه دولت برای تأمین کاغذ تحریر بیشتر آرزوست تا اینکه انجام شود. اجرای دستور «برو تولید کن»، جواب نمیدهد.
اواخر مهرماه نیز مدیرعامل کارخانه چوب و کاغذ مازندران در گفتگو با تسنیم هشدار داد در صورت عدم تأمین نقدینگی، تولید کاغذ چاپ و تحریر در این کارخانه بهناچار متوقف خواهد شد.
امید نیک نژاد، گفته: باجان و دل و علیرغم همه سختیها و مشقات، بدون ریالی مساعدت، تولید کاغذ تحریر را به سقف 45 هزار تن و با بهترین کیفیت باوجود بدهیهای زیاد مانده از قبل به سامان رساندیم، در شرایط سختی به لحاظ نقدینگی و تأمین چوب موردنیاز بسر میبریم.
علیرغم همه این مشکلات، این روزها صحبت از ورود کاغذ به بورس است. یکی از مخالفان این قضیه مدیرعامل تعاونی لیتوگرافان تهران است. غلامرضا شجاع هفته گذشته در گفتوگو با تسنیم، ضمن اشاره به بالا بودن قیمت کاغذ در ماههای اخیر گفت: امروز قیمت هر بند کاغذ چاپ و تحریر که از ماهها پیش در داخل کشور موجود بوده به بندی یکمیلیون و 300 هزار تومان رسیده است. وی ادامه داد: این در حالی است که در ماههای گذشته تاجران رغبتی به واردات کاغذ چاپ و تحریر نداشتهاند؛ چراکه نگران ورود کاغذ به بورس هستند.
شجاع تصریح کرد: ورود کاغذ چاپ و تحریر به بورس نگرانیهایی را هم برای مصرفکنندگان، هم واردکنندگان و هم دیگر متصدیان بحث کاغذ ایجاد کرده است. تاکنون نیز سابقه نداشته که یک کالای وارداتی در بورس عرضه شود.
وی با اشاره به دلایل این نگرانیها گفت: قیمت کاغذ تحریر وارداتی تغییر است و تابع قیمت جهانی، قیمت ارز نیمایی و مسائل دیگری است، برای نمونه یک ماه پیش قیمت جهانی کاغذ از قیمت امروز گرانتر بوده است، اگر قرار بر ورود کاغذ به بورس باشد، فروشندهای که کاغذ را یک ماه پیش خریداری کرده و امروز به دستش رسیده است، ضرر خواهد کرد.
اما نکته جالب اینجاست که رئیس انجمن وارد کنندگان کاغذ روز گذشته در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار نسل فردا گفت: در حال حاضر بازار کاغذ با هیچ مشکلی روبرو نیست و بهاندازه کافی کاغذ در انبارها وجود دارد، حسن میرباقری معتقد است، عدهای قصد دارند به شایعات و گمانهزنیها در مورد بازار کاغذ دامن بزنند. وی افزود: در حال حاضر با همکاری وزارت صمت، بانک مرکزی و واردکنندگان بازار کاغذ به ثبات رسیده و هیچ مشکلی ندارد.
در شرایطی که نظرات مختلفی را در مورد بازار کاغذ شاهد هستیم شاید تنها اندک امید به صحبتهای رئیس فرهنگ و ارشاد در مورد این کالا موجب آرامش خاطر دغدغه من دان شود. ایسنا دو ماه پیش از قول محمدمهدی اسماعیلی اعلام کرد: قدمهای مهمی درزمینهٔ کاغذ برداشتهشده و سال آینده شاهد خواهیم بود نیاز کشور با کاغذ داخلی تأمین خواهد شد. حال باید دید این قول وزیر ارشاد محقق میشود یا خیر؟