سر زدن به مدارس دولتی که اولیا با چشمهایی نگران در نوبت ثبتنام فرزندان خود به صف ایستادهاند، خصوصاً در پایههای نخست هر مقطع تحصیلی، چیزی فراتر از نگرانی آنها را برای ثبتنام در مدارس خوب و برند فریاد میزند. اولیای یکی از دانشآموزان پایه اول که برای ثبتنام در دبستان دخترانه دولتی در منطقه ۱۲ مراجعه کرده، میگوید این بار هشتم است که برای ثبتنام فرزندش سرمیزند. او درحالیکه چادرش را محکمتر زیر چانه میگیرد و گویی بغض خود را فرومیدهد میگوید: خانه ما دقیقاً مرز بین محدوده است؛ یعنی اگر یک پلاک اینطرفتر بودیم در محدوده این مدرسه قرار داشتیم؛ ولی الان خارج از محدوده محسوب میشویم. مدرسه با این وسعت هم فقط دو کلاس برای اولیها دارد و ظاهراً همه معلمهای باتجربه نیز همینجا جمع هستند. وی ادامه داد: خودم در همین مدرسه درس خواندم؛ زمان ما اینطور نبود که همه معلمهای خوب در یک مدرسه باشند؛ بلکه در مدارس پخش بودند اما الان اینطور نیست و معلمهایی هم که بازنشسته شدهاند، هر کدام یک مدرسه غیردولتی در منطقه زدهاند. مسئولان آموزش و پرورش اصلاً نگران وضعیت مدارس و این تبعیضی که وجود دارد و بلایی که سر ما دارد میآید،
نیستند.
میپرسم چه اصراری دارید فرزندتان در این مدرسه تحصیل کند؟ میگوید: سه فرزند دارم؛ دخترم پایه دهم میرود و سیزده میلیون و ۷۰۰ هزار تومان شهریه مدرسهاش شده است. همین تابستان از ما ۹۸۰هزار تومان پول گرفتند برای کلاسهای اجباری تابستان، بعد به فرزند من که معدل سال قبلش ۲۰بوده دوباره همان دروس پایه نهم را مرور میکنند! پسرم هم پایه دوازدهم میرود و ۲۰میلیون هم برای ثبتنام او باید بدهیم؛ دیگر توان اینکه دخترم را مدرسه غیردولتی بگذارم ندارم. مدارس دولتی دیگر هم یا دور هستند یا کیفیت خوبی ندارند. مادر این دانشآموز هم که همراهش آمده، تاکید میکند: مدارسی که بتوانند از نظر تربیتی خیال آدم را راحت کنند کم هستند؛ اما در اینجا مطمئن هستم نوهام از نظر دین و تربیت جایش خوب است؛ اما دختر همسایه ما در یک مدرسه دولتی در همین منطقه درس میخواند، بعد از یک سال مادرش میخواهد مدرسهاش را عوض کند؛ چون اصلاً از نظر تربیتی مراعات نمیکنند. اولیای این دانشآموز که به نظر میرسد برای گفتن این حرف تردید داشتهاند، میگویند: برای ثبتنام دو فرزند دیگرم در مدرسه غیردولتی، خانهمان را اجاره دادیم و آمدیم خانه مادرم سکونت کردیم که با پول اجاره آن بتوانیم خرج تحصیل فرزندان خود را بدهیم؛ ولی این انصاف نیست! چرا ما باید اینقدر نگران تحصیل فرزندانمان باشیم و برای آن به سختی بیفتیم. پدر یکی دیگر از دانشآموزان که دورتر ایستاده و سرش را پایین انداخته بود، در مقابل پرسش من که مشکل شما برای ثبتنام دخترتان چیست؟ میگوید: به منطقه مراجعه کردهام برای ثبتنام دخترم ولی جواب سربالا میدهند. به دو مدرسه دولتی در منطقه رفتهایم که میگویند ظرفیت تکمیل است؛ اینجا جای سومی است که آمدهام. اگر منظور دوستان در آموزش و پرورش این است که در نهایت برویم مدرسه غیردولتی ثبتنام کنیم، شخصاً ترجیح میدهم دخترم در خانه بماند ولی این کار را نمیکنم؛ چون نه پولش را دارم و نه اعتقادی به اینهمه تبعیض. مدیر واحد ارزشیابی منطقه میگوید: ما برای فلان مدرسه دولتی کلی نامه از طرف مسئولان داریم که اگر بخواهیم کسی را خارج از محدوده ثبتنام کنیم، آنها در اولویت هستند.
مادر یکی دیگر از دانشآموزان که او هم برای ثبتنام فرزندش در کلاس اول مراجعه کرده میگوید: نمیدانم طبق چه اصولی محدوده تعیین کردهاند؟! اگر محدوده یعنی نزدیکترین مدرسه به محل سکونت دانشآموز که این مدرسه نزدیکترین مدرسه به محل سکونت ماست. اینجا اولیا میروند پول میدهند به بنگاههای مسکن و مثلاً خانه عمو، خاله و… را اجارهنامه مینویسند و میشوند ساکن محدوده! من دوست ندارم کار غیرقانونی بکنم.
او ادامه میدهد: نزدیکترین مدرسه دیگر به ما غیردولتی است؛ آنجا دیگر نمیپرسند ساکن کدام محدوهاید! من که یک فرزند دیگر هم دارم، چطور باید از پس هزینههای تحصیل آنها بربیایم! این تازه اول ماجراست؛ برای پیشدبستانی دخترم باید ماهی یک میلیون بدهم. مگر درآمد ما چهقدر است؟
به گزارش مهر، شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز ندارد. این روزها حکایت بسیاری از مدارس خوب دولتی همین است و شمار مدارس دولتی خوب در مناطق بسیار کم؛ در عوض مدارس غیردولتی در مناطق زیاد است؛ مدارسی که فقط از شما میپرسند از پس هزینههای ما برمیآیید یا نه! در این روزهایی که فشار اقتصادی بر خانوادهها مضاعف شده، شاید بهتر است برخی مدارس خوب دولتی تعداد کلاسها، تأمین معلم و سایر امکانات را مهیا کنند و حتی دو شیفته شوند؛ اما والدین را مجبور به صرف هزینههای کمرشکن برای ثبتنام فرزندانشان در مدارس غیردولتی نکنیم. یکی از اولیا همراه خواهرش برای ثبتنام آمده است. خواهر او میگوید: من و همسرم هر چه دو دوتا چهارتا میکنیم، نمیتوانیم به فرزند دوم فکر کنیم. درحالیکه میدانیم در حق فرزندمان کوتاهی میکنیم.
ثبتنام در مدارس غیردولتی فرآیند عجیبی است و آنقدر بسته عمل میشود که مشخص نیست مدارس با قانون ثبتنام در محدوده دقیقاً دارند چه برخوردی میکنند. این روزها هر چه بیشتر به مدارسی که ثبتنام در آنها جریان دارد سر بزنید، بیشتر متوجه میشوید که نه نظارتی وجود دارد و نه پاسخگویی!