FATF باز هم به ایران مهلت داد؛ این بار یک مهلت چهارماهه که «آخرین مهلت» است.FATF اعلام کرد مهلت نهایی ایران برای پیروی از معیارهای بینالمللی، فوریه 2020 است و پس از آن، این نهاد از تمام اعضای خود درخواست خواهد کرد تا اقدامات متقابل انجام دهند. این نهاد مستقر در پاریس در عین حال در بیانیهای اعلام کرد از اعضای خود بررسی دقیقتر معاملات با ایران و حسابرسی سختتر شرکتهای تأمین سرمایه فعال در این کشور را درخواست کرده است.
در این بیانیه آمده است: «اگر ایران پیش از فوریه 2020 کنوانسیونهای پالرمو و تأمین مالی تروریسم را همراستا با استانداردهای FATF به صورت قانون تصویب نکند، سپس FATF تعلیق اقدامات متقابل را به طور کامل بر میدارد و از اعضایش میخواهد تا اقدامات متقابل مؤثر همراستا با توصیه نامه 19 اجرایی کنند.»
این نهاد «با ابراز ناامیدی از عقب افتادن این طرح اقدام»، اعلام کرد: «FATF انتظار دارد ایران به سرعت در مسیر اصلاحات پیش رود تا تضمین دهد که به تمام موارد باقی مانده از طریق تکمیل و اجرای اصلاحات لازم ضدپولشویی و مقابله با تأمین مالی تروریسم پرداخته است.»
و FATF همچنان بلاتکلیف در ایران روزگار میگذراند. در حالی که برخی چهرهها و مسئولان از جمله حشمتاله فلاحتپیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس یا لعیا جنیدی، معاون حقوقی رئیسجمهور میگویند FATF مصوبه قانونی است و رئیسجمهور به لحاظ حقوقی میتواند و باید آن را برای اجرا ابلاغ کند، اما گویا کسی نمیخواهد یک تنه زیر بار تعیین تکلیف و تصویب FATF برود.
یکی از گمانههایی که در این باره مطرح میشد این بود که عدهای منتظرند تکلیف تحریمهای آمریکا و حمایتهای احتمالی اروپا از ایران مشخص شود تا درباره FATF تصمیم بگیرند، اما به فرض صحت، بعید است در ظرف چهارماهی که گروه ویژه اقدام مالی به ایران فرصت داده، معجزهای در این باره صورت بگیرد! موضوع اینجاست که این به اصطلاح «دست دست کردن» دوطرفه است؛ شرکتهای خارجی میگویند خروج ایران از لیست سیاه FATF برای سرمایهگذاری آنها در این کشور مهم است. فرانسه، انگلیس و آلمان نیز اجرایی شدن کانال مالی جدید با ایران را تا حدودی مشروط بر اجرای FATF کردهاند.
وضعیت ایران در لیست FATF هنوز از خاکستری به سفید تغییر وضعیت پیدا نکرده است. آخرین بار رد CFT و پالرمو را میشد از مجمع تشخیص مصلحت نظام گرفت که قرار بود پس از نوروز 98 تعیین تکلیف شود، اما حتی یک جلسه در این رابطه تشکیل نشد تا مهلت یکساله مجمع برای بررسی این مصوبه تمام شود و عدهای فرض را بر این بگذارند که سکوت مجمع از رضایت است!
سابقه بلاتکلیفی الحاق دولت جمهوری اسلامی به کنوانسیون بینالمللی مقابله با جرائم سازمانیافته فراملی بیشتر از 11 سال است. کمکم رکورد مذاکرات هستهای را هم میشکند! حدود 19 سال بلاتکلیفی ایران در الحاق به این لایحه در حالی است که از بیستودوم مهرماه سال گذشته تا کنون 37 کشور از جمله سوریه نسبت به عادیسازی شرایط خود در گروه ویژه اقدام مالی اقدام کردهاند و اگر این گروه دوباره سر تعامل با ایران نداشته باشد، تهران و پیونگیانگ دو ساکن لیست سیاه یا در عبارتی صحیحتر لیست کشورهای پرخطر به لحاظ مالی خواهند بود. (گفته میشود یکی از نگرانیهای مخالفان پذیرش FATF محدود شدن ایران از کمک به سوریه و حزباله است.)
نکته جالب اینکه تنها کشورهای ایران و کنگو در حال حاضر عضو پالرمو نیستند و کشوری همچون کرهشمالی نیز تکلیف عضویت خود در این نهاد را روشن کرده است و دلیل حضورش در لیست سیاه، عدم اجرای سایر توصیههای این نهاد است.
این چهارمین باری است که گروه ویژه اقدام مالی وضعیت ایران را در برابر اقدامات متقابل تمدید کرده است. پیش از این سه بار مهلتهای چهار ماهه برای ایران جهت اجرای درخواستهای این کارگروه در نظر گرفته بود.
بار قبلی که این گروه همراه با دادن مهلت به ایران بیانیهای هم صادر کرد، لحنی تندتر از سایر بیانیههای این نهاد علیه ایران داشت و به نظر میرسید تصمیم به اتخاذ اقدامات جدی علیه ایران دارند. این بار هم لحن بیانیه تند است و البته به نظر میرسد این بار واقعاً «آخرین مهلت»است!