دعوای خانگی
نویسنده : دکتر رضا محزونیه
برخی از کارشناسان بر این باورند که عربستان سعودی بهدنبال برکنارکردن حاکمان قطر است. این احتمال وجود دارد که در داخل این کشور یک کودتا رخ بدهد؛ اما چون عربستان از کودتا ناامید شده، تصمیم گرفته کلید بحران را برای فروپاشی آلثانی بزند.
سالهاست که مقامات ریاض و ابوظبی از سیاست خارجه سرکشانه قطر ناراضی هستند. برخلاف مثلاً بحرین که عمدتاً در مسیر دلخواه سعودیها حرکت میکند، قطر از دیگر اعضای شورای همکاری خلیجفارس فاصله گرفته و خزانه و ثروت عظیم خود را در راه افزایش نفوذش در دیگر کشورها و مناطق دوردست سرمایهگذاری کرده است؛ برای مثال، پس از تحولات سیاسی بهار عربی، قطر خود را با احزاب سیاسی اسلامی مثل اخوانالمسلمین در مصر همراستا کرد و باور داشت پشتیبانی از جنبشهای مورد حمایت مردم کار درستی است. هرچند دو عضو شورای همکاری خلیجفارس یعنی کویت و عمان میکوشند در این میان وساطت لازم را بکنند ولی ظاهراً شرایط سیزدهگانه کشورهای عربی تحریمکننده قطر، وضعیت را پیچیدهتر از آنچه هست، کرده است. ترامپ نیز اخیراً قطر را متهم به حمایت از ترورسیم کرده است. رئیسجمهور آمریکا اعلام کرد که وقت آن رسیده تا قطر به تأمین تروریسم و ایدئولوژی افراطی خود خاتمه دهد. یکی از اثرات این نزاع، کشمکش بر سر قیمت نفت است. قیمت نفت همواره به تنشهای ژئوپلتیک و چشمانداز هرگونه اختلال در تولید حساس بوده است. با اینکه در ابتدا مشخص نبود این مناقشه چه تاثیری بر عرضه نفت دارد، اما معاملهگران در همان روز قیمت نفت خام را بالا کشیدند؛ البته این افزایش قیمت دوامی نیاورد؛ به طوی که قیمت نفت برنت با افزایش یک دلاری به بیش از 50 دلار در هر بشکه رسید؛ اما بلافاصله به قیمت 49 دلار و 64 سنت بازگشت.
عربستان سعودی، امارات و قطر هر سه عضو اوپک هستند؛ اما عربستان بزرگترین تولیدکننده نفت دنیا و قطر کوچکترین آنهاست. کشورهای اوپک اخیراً بر سر کاهش تولید برابر افزایش قیمت نفت توافق کرده بودند و برخی سرمایهگذاران این نگرانی را داشتند که مناقشه تازه بر این توافق اثر بگذارد. این اتفاق همچنین نگرانیهایی را درباره بازار گاز طبیعی برانگیخت. قطر بزرگترین عرضهکننده LNG در دنیاست و مصر و امارات هم بزرگترین مشتریان آن؛ با این حال اگرچه این کشورهای عربی همگی ارتباطات حملونقلی خود را با قطر مسدود کردهاند، اما این کشور همچنان میتواند نفت و گاز خود را به سایر کشورها از طریق دریا ارسال کند.